Who`s There? staging the silenced pasts in contemporary theater in Turkey: Kim Var Orada? Muhsin Bey`in Son Hamleti

Abstract

Bu tez çalışması, Türkiye'nin yakın tarihindeki sessizleştirilmiş tarihsel olayların ve öznelerin günümüz Türkiye'sinin verili siyasi ve estetik sınırları dahilindeki temsilini sorgulayarak zorlu geçmişlerin tiyatro gösterilerinde yeniden canlandırılmasını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu sebeple, Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST) tarafından 2016 yılında İstanbul'da prömiyeri gerçekleştirilen Kim Var Orada? Muhsin Bey'in Son Hamlet'i adlı biyografik oyuna odaklanarak Türkiye tiyatro tarihindeki sessizleştirilmiş anlatıların izini süreceğim. Oyun, Türkiye tiyatro tarihinin en etkili isimlerinden biri olan Muhsin Ertuğrul'un yaşam öyküsünü anlatarak Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne geçiş sürecinde yaşanan olaylar üzerinden Muhsin Ertuğrul'un Türkiye tiyatrosunun etnosentrik tarih yazımı içindeki mitik imgesini sorunsallaştırmaktadır. Kim Var Orada'nın tarihi `performe` etme stratejilerini, tarihsel belge ile kurduğu eleştirel ve oyunsu ilişki üzerinden inceleyeceğim ve performer'ların yeniden canlandırdıkları tarihsel olaya tanıklık etme potansiyelini tartışacağım. Kim Var Orada oyun dokusunu Shakespeare'in Hamlet'ine sıkı sıkıya bağladığından, Türkiye'nin yakın tarihindeki travmatik geçmişlerle bir iletişim kurma girişimi olarak Hamlet'in Kim Var Orada'nun oyun yapısına musallat olmasının olası nedenlerini ve sonuçlarını analiz edeceğim.

This thesis study aims to investigate the re-enactment of difficult pasts in theatrical performances while questioning the representation of the silenced events and subjects of Turkey's recent history in the given political and aesthetic limits of present-day Turkey. To this end, this study investigates the representations of silenced accounts in the histories of Turkey's theater by concentrating on a biographical play called Kim Var Orada? Muhsin Bey'in Son Hamleti [Who's There? The Last Hamlet of Muhsin Bey] by Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu (BGST) premiered in 2016, İstanbul. The play portrays the life story of one of the most influential figures of Turkey's theater history, Muhsin Ertuğrul, and problematizes his mythic image within the ethnocentric history writing of Turkey's theater by depicting the events taking place in the transition period from Ottoman Empire to the Republic of Turkey. I will investigate Kim Var Orada's strategies of performing history by looking at the critical and playful relationship that it builds with historical documents and discuss the performers' potential to bear witness to the historical event that they re-enact. Since Kim Var Orada firmly ties its texture to Shakespeare's Hamlet, I will analyze the possible reasons and outcomes of Hamlet's haunting of the Kim Var Orada's structure as an attempt to communicate with the traumatic pasts of Turkey's recent history.