Karaçay Malkar Türkçesinde kuş (hayvan) isimlerinin kuruluşu ve Türkiye Türkçesi ile karşılaştırılması

Abstract

Bir dilin söz varlığı aynı zamanda o dilin zenginliğinin önemli bir göstergesidir. Söz varlığı içerisinde o dilin sahibi olan milletin de hayat tarzları, yaşadıkları coğrafya, geçim kaynakları v.b unsurların kelimeleri bulunur. Diğer bir deyişle dilin söz varlığından o milletin hayat tarzı ortaya çıkar. Dildeki hayvan isimleri aynı zamanda o milletin sosyal hayatının göstergesidir. Yabani hayvan isimleri yaşadıkları coğrafyayı, iklimi gösterdiği gibi ehil hayvan isimleri de yerleşik hayatın göstergesi olabilir.Türk Dünyasının Kuzey Kafkasya'daki en önemli temsilcisi olan Karaçay Malkarlar hem yabani hayat içerisinde hem de yerleşik hayat içerisinde içiçe yaşamaktadırlar. Türk Dünyası içerisinde İslamiyeti en geç kabul eden bir boy olmaları sebebiyle dillerinde Arapça ve Farsça gibi unsurlar da oldukça azdır. Karaçay Malkar Türkçesi Kıpçak grubu içerisinde ve Eski Türkçenin de bir çok özelliğini hala yansıtan bir lehçedir. Tezimizde bu lehçedeki hayvan (kuş) isimlerinin veriliş, kuruluş ve anlamlandırmaları üzerinde durduk. Öncelikle daha önce yapılan çalışmalar dikkate alınmış, sonra başta Karaçay Malkar Türkçesi sözlükleri ile diğer Türk lehçelerinin sözlüklerinden yararlanılmıştır. Daha sonra saha çalışması sırasında derlediğimiz kelimeler de çalışma metnine eklenerek değerlendirme içerisine alınmıştır.Anahtar Kelimeler : Karaçay Malkar, Kumuk, Tatar, Kuş adları, kuş renkleri.

ABSTRACTThe vocabulary in a language is a significant evidence for how circumstance and valuable that language is as well. This vocabulary includes in words reflecting lifestyle, region and economical source which a nation has. In other words, we can figure out a nations lifestyle via this existence of words.Names of animal also show what sorf of social life this nation has. For instance, wild animal names indicate the region where a nation live and climate just as domesticated animal names can become indication of settlement.Karachay Malkar which is one of the most important representors live at North Caucasia of worlds of Turks, live togetgor both in a wild and enviroment. Due to the fact that they are the latest ones among all of Turkish nation that accept İslam, there are very little elements belonging Persian, and Arabic.Karachay Malkar Turkic dialect is in the group of Kipchak and Old Turkic which stil reflect a lot of characteristics. In this survey, we have pointed out that how animal (bird) names had been given, formed and gained meanings. Firstly, the surveys which we done before we taken into account then, Karachay Malkar Turkic and dictionary of the other Turkish dialect were used. Afterwards, results have been evaluated by adding the words which we obtained during the research in this field.Key Words: Karachay Malkar, Kumuk, Tatar, names of birds, colours of birds.