Dr. Hikmet Kıvılcımlı ve Vatan Partisi

Abstract

1902 yılında, bugünkü Yugoslavya sınırlan içinde kalan Priştine'de, bir memur ailesinin küçük çocuğu olarak doğan Hikmet Kıvılcımlı, mil- liyetçi-mukadessatçı bir eğitim alarak büyümüş ve Birinci Dünya Savaşı sonunda işgal edilen Osmanlı İmparatorluğu'nun Ege Bölgesi'nde, işgalci Yunan ordusuna karşı genç yaşta, gönüllü olarak, ulusal direniş birlikle rine katılmıştır. 1920 yılında, işgal altındaki İstanbul'da, Askeri Tıbbiye' de tıp eğiti mine başlayan Hikmet Kıvılcımlı, kısa süre içinde sol çevrelerle ilişki kurmuş ve henüz yirmi üç yaşında bir öğrenci iken T.K.P. M.K. üyeliğine ve T.K.G.B. Başkanlığına getirilmiştir. 1925 yılma kadar, komünist hareketlerde illegal olarak yeralmış ve bu yıldan itibaren yasal düzenlemeler nedeniyle, askerlikten çıkarılma sına rağmen illegal koşullarda çalışmıştır. T.K.P.'nin dağıldığı 1936 yılma kadar üst düzey sorumluluklar alan Hikmet Kıvılcımlı bu dönemde defalarca tutuklanmış ve çeşitli yargıla malar sonunda toplam on beş yıl kadar hapis cezalarına çarptırılmıştır. 1935 yılından itibaren, kesintilerle yayıncılık faaliyetlerinde de bu lunan Hikmet Kıvılcımlı, telif ve tercüme birçok kitap yayımlamıştır. 1938 yılında `orduyu isyana teşvik etmek` iddiasıyla tutuklanan Hikmet Kıvılcımlı, on beş yıl hapis cezasına çarptırılmış ve cezaevinde kaldığı 1938-1950 yılları arasında, daha sonraki siyasal ve düşünsel yaşa mım belirleyen 'Tarih Tezi`ni geliştirmeye başlamıştır.141 1954 yılında T.K.P.'nin de kısmen desteklediği V.P.'ni kuran Hik met Kıvılcımlı, bu partinin üç yıllık çalışma döneminde giderek artan milliyetçi bir söylem geliştirmeye başlamıştır. 1957 yılında seçimlere de katılan V.P. önemli bir etki yaratmadan 1957 yılında kapatılmış ve mahkemeye sevkedilmiştir. Bazı parti üyele riyle birlikte uzun süre tutukevinde kalan Hikmet Kıvılcımlı ve V.P. 1961'de beraat etmiştir. Ordunun 27 Mayıs 1960'da D.P. hükümetine karşı yaptığı darbeyi coşkuyla karşılayan Hikmet Kıvılcımlı, 1965' ten itibaren, dozu giderek ar tan siyasal müdahalelerde bulunmaya başlamıştır. 1967 yılında `Sosyalist Gazetesi`ni yayımlamaya başlamış ve 1965 yılından itibaren de kitaplarını yayımlamaya devam etmiştir. 1970 yılında `Sosyalist Gazetesi`ni yeniden yayımlayan Hikmet Kı vılcımlı, 1965-1971 yılları arasında değişik yayın organlarında birçok yazı ve makale yayınlamıştır. Yine aynı dönemde bazı kuruluşlar tarafından düzenlenen konferans ve panellere konuşmacı olarak katılmıştır. 1969 yılında İP.S.D.'ni kurmuş, 1960'lı yıllarda Yapı-Iş ve Y.l.S/m manipule etmiştir. 1968 yılından itibaren yükselen gençlik hareketlerini yazı ve ko nuşmalarıyla etkilemiş ve 1970 yılında, kendi çevresinde oluşan bir grupla birlikte bir sekt önderi olarak ortaya çıkmıştır.142 Siyasal tezleriyle bağlantılı olarak ordu ile de bazı ilişkiler kurmuş ve bir cuntanın destekleyicisi olmuştur. Desteklediği cuntanın başarısız olması ve 12 Mart 1971'den sonra bir başka cuntanın tasfiyesiyle karşılaş ması ve bu cuntanın sola karşı uyguladığı baskı politikası nedeniyle 1971'in Mayıs ayında yurt dışına çıkmış ve sırasıyla Kıbrıs, Lübnan, Su riye, Bulgaristan, Demokratik Almanya, Fransa ve Arnavutluk'a gitmiş, bütün bu ülkeler tarafından geri çevrildikten sonra, 11 Ekim 1971 tari hinde Belgrad'da ölmüştür.

Born in 1902 in Pristine, now within the boundaries of Yugoslavia, Hikmet Kıvılcımlı was the younger son of an officer. He was educated by nationalist-religious teachers and joined to the national resistance movement as a volunteer after the occupation of Smryna by Greek forces. Begun medical education in the Military Medicine Faculty in 1920, Hikmet Kıvılcımlı joined leftist groups related with `Aydınlık` circle and he was elected as a member of Central Committee of the Communist Party of Turkey (C.P.T.) and was appointed as the head of Communist Youth Union of Turkey when he was 23. He took part in Communist activities illegally because of his status as military student. In 1925 Kıvılcımlı had been dismissed from the school but that year all kind of political opposition was banned and Kıvılcımlı was obliged to continue working illegally. Until 1936, when the C.P.T. was dissolved by Comintern, he occupy responsible positions in C.P.T., arrested several times and sentenced total 15 years by several courts. He worked as a publisher among 1935-1938 and published a number of books. He was accused of `provoking the Army to revolt` and arrested in 1938. He was sentenced to 15 years by the Navy Court.144 He developed his `Historical Thesis` among 1938-1950 in prison and that was determinative in his later political life. He founded V.P. in 1954 that was partly supported by C.P.T. and he developed a nationalist discourse in this period increasingly. V.P. participated the 1957 elections but she was closed by court after that before gaining any political influence. Had been kept in prison for a long time together with some members of V.P., Hikmet Kıvılcımlı were acquitted together with V.P. in 1961. He greeted Coup d'etat against D.P. government in 1960 and tried to influence Committee of National Unity with two open letters but he failed. He was silent at the beginning of leftist movement started with the relatively democratic environment after the 1961 Constitution but, after 1965, he increasingly intervened in leftist movements. He published `Socialist` as a semi-monthly in 1967 and continued to publish his books after 1965. He published `Socialist` again as a weekly in 1970, and he wrote several essays and articles in `Socialist` and in other periodicals. He established İ.P.S.D. (Association for Struggle against Unemployment and Expensiveness) and manipulated Yapı-îş and Y.İ.S. (Trade Unions for Construction Workers) in 1960's.145 He influenced youth movements as from 1968 with his essays and speeches and a group around him appeared as a political sect. As a natural conclusion of his theses he enter into relations with the Army and supported a junta before 1971. After the failure and liquidation of this junta by another (and because of the pressure policies against leftist groups) he fled abroad. He went to Cyprus, Lebanon, Syria, Bulgaria, East-Germany, France and Albania but was refused by all of them and he died in Beograd on 11 October, 1971.