İşbirliğine oyun teorisi yaklaşımı

Abstract

Bu çalışmada hukuki ve ekonomik bağımsızlığı koruyan işbirliklerini gerçekleştirmede ortaya çıkan sorunlar ve çözüm önerileri oyun teorisi çerçevesinde ele alınmıştır. Bu çerçevede bu işbirliklerinin oluşturulma ve sürdürülme koşullarının neler olduğu bulunmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda sorunun ve çözüm yollarının bulunmasını kolaylaştırmak amacıyla işbirlikleri uyumlu eylem amaçlı ve ortak eylem amaçlı olmak üzere iki ayrı başlık altında değerlendirilmiştir. Uyumlu eylem amaçlı işbirliklerini açıklamak için oyuncuların neden işbirliği yapamadıklarım açıklamada uygun bir araç olan 'Mahpuslar Çıkmazı`ndan yararlanılmıştır. Uyumlu eylem amaçlı işbirliklerinin oluşturulması için mahpuslar çıkmazının çözümünün ne olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çözüm, oyunun tekrarlanan şekilde oynanması ve bir oyuncunun diğerine uyumlu hareket etmesi karşılığında elde edeceği faydanın bir kısmını vermesi durumu olarak iki farklı şekilde incelenmiştir. Ortak eylem amaçlı işbirliklerinde süperkatkılıhktan doğan kaim paylaşımı sorunsalı derinleştirilmeye çalışılmıştır. Bu sorunun analizi için ise 'İşbirlikçi Oyun Teorisi`nin ne ölçüde uygun bir araç olduğu sorgulanmıştır. Son olarak, uyumlu eylem ve ortak eylem amaçlı işbklMerinin oluşturulma ve sürdürülme koşullan arasındaki farklar ortaya konulmuş ve bu koşulların neler olduğunun belirlenmesinde oyun teorisinin ne ölçüde bir araç olarak kullamlabileceği sorgulanmıştır. Sonuç olarak, uyumlu eylem amaçlı ve ortak eylem amaçlı işbirliklerinde sorun, çözüm yolu, sürdürülebilirlik, cezalandırma ve anlaşmaların denetlenmesi açısından ne gibi farklar olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.

In this study, the problems arising from the cooperation which protects legal and economical independence and their solution proposals took into consideration within the framework of game theory. Within this concept, the underlying conditions of establishment and sustainability of cooperation were searched. In this respect, to simplify the problem and to facilitate its solution, cooperation was divided into two groups: colluded (coordinated) action cooperation and joint action cooperation. To explaining colluded action cooperation, the `Prisoner's Dilemma` was used as a convenient tool in explaining why players can not cooperate. It was tried to put a solution forward to the Prisoner's Dilemma to generate successful cooperation. In this context, the situation was examined in two ways: First, playing the game iteratedly and second, returning the part of benefit one player gets to the other player for acting harmoniously. In joint action cooperation, the profit distribution rising from superadditivity was deepened on purpose. To analyze this problem, the suitability of `Cooperative Game Theory` approach was questioned. Finally, the differences between the establishment and sustainability of colluded action and joint action cooperation were displayed, and the suitability of game theory as a tool for the determination of the conditions involved was questioned. In conclusion, it was aimed to bring explanations to the differences between colluded action and joint action cooperation with respect to the problem, the solution^ sustainability, punishment, and the inspection of agreements.