OBM (Ortak Başvuru Metni) bağlamında dil öğretmeni eğitimi ve Türkiye`deki uygulamaları

Abstract

Avrupa Komisyonu uzun yıllardır yabancı dil öğretimi alanında çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalarda bir ortaklık sağlamak amacı ile yayınlanan ?Ortak Başvuru Metni? (OBM) Avrupa Birliği ve komisyonuna üye ülkelerde yabancı dil öğretimi alanında öğretmenler, yabancı dil öğretim uzmanları, yöneticiler için bir rehber olmaktadır. Dil seviyelerinden, yabancı dil öğretim ilkeleri, dil yetileri gibi birçok alanda yenilikler getiren metinden değişik kademeler ve değişik yaş grupları için dil öğretiminin düzenlenmesinde yararlanılmaktadır.Bu çalışmada, Avrupa Birliği'nin kurucu üyesi olan Federal Almanya'nın Berlin şehrinde ilköğretim ve lise düzeyinde görev yapan yabancı dil (İngilizce) öğretmenlerinin uygulamada bu metni nasıl kullandıklarını saptamak amacı ile uzun süreli ders gözlemleri yapılmıştır. Ders gözlem formları Humboldt Üniversitesi, Fach Didaktik bölümü öğretim görevlilerinden alınan uzman görüşleri ile oluşturulan gözlem formunun yüksek lisans öğrencileri ile pilot çalışması yapılmış sonrasında bir uygulama okulunda uygulanarak son biçimi verilmiştir. Ders gözlemlerinin ardından değişik kademelerde görev yapan yabancı dil öğretmenlerinin OBM'yi uygulama düzeyleri, bilgileri, tutum, deneyim ve düşüncelerini öğrenmek üzere yarı yapılandırılmış bir görüşme formu hazırlanmıştır. Alınan uzman görüşlerin ardından Berlin ilinde görevli toplam 38 öğretmenle ortalama 45 dakika ile 1 saat süren görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen verinin yardımı ile Almanya ortamı ile ilgili bilgiler saptanmıştır.Almanya ortamından elde edilen veriler, uzman görüşleri, alan taraması ile Türkiye'de OBM uyumlu yabancı dil öğretmenlerinin yetiştirilmesi program önerisi hazırlanmıştır. Modüler yaklaşımla hazırlanan programda OBM'de yer alan dil, öğrenme ve kültür yeterlilikleri analiz edilerek belirtkeler haline getirilmiştir. Her bölümde öğretmen eğitimcileri ve öğretmen adayları için izlenecek adımlar ve bölüm kazanımları yer almaktadır. Söz konusu program önerisi hem öğretmen yetiştirmede bütünsel olarak kullanılabileceği gibi hem de öğrencilerin süreçte kendi kendilerini değerlendirmeleri amaçları ile kullanılabilir.Program önerisi hazırlama sürecinde Türkiye'de yabancı diller eğitimi bölümlerinde görev yapan uzmanların görüş, önerileri ve OBM ile ilgili tutumları ve deneyimleri öğrenilmiştir. Bu amaçla, geliştirilen anket uzman görüşleri ile değiştirilmiş ve ?surveymonkey? internet bağı üzerinden Türkiye'nin farklı illerinde ve üniversitelerinde görev yapan uzmanlara gönderilmiştir. Çalışmaya toplam 73 uzman katılmıştır. Uzmanlar OBM uyumlu bir öğretmen yetiştirmenin gerekli olduğunu düşünmektedir. Uzmanlar ayrıca çeşitli ders önerilerinde bulunmuş ve OBM uyumlu böyle bir programda olması gereken özellikleri belirtmişlerdir.Avrupa Komisyonunun önerdiği değişiklikleri bilmesi ve uygulaması beklenen yabancı dil öğretmenlerin yetiştirilmesi en önemli konudur. Bu amaçla, Almanya örneği üzerinden Türkiye öğretmen yetiştirme ortamı için geliştirilen öğretmen yetiştirme program önerisi ve öğretmen eğitimcilerinin görüş ve önerileri yetkin yabancı dil öğretmenlerinin yetiştirilmesine ve yabancı dil öğretimine katkı sağlayacaktır.

European Commission has been conducting studies in foreign language teaching for a long time. The Common European Framework (CEF) which was published by the Commission in order to provide standards in this field has guided the teachers, teacher trainers and administrators in the member countries of both the European Commission and the European Union. The framework which has brought changes in many fields such as foreign language teaching fields, language competences, and language levels has been used widely in teaching foreign languages for different grades and for different age groups as well.In this study, longituditional classroom observations have been done in order to learn how foreign language (English) teachers working at primary and highschools apply the framework in Germany Federal Republic, Berlin. The observation forms used at the schools were created with the views of the experts at Humboldt University, Foreign Languages Teaching Department and the pilot was conducted with graduate students at the same university. The form was modified after it was applied to the practice school. After the classroom observations, semi structured interview forms were prepared in order to learn the attitudes, experiences and opinions of foreign language teachers teaching at different grades on CEFR and how they apply them. After getting the feedback of the experts on the interview forms, the interview was conducted with 38 teachers. They took approximately 45 minutes to one hour. The information on German context was gathered with the help of the data.A foreign language teacher training program suggestion compatible with the Common European Framework was prepared with the help of gathered data from German context. Language, learning and cultural competences suggested in the Common European Framework were analyzed first and they were written as statements in the program which was prepared with modular approach. Each part includes the steps to be followed and the learning outputs. The suggested program can be used as a whole system at teacher education or it can be used as a self assessment tool by the candidate teachers.During the program preparation process the experinces, views, and the suggestions of the teacher trainers, teaching at foreign languages teaching departments in Turkey. For this aim, a questionnaire which was developed by the researcher was modified with the views of the experts and it was sent to the whole foreign language teaching departments in different cities of Turkey. Totally 73 teacher trainers participated in the research. Teacher trainers think that foreign language teacher training compatible with the Common European Framework is necessary. Besides, they suggested courses and stated the characteristics of the program.Training the teachers who are supposed to know the changes and applications suggested by the European Commission is the most important issue. Therefore, the developed model and the views and the suggestions of the foreign language teachers will make contributions to train competent foreign language teachers and foreign language teaching as well.