Türkiye`de kayıt dışı ekonomi ve Laffer eğrisinin belirlenmesi

Abstract

ÖZET Türkiye'de uygulamaya konulan ekonomi politikalarının büyük bir bölümünden beklenilen neticeler alınamamaktadır. Bu nedenlerin başında mevcut kayıt dışı ekonominin varlığı gelir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de ekonomik belirsizliklere neden olan kayıt dışı ekonomi boyutunun belirlenerek, kayıt içi ve kayıt dışı olmak üzere ekonominin genelinde gelir vergisi hasılatını maksimize eden vergi oranlarını tespit etmektir. Bu çalışmada, gelir vergisi hasılatını maksimize eden gelir vergisi oranları, vergi incelemeleri neticesinde elde edilen ortalama kayıt dışı ekonomi oram kullanılarak, kuadratik regresyon modeli çerçevesinde ekonometrik olarak belirlenmektedir. Vergi incelemeleri yöntemi ile 1970-2000 döneminde hesaplanan kayıt dışı ekonominin büyüklüğü GSYİH'nın yüzde 53'üdür. Yapılan çalışmada kayıtlı ekonomide 1970-2000 döneminde ortalama optimal gelir vergisi oram yüzde 8 olarak bulunurken, kayıt dışı ekonomi dahil bütün ekonomide optimal gelir vergisi oranında bir değişiklik olmamış ve yüzde 8 olarak tespit edilmiştir.

VI THE INFORMAL ECONOMY IN TURKEY AND ESTIMATING LAFFER CURVE The majority of the economic policies put into effect in Turkey having yielded the expected results. The main reason of this situation is the existence of an informal economy. The aim of this study is to detect the extent of the informal economy in Turkey creating indefiniteness and to fix the tax rate which will maximize the level of income tax regarding both formal and informal economy. In this study, the income tax rates maximizing the income tax revenue are determined econometrically by using the average informal economy rate within the frame of quagratic regression model. Using the tax auditing method, the size of the informal economy for the period of 1970-2000 has been determined to be 53% of GDP. In this study, the avarage optimal income tax rate in the formal economy during the period of 1970-2000 was found as 8% and taking into consideration the total economy, including informal economy, it has been determined that the optimal income tax rate has remained stable at a rate of 8%.