David Luban`ın ahlaki aktivizm yaklaşımı kapsamında avukat ve müvekkil arasındaki sır tutma ilkesinin değerlendirilmesi

Abstract

Meslek etiği disiplini kimi yazarlarca mesleki sorumluluk veya mesleki davranış kuralları kapsamında değerlendirilmekte ve sadece yazılı kurallara indirgenmek anlamında hukuk merkezli bir yaklaşım sergilenmektedirler. Ancak kimi yazarlar meslek etiğinin genel etik teorilerinden ayrı ele alınamayacağını savunan ahlâk merkezli bir yaklaşım ortaya koymaktadırlar. Meslek etiğine bu farklı yaklaşımlar, avukat ve müvekkil arasındaki ilişkinin türüne bakış açısıyla da ilgilidir. Toplumsal bir ilişki görünümünde olsa da avukat ve müvekkil arasında değer sorunlarının gündeme geldiği etik bir ilişki vardır. Meslek etiğine ahlak merkezli yaklaşımlardan biri olan David Luban'ın ahlaki aktivizm görüşü de avukat ve müvekkil arasındaki ilişkinin etik ilişki olduğuna dair birtakım dayanaklara sahiptir. Avukatlık pratiğinin asıl amacının adaleti sağlamak ve en önemlisi müvekkilinin insan onurunu korumak olduğunu söyleyen Luban'a göre avukat, müvekkiliyle ahlaki bir diyaloga girmekten kaçınmamalıdır. Özellikle etik sorunlarla karşı karşıya gelindiğinde avukat, müvekkilini adalete uygun davranmaya ikna etmelidir. Ahlaki aktivistlerin, etik sorunların sıkça yaşanabileceği bir meslek kuralı olan sır tutma ilkesine yaklaşımı da bu çerçevededir. Ahlaki aktivist yaklaşımın asıl amacı insan onurunu korumak ve adaleti sağlamaktır. Dolayısıyla sır tutma ilkesinin uygulamada yarattığı etik problemleri çözümlerken bu kuralın asıl konuluş amacı olan insan onuru ve adalet değerleri doğrultusunda somut olaya göre söz konusu kuralı ihlal mümkün olabilmektedir.

Legal ethics, for some scholars, is considered from a law-centered perspective only as written rules similar to professional conduct or commitment. On the other hand, some other scholars with moral-centered view think that legal ethics cannot be understood without addressing the general theories of ethics. In fact, those views differ in stating the quality of the relationship between a lawyer and her client. Within this relationship value problems can come into question. In this respect, it can be considered as an ethical relationship although it has an outlook of a social relationship. In an ethical relationship, parties act as caring each others? dignity. David Luban?s view on legal ethics, which can be considered as moral-centered, has some grounds justifying said relationship as an ethical one. For Luban, lawyers should not hesitate to have a moral dialogue with their clients as the core of their job is to administer justice while protecting human dignity. Particularly when they face some ethical problems, they should try to encourage their clients in accordance with justice. Moral activists? approach to the rule of confidentiality can also be discussed in this perspective. Instead of obeying to the rule of confidentiality strictly, it should be possible to break this rule for the sake of justice and human dignity which is also the purpose of regulating such professional rules.