Atatürk Üniversitesi Kampüsü peyzaj planlamasında ortaya çıkan problemler ve çözüm yolları üzerinde bir araştırma

Abstract

ÖZET Teknolojinin hızla geliştiği çağımızda gerek eğitim gerekse bilimsel çalışmalar önem kazanmaktadır. En yüksek eğitim merkezi olan üniversitelerin yerleşim ve planlama düzenlerinde önemli yenilikler olmaktadır. Ortaçağda medrese ve kiliseler içerisinde yer alan üniversiteler gönümüzde şehir dışında kampus şeklinde planlanmaktadır. Ancak kuruluşlarından bu yana 50 yıllık bir süre geçmiş olan üniversite kampuslarında nüfus ve bilim dallarının çoğalması sonucunda mevcut alan yetersiz kalmaktadır. Gerek Avrupa'da gerekse Amerika'da kuruluş tarihleri eski olan üniversite kampusları, 40-50 yıllık bir süre sonunda estetik ve fonksiyonel özelliklerini yitirmektedir. Bu nedenle günümüzde bu tür kampuslarda geniş çaplı restorasyonlar yapılmaktadır. Ülkemizde kampus şeklinde kurulan ilk üniversitelerden olan Atatürk Üniversitesi, bilim dallarının çoğalmasına paralel her yıl büyümesini sürdürmektedir. Ancak bu büyüme ve nüfus artışına bağlı olarak kampus alanında problemler yaşanmaktadır. Buna bağlı olarak Üniversite kampusu için 35 yıl önce hazırlanan Peyzaj Projesinin tam olarak uygulanamadığı ve günümüzde yetersiz kaldığı saptanmıştır. Kampusta görülen problemlere çözüm amacı ile yapılan bu araştırmada gözlem, analiz, sentez ve değerlendirme yöntemi kullanılmıştır. Yapılan çalışmada her fakülte ayrı bir birim gibi ele alınarak peyzaj planlan değerlendirilmiştir. Konut ve yurt dokusundaki yeşil alan çalışmaları ve rekreasyon tesisleri incelenerek kullanılma durumları saptanmıştır. Sonuçta tüm bu alanlar için öneriler getirilmiştir. Kampus içi ulaşımdaki problemleri tesbit amacı ile ana arterde taşıt sayımlan yapılmıştır. Buna göre ana arterin kampustaki araç yoğunluğunu karşılayacak genişlikte olmadığı tesbit edilmiştir. Kampustaki her otopark alanı ayn ayn incelenerek boyudan kapasiteleri ve kullanılma durumlan değerlendirilmiştir. Sonuçta otopark alanlann bir çok birimde yetersiz olduğu saptanmıştır. Yeterli büyüklükte olanlann ise yanlış yer seçimi, yetersiz gölgelendirme ve bakımsızlıktan dolayı tam kapasite ile kullanılmadıklan görülmüştür. Araştırmanın sosyal yönden de önemli olduğu düşünülerek kampusta bir anket yapılmıştır. Katılımcılar genelde kampustaki yeşil alanlan yeterli bulurken aktif ve pasif rekreasyon tesisleri ile eğlence ve kültürel merkezlerin ihtiyacı karşılayamadığını belirtmişlerdir.

I I SUMMARY In our period tecnology develops faster and also education and scientific i udies gain importance. Universities, the highest education centres, have new plans a d location dispositions. In Middle Ages Universities were taking part in churches and in Moslem 1 ieological school, but in our day it is planned out of the city in the campus form. We mi ;t say that university campuses that are built nearly 50 years ago are become insufficie t. This is because of the scientific branches increase and overpopulation. Either Europe c America old university campuses loose their functions and esthetics. This is why, today, «tensive restorations are being done. In our country Atatürk University is one of them which is established in campu form. It continues on becoming large by the increase of the scientific branches every ye `. But in campus area some new problems begin by this overpopulation and increase. Ace rding to this the landscape plan that was prepared 35 years ago cannot be applied and in »ur time we see that it is insufficient. In this investigation, which is done to save the campus problems, include obse vation, analysis, synthesis and evaluation methods. Every faculty is dealed with separate nit and landscape plans are made in this way. The Green Area Workings and rec eation establishments for habitation and country texture are examined to be used. In ıe end there are several proposals are created for all of these areas. The campus comminication problems are determined by vehicle counting at th main arter. According to this investigation main arter is determined not wide for the ' shicle intensity. Every carpark area is examined and dimensions, capasities, use situarh is are evaluated. Much of the car park areas are found insufficient. The sufficient dimen oned ones are in wrong places or cannot be used in full capacity because of insuf: cient shadow and neglect. The investigation is tought important for social side and a questionnaire was madt The people entered into the questionnaire are found. Sufficient, but active and pc sive recreation establishments, cultural and amusement areas cannot serve a need.