Optimum para alanı teorisi ve ekonomik parasal birlik Türkiye analizi

Abstract

OPA Teorisinde bir para alanının optimal olup olmadığını test etmek için kullanılan kriterlerden biri talep ve arz şoku simetrisidir. Ülkeler arasında şok simetrisi varsa bu ülkeler, optimal para alanı oluşturabilirler. Literatürde, Blanchard ve Quah (tarih) talep ve arz şoklarını VAR modellerine uyarlamışlardır. Bu çalışmada, Blanchard ve Quah'ın yaklaşımıyla, OPA Teorisi çerçevesinde AB'ye yeni üye ülkeler ile Türkiye?nin arz şokları simetrisi değerlendirilmektedir. Bu amaçla, seçilen ülkeler için reel GSYİH, enflasyon, bütçe dengesi, kamu borç oranı ve işsizlik verileri kullanılmıştır. Çalışmada, VAR modelleri kullanılarak on yedi Avrupa Para Birliği (APB) ülkesi ve Türkiye için talep ve arz şokları tanımlanmıştır. Analiz sonuçlarına göre ne APB üyesi ülkelerin kendi aralarında ne de Türkiye ile APB arasında parasal birliğin optimum olduğuna yönelik anlamlı bir ilişki bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Optimal Para Alanı, Ekonomik Parasal Birlik, Avrupa Merkez Bankası Sistemi, Arz ve Talep Şokları

The symmetry of demand and supply shock is one of the criteria in the Optimum Currency Area Theory (OCA), used for testing whether a monetary area is optimal or not. According to this criterion, if there is a shock symmetry between countries or regions, these countries (or regions) can constitute an optimum currency area. In the literature, Blanchard and Quah have examined the aggregate demand and supply disturbances by constructing VAR models. With the same point of view, this study analyzes the symmetry of the supply shocks of the EU member countries and Turkey within the framework of Theory of OCA. In this context, real GDP, inflation, budget balance, the public debt ratio and unemployment ratio data are used for selected countries. In this study, VAR model is used to identify the supply and demand shocks for seventeen European Monetary Union countries and Turkey. According to the analysis results, it is concluded that neither European Monetary Union countries among themselves nor the monetary union with Turkey has significant relationship that leads to be an optimal monetary area.Key Words: Optimum Currency Area, European Monetary Union, European Central Banks System, Demand and Supply Shocks.