Türkiye`de gıda sanayiinde kalite ve güvenlik standartları: Kavramlar, mevzuat ve uygulamalar

Abstract

IV ÖZET Gönümüzde gıda sanayi ve gıda ticaretinde yaşanan hızlı gelişmeler ve değişim süreci ile gıda maddelerinin üretim tekniklerinin gelişmesine paralel olarak ürün formülasyonu ve ürün çeşitliliğinde artışlar olmakta; ancak gıda maddelerinin tüketici sağlığına zarar vermeyecek nitelikte güvenli olarak üretilmesi zorunluluğu ve bu amaca yönelik yürürlükteki mevzuatın uygulanması hususu giderek önem kazanmaktadır. Bu çalışmada mevzuatta yer alan ve uyulması zorunlu olan hükümlerin yanı sıra, uyulması zorunlu olmayan ve tüketici veya işletmelerin istekleri doğrultusunda yerine getirilen kalite güvence standartlarına da değinilmiştir. Bu tez çalışması üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde temel kavramlara yer verilmiştir. Bu bölüm şu başlıklardan oluşmaktadır; kalite kavramı ve tarihsel gelişimi, kalite güvence sisteminin temel özellikleri, gıda güvenliği ve kalite güvencesi, ISO 9000 standart serilerinin kapsam ve uygulamaları, ISO 9000 standartlarının gıda sektöründe uygulanması, çevresel yönetim sistemleri ve ISO 14000 standartları, GLP (Good Laboratory Practice) uygulamaları, GMP (Good Manufacturing Practice) uygulamaları, HACCP sistemi kavramı ve temel prensipleri. İkinci bölümde ise Türk Gıda Mevzuatı ile ilgili uygulamalara yer verilmiştir. Bu bölümde şu başlıklardan oluşmaktadır; gelişmiş ülkelerde gıda kontrol uygulamaları, Türk Gıda Mevzuatının esasları, Türk Gıda Mevzuatının amaçları, sorunlar ve çözümler. Tezin üçüncü bölümünde gıda güvenliği ve kalitesi ile ilgili bir anket çalışmasına yer verilmişti. Bu uygulama Antalya bölgesini kapsayan bir anket çalışmasıdır. Bu tezin amacı Türkiye'de gıda sektöründe uygulanmakta olan gıda mevzuatı ile kalite güvence sistemleri hakkında genel bir bilgi vermek ve uygulamada karşılaşılan sorunları tespit edip buna yönelik çözüm önerileri sunmaktır. Mevzuat bakımından AB ile fazla bir uyumsuzluk bulunmamasına rağmen, uygulamada çok büyük eksikliklerin bulunduğu görülmektedir. Gıda kontrolüne yönelik olarak yeni yapılanmaya gidilerek, yeterli sayıda ve bilgiye sahip personelin yetiştirilmesi acilen gerektirmektedir. Avrupa Birliğinin de temelde her türlü gıda üretiminde HACCP gibi sistemlerin uygulanmaya başlanmasıyla Türk gıda sektörü bundan büyük oranda etkilenmiştir. Bunun için gerekli çalışmaların yapılmaması durumunda Türk gıda ürünlerinin AB pazarına girme şansı azalacaktır.

ZUSAMMENFASSUNG Die Lebensmittelindustrie und der Lebensmittelhandel entwickelt sich heutzutage sehr schnell. Deshalb hat sich auch die produktion teknicken, die produkt inhalte und die Lebensmittel sorte entwickelt Aber die eigenschaft der Lebensmitteln sollen die Gesundheit der verbraucher nicht schaden. Daswegen ist es wichtig die Regeln zu der Lebensmittelsicherheit zu anpasseh. Diese these arbeit besteht aus drei teilen. Der erste teil besteht aus den Grundlagen der Begriffe. Dieser teil enthalt diese Überschrifte; qualitaet begriffe und die historische entwicklung, die qualitaet garantie systeme, die lebensmittelsicherheit und die qualiaets garantie, die ISO 9000 standard serie, die Anwendung der ISO 9000 standarde in der Lebensmittelindustrie, GLP (Good Laboratory Practice) anwendungen, GMP (Good Manufacturing Practice) anwendungen und der HACCP system. Der zweite teil besteht aus den Regelungen der türkischen Lebensmittelsicherheit Die Überschrifte des zweiten teils sind; die Lebensmittelkontrole in den entwickelten Staaten und die Regelungen der Türkischen Lebensmittelsicherheit In der dritten teil der These ist eine Umfrage arbeit Die Umfrage ist über die Lebensmitttelindustrie in Antalya Der zweck der These ist, allgemeine kenntnise über die Regelungen der Lebensmittlesicherheit und der qualitaet garantie systeme in der türkischen Lebensmittelsektör zu geben, und vorschlaege über die Lösungen der probleme auszubieten. Bei den anwendungen sieht man sehr grosse probleme. Die struktur der Lebensmittelkontrole muss sich aendern. In der EU benutzt man bei den Lebensmittel produktionen das HACCP system. Dieses Ereignes hat sich auf das türkische Lebensmittelsektör gewirkt. Wenn man daftir die notwendige Arbeit nicht tuht, können in der Zukunft die türkischen lebensmittel Produkte nicht in das EU Markt reingehen.