Avrupa Birliği`nin katılım öncesi mali yardım aracının TR-83 bölgesindeki ekonomik gelişme açısından üretim ve istihdama etkisi

Abstract

Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne tam üyelik hedefine yolculuğunun başlamasının üzerinden yaklaşık olarak 55 yıl geçmesine rağmen hedefe ulaşılamamış, ilişkiler kimi zaman donma noktasına gelirken kimi zaman da önemli mesafeler kat edilmiştir. Bu süreçte Türkiye, diğer aday ve potansiyel aday ülkeler gibi, Avrupa Birliği'nin temel dinamiklerinden olan mali yardımlardan faydalanmıştır. Türkiye 1999 yılında tam üyeliğe adaylığının kabul edilmesinden sonra katılım öncesi mali yardım adı verilen arttırılmış bir mali yardımdan yararlanmaya başlamış, 2007 yılı itibariyle de bütün katılım öncesi mali yardımlar 5 yıl süreyle IPA adıyla tek bir çatı altında toplanmıştır.Bu çalışmayla, 2007–2011 yılları arasında, TR83 Bölgesinde, IPA kapsamında uygulanan hibelerin ekonomik gelişme açısından üretim ve istihdama olan etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. İnceleme yapılırken bölge hem bütün olarak hem de bölgeyi kapsayan illerle beraber değerlendirilmiştir. IPA kapsamında bölgede uygulanan hibe bileşenleri arasından İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı üretim ve istihdam konularıyla doğrudan ilgili olması sebebiyle incelemenin yoğunlaştığı bileşen olmuştur.Ekonomik kalkınma açısından tez içerisinde kullanılacak olan üretim, istihdam, işgücü ve işsizlik gibi temel kavramlara ve üretim ve istihdam açısından kalkınmanın tarihsel sürecine de yer verilmiştir. Türkiye'nin AB'ye entegrasyonu sürecinde AB'nin ve Türkiye'nin ekonomik kalkınma açısından değişim süreçleri ayrı ayrı incelenerek özellikle istihdam tartışmaları ön plana çıkarılmıştır. Her iki incelemenin aynı tarihsel süreci kapsaması düşünülmüş ve başlangıç yılı olarak İkinci Dünya Savaşı seçilirken petrol krizinin yaşandığı 1970'li yıllar da dönüşüm yıllı olarak seçilmiştir.Son olarak işsizlikle mücadele ve istihdam politikaları çerçevesinde AB ve Türkiye'nin aktif emek piyasası politikalarına yer verilmiş, bölgede gerçekleşen hibeler incelenerek belirtilen kapsamda değerlendirilmiştir.

Although it has been 55 years since Turkey's journey to the full membership of the European Union, this goal has not been reached and the relationships have sometimes come to a halt while some important steps have been taken. Turkey has benefited, in this process, from the financial aids as one of the fundamental dynamics of the European Union like the other candidate and potentially candidate countries. Turkey began to benefit from an increased financial aid called pre-admission financial aid after her candidacy for full membership had been accepted in 1999, and beginning from 2007 all financial aids have been collected under a single heading named IPA for five years.This study aims to examine the influences of the grants within the IPA on production and employment in terms of economic growth in TR83 between the years 2007–2011. The region has been considered both as a unified region and as region together with the neighbouring provinces. Among the grant components given in the region within the IPA, The Operational Program of Human Resources Development has been a component on which the present study focuses on as it is directly related to the issues of production and employment.In terms of economic development, the basic issues like production, employment, work-power and unemployment have been included in the thesis as well as the historical process of development. During the process of Turkey's integration into the European Union, the changing processes of the EU and Turkey in terms of economic growth have been considered separately and the discussions of employment have been emphasised. It has been considered that both examinations should cover the same historical process and the Second World War has been chosen as the beginning while 1970s, when the petrol crisis occurred, have been selected as the years of transformation.Finally, in the framework of the policies of employment and fighting with unemployment, the active labour policies of the EU and Turkey have been included and evaluate within the scope of the grants provided by the EU in the region.