Ordu ili Gölköy ilçesi monografisi

Abstract

Anadolu yüzyıllar boyu farklı medeniyetlerin beşiği olmuştur. Farklı medeniyetler tarafından yurt edinilen Anadolu topraklarında bunun en doğal sonucu olarak birbirinden farklı kültürel özelliklerin bir arada bulunduğu görülmektedir. Anadolu'daki kültürel ögeler incelendiğinde mozaik bir yapının ortaya çıktığı görülür. Bu zengin kültürel ögeler içinde edebiyata, halk yaşayışına dair zenginlikler göze çarpar. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte sahip olduğumuz kültürel birikimler modern hayata yenik düşmektedir. Modern hayatın, popüler kültürün, ulaştığı herkesi tesiri altına aldığı görülmektedir. İnsanlar gelenek, görenek ve âdetlerini unutturarak farklılıkları ortadan kaldırıp tek tip özelliklere, edebiyata, günlük yaşayışa doğru sürüklenmişlerdir. Dünyada bugün çoğu kültür ve özellikle yerel alt kültürler aynı tehlikeyle karşı karşıyadır. UNESCO yapmış olduğu çalışmalarla kültürel değerleri koruma altına almayı amaçlamaktadır. Dünyada var olan kültürel değerleri somut olanlar ve somut olmayan kültürel değerler olarak koruma altına almışlardır. Günümüzde kültürel özellikleri, farklılıkları yok olmadan kayıt altına almak başlıca görevimiz olmalıdır. Unutulmaya başlanan kültürel mirasımızı kayıt altına almak büyük önem arz ermektedir. Bu çalışmamızda zengin kültürel mirasa sahip olan Ordu ili Gölköy ilçesi araştırma alanı olarak seçilmiştir. Araştırmamızdaki amaç birçoğu artık unutulmakta olan kültürel mirasları derleyip kaydetmektir. Yapılan ön araştırmalar sonucunda ilçenin kültür ögelerini derlemek için örneklem yoluyla on beş mahalle belirlenmiştir. Ulaşılan bu mahallelerde belirlenen kaynak kişiyle görüşülmüş, saha çalışması sırasında derleme için yedi yüz civarında soru kaynak kişilere sorulmuş ve cevapları kayıt altına alınmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler halk edebiyatı ve halk bilgisi olarak iki bölüme ayrılmıştır. Halk edebiyatı manzum türler (mâni, türkü, ninni), mensur türler (efsane), manzum- mensur türler (atasözü, deyim, bilmece) ve halk şiiri başlıklarından oluşmaktadır. Halk bilgisi bölümü ise geçiş dönemleri (doğum, evlenme, ölüm), ailede ilişkiler, giyim-süslenme, inanmalar, bayram tören ve kutlamalar, oyunlar, halk tedavileri, halk tecrübeleri, dil kalıp sözler, halk mutfağı ve toplumsal ilişkiler başlıklarından oluşmaktadır.

Anatolia has been the cradle of different civilizations for centuries. As the natural result of that, it is seen that the cultural features in Anatolia residen by different civilizations which are different from each other coexist. Having studied the cultural elements in Anatolia, it is seen that a mosaic structure emerge. There is wealth concerning the literatüre and lives of folk among this rich cultural elements. The cultural heritage that we have succumbed to modern life together with the development of technology today. Popular life and modern culture seems to get everyone under their influence. People have forgotten customs and traditions and have eliminated differences, thus they are drifted to the way of a single literary type and daily life. Many cultures in the world today and particularly sub-regional culture are facing the same danger. UNESCO intended to protect cultural values with the work they are doing the world also has protects cultural values as concrete and intangible cultural values. Today, our main task should be to record the cultural characteristics and the differences without destroying. it is very important to record our cultural heritage which is forgotten gradually. In this study Gölkoy which has a rich cultural heritage was selected as research space. Aim of our research is to save and compile the cultural heritag that many of their are remnant souvenir now Fifteen villages was determined to compile the county's cultural elements as a result of preliminary research by sampling method. The resource person was contacted in this neighborhood reached and the resource persons was questioned seven hundred and field about during space research for the collection and answers were recorded. Research results and data obtained is divided into two sections as folk literature and public information. Folk literatüre consist of title of poetic (mâni, songs, lullaby), prose (legend), poetic-prose species (proverb, idiom, bilmece) and folk poetry . Public information consists of titles of the transition period (birth, marriage, death), family relations, clothing-decoration,beliefs, ceremonies and celebrations, games, folk therapy, folk experience, language formulaic , folk cuisine and social relationships.