Pervane Beg Nazire Mecmuası (165a-199b) transkripsiyonlu ve edisyon kritikli metin

Abstract

ÖZET PERVANE BEG NAZİRE MECMUASI (165a-199b) Pervane b. Abdullah'ın 1560'ta tertip ettiği, 627 varaktan oluşan bu mecmuada 525 şairin 7360 naziresi vardır. Mecmûatü'n-Nezâir'in tek nüshası Topkapı Sarayı Bağdat Köşkü Kütüphanesi'nde B. 406 numaraya kayıtlıdır. Kanuni Sultan Süleyman'a sunulan bu eser Edebiyatımızın en mühim nazire mecmualarındandır. Bu çalışmada, 165a- 199b varakları arasındaki gazeller ve bunlara yazılan nazirelerin transkripsiyonlu metnini hazırladık. Ele alınan varaklarda 54 tanzir edilen gazel, 307 nazire ve nazireler araşma konmuş 53 gazel bulunmaktadır. Böylece çalışmada toplam 414 şiir mevcuttur. Bu şiirler 150 farklı şaire aittir. Bunlar arasında sultanlar ve şehzadeler de bulunmaktadır. Sultan padişahlar içinde Sultan II. Bayezid (Adlî), Kanunî Sultan Süleyman (Muhibbi) ve Sultan I. Selim (Selîmî); şehzadeler arasında Şehzade Bayezid (Şâhî), Şehzade Korkut (Harîmî) ve Cem Sultan yer almaktadır. Metin oluşturulurken divanlarına ulaşabildiğimiz şairlerin şiirleri ile eserdeki şiirler karşılaştırılmış ve farklar dipnotlarda belirtilmiştir. Mecmuada bulunmayıp divanlarda bulunan beyitler metne dahil edilmiş ve yine dipnotlarda belirtilmiştir. Yazıldığı dönemin imlâsı hakkında değerli bilgiler bulduğumuz eser Türk Dili için de önemli bir kaynaktır. Ayrıca eserde şiiri bulunan şairlerin hayatlarına dair de bilgiler bulmak mümkündür. Metinde geçen çoğu şairin mürettep divanı olmakla beraber bir kısmının divanı ya da divançesi yoktur.

XX ABSTRACT MECMU* A OF NAZİRES OF PERVANE B. ABDULLAH BEG (165a-199b) Mecmua of Nazires of Pervane b. Abdullah which was arranged in 1560 as 627 sheets presented to Süleyman I. is one at the most important mecmuas. It contains 7360 ghazels of 525 poets. It's recorded with number 406 in Topkapi Palace Library's Baghdad Catalogue. In this thesis the ghazels between page 165a- 199b of book mentioned above are transcribed. In these pages there are 414 poets. In these pages there are 307 ghazels which were written as a response to 54 ghazels of other poets. In this thesis has nearly 222 pages. There are 150 poets which wrote ghazels or nazires. The index, the list of nazires, list of ghazels and the bibliographia contains the source works and divans are prepared. There are sultans and shehzades (princes) amoung poets. Sultan poets are Bayezid (II), Süleyman (I), Selim (II); shehzade poets are Shehzade Korkud, Shehzade Bayezid and Cem Sultan. In this book the features of language of 16th century. It's also important. In this book which was writtwn with nesih short information about poets are found. The ghazels are compared with the ghazels in the published divans. The true one of the same ghazels in meter and meaning are taken into text. The differences are determined in published divans are added to the ghazels and determined in footnotes. Some of divans of the poets which were in the mecmu'a are presented, but some are not. The ghazels of poets whose divans are not present are looked at the tezkires and other mecmu'as.