Seyyid Cemaleddin Afgani ve din eğitimi anlayışı

Abstract

X1X. Yüzyılda çağın gerisinde kaldıklarını yavaş yavaş idrak etmeye başlayan İslâm ülkeleri için Cemaleddin Afgani bir kurtarıcı sıfatıyla ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Sosyo- kültürel ve siyasî yapılanmada rol alan Afgani'nin özellikle Türkiye, Mısır, Afganistan ve İran'da sömürgeciliğe karşı çıkarak yürüttüğü özgürlükçü faaliyetleri incelenmiştir. Aynı zamanda din anlayışı ve eğitim sistemiyle ilgili görüşleri tespit edilmeye ve cevapları henüz netleşmemiş sorulara, bilimsel metot ve tekniklerle yanıt aranmaya çalışılmıştır.Araştırma biyografik bir özellik taşıdığından öncelikle Cemaleddin Afgani'nin çeşitli ülkelerde çıkartmış olduğu dergiler temin edilerek, ilgili kısımlar Türkçeye çevrilmiştir. Elde edilen materyaller incelenip hipotezler çerçevesinde fişlendikten sonra üzerinde değerlendirmeler yapılarak, rapor haline getirilmiştir. Sonuç olarak Afgani'nin, İslâm'ı siyasal ve toplumsal ayaklanmalarla koruma fikri ortaya konurken eğitim-öğretim özellikle de din eğitimi hakkındaki görüşleri tespit edilmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Cemaleddin Afgani, Esedâbâdî, İttihad-ı İslam, İslamcılık, Urvet'ul-Vuska, Ziyau'l-Hafikîn, Din Eğitimi.

Jamaluddin Afghani had been emerged as a savior fort he Muslim countries which began to realize slowly that they were behind the era in 19th century. Afgani's libertarian activities carried out against colonialism especially in Turkey, Egypt, Iran and Afghanistan with his role in socio-cultural structuring were investigated. At the same time, Afghani's opinions about understanding of religion and education were tried to be determined, in additionit was tried to search answers of questions using scientific methods and techniques.Since research had a biographical characteristics, spesific issues of magazines published in several countries by Jamaluddin Afghani were obtained and relevant sections were translated into Turkish. The Obtained materials were examined and indexed within the framework of hypotheses at the beginning and then transformed into a report making assessments on it. As a result, Jamaluddin Afghani's point of views about education - especially religious education is tried to be determined together with his opinions on the protection of Islam with political and social upheavals.Keywords: Jemaleddin Afghani, Esedabadi, Unity of İslam, panislamizm, Urvetul-Vusqa, Ziyau?l-Hafikin, Religion Education.