Uçucu külün elektrokinetik davranışı

Abstract

ÖZET Uçucu kül, katı yakıtların yanması sonucu oluşan ve çok ince partiküller halinde akan gaz ortamına karışan inorganik katı bileşenlerdir. Uçucu kül, en fazla termik santrallerden, baca gazından ayrılarak biriktirilmekte ve başlıca kömür içerisindeki mineral bileşenlerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, uçucu kül içerisinde değişik oranlarda tam yanmamış kömür tanecikleri de bulunabilmektedir. Uçucu külün atık sulardan ağır metallerin uzaklaştırılması, çimento katkı maddesi, asfalt katkı maddesi gibi kullanım alanlarına sahip olduğu bilinmektedir. Bu tür uygulamalarda uçucu külün yüzey özellikleri büyük öneme sahiptir. Bu sebeple, sunulan çalışmada, yüzey yükünün göstergesi olarak kabul edilen sulu ortamdaki zeta potansiyeli ölçümleri yapılmıştır. Bu çalışmada incelenen uçucu kül, Çatalağzı termik santralinden sağlanmıştır. Öğütülerek 400 mesh'lik elekten geçirilen kül örneğinin elektrokinetik davranışı bir mikroelektroforez hücresi kullanılarak incelendi. Çalışılan pH aralığında (pH=3-ll), uçucu külün yüzey yükünün negatif değer taşıdığı, ayrıca bu çalışmada kullanılan elektrolitlerden yalnızca AICI3, AUCSO^, FeCİ3 ve Fe2(SC>4)3 tuzlarının uçucu külün yüzey yükünün işaretini negatiften pozitife çevirebildiği, diğer tuzların ise yüzey yükünün işaretini değiştiremediği gözlenmiştir. Aynı zamanda uçucu kül üzerine önemli derecede CTAB adsorpsiyonunun olmadığı tespit edilmiştir.

SUMMARY Fly ash is the solid component of the residue from the combustion of solid fuels,which enters the flue gas stream as a very fine particulate material. Fly ash has been mostly stockpiled being removed from flue gases in thermoelectric power plants and it is mainly a result of the mineral compounds which are contained in the coal. In addition, a certain amount of unburned coal particulate could present within Fly ash. It has been known that Fly ash has use on the areas such as removal of heavy metals from wastewater, filler for cement and bitumen. In such applications, the surface properties of Fly ash have considerable importance. In this study, for this reason, zeta potential measurements which regarded as a representation of surface charge have been carried out in aqueous medium. Fly ash investigated in this study was obtained from Çatalağzı Thermoelectric Power Plant. The electrokinetic behavior of sieved (400 mesh) subsamples of Fly ash has been surveyed by using a microelectrophoresis cell. In pH range studied (pH=3-ll), it has been observed that Fly ash has negative surface charge and that among the electrolytes used in this work while only AICI3, Aİ2(S04)3, FeCb and Fe2(S04)3 were able to reverse the sign of the surface charge of Fly ash from negative to positive, the others were able not to do so. It was determined that CTAB adsorption on Fly ash is marginal.