Kırmızı et ve mamulleri filiyer ve piyasa analizi

Abstract

vm ÖZET Nüfusun hızlı bir şekilde arttığı ve ekonomik kalkınma çabalarının yoğun olarak sürdürüldüğü ülkemizde et ve et ürünleri sanayi ve bu sanayiinin direkt ve dolaylı îtkileşimde olduğu hayvancılık sektörü ve yem sanayi ülke insanının sağlığında ve beslenmesinde, istihdam yaratılmasında ve ülke ekonomisinde büyük önem taşımaktadır. însan sağlığının korunması ve devam ettirilmesi için tüketilmesi zorunlu olan hayvansal gıdaların en önemli grubunu tüketmemizde istenilen faydanın sağlamlabilmesi, bunlarm uygun koşullarda üretilip tüketime sunulması ile mümkün olabilmektedir. Ülkemizde et sanayiinde modern açıdan ilk girişim 1952 yılımda EBK' tun kurulması ile başlamıştır. Daha sonra 1982 yılında özel sektöre kombina kurma yetkisi verilmesi 3e hayvancılığa dayalı sanayi bugüne kadar önemli mesafeler katetmiştir. Ancak bütün bu gelişmelere rağmen ülkemizde kırmızı et sektöründe hammadde temininden tüketime kadar pek çok sorun bulunmaktadır. Ülkemizde et ve et ürünlerinin balen insan sağlığına uygun şekilde üretildiğini söylemek mümkün olmamaktadır. Bugüne kadar çeşitli mevzuatların uygulandığı sektörde sağlıklı yapıya bir türlü kavuşulamamıştır. Tespit edilen kurulu kapasiteye bakıldığında ülkemiz ihtiyacına yetecek bir kapasitenin olduğu görülmekle beraber bunların nitelik açısından hiç de yeterli olmadığı gözlenmektedir. Kırmızı et ve mamullerinin en büyük problemlerinden birisi de mamul fiyatlarının tüketiciler tarafından yüksek bulunup bunun sonucunda talep darlığının oluşmasıdır. Diğer taraftan kırmızı et ve mamulleri sanayiinin ana sorunlarından birisi de ülkemizde istikrarlı ve verimli hammaddenin olmayışıdır. Genel tarım politikaları içinde ne yazık ki hayvancılık geri plana itilmiş, zaman zaman da ithalat yoluyla haksız rekabete uğramıştır. Hayvancılıkta istenen verim düzeyi bir türlü yakalanamamıştır. Hayvan hastalıkları ile ilgili mücadele yeterince yapılamamaktadır. Hayvan varlığımızın ise giderek azaldığı görülmektedir. Sığır varlığımızdaki kültür ırkı sayısı oldukça düşük düzeylerdedir Hayvancılık sektörünün en büyük sorunu ise yem maliyetleridir. Özellikle besicilik sektörü içinde yem maliyetlerinin önemi oldukça fâzladır. 1950'lerden bu tarafa tarla açmak için mera alanlarımız yok edilmiştir. 35-40 milyon hektar olan mera alanları 9-10 milyon hektara kadar düşmüştür. Bunun yanında yem bitkileri ekiminin toplam tarım ürünleri içindeki payı % 6-7 civarında olup, bu oran oldukça düşüktür. Aynı zamanda yem hammaddeleri ithal edilmekte, ithal edilen ürünlerden devlet tarafindan yüksek düzeyde gümrük vergileri alınmaktadır. Aynı zamanda yem bitkilerine uygulanan yüksek fiyatlı destekleme alımları yem sanayicisini zor durumda bırakmaktadır.IX Bu çalışmada et Ve et mamulleri sanayimin filiyer analizi yapılmaktadır. Filiyer analizi 'ereği girdi piyasası olarak hayvancılık ve yem sektörü, Örfin piyasası olarak da kırmızı et ve namuUeri sanayiinin klasik Amerikan endüstri iktisadı yaklaşımına göre piyasa analizi sapılmıştır. Girdi piyasasında yem sanayiindeki üretim ve tüketim durumu, yem sanayi dış ticareti ve yem bitkisi ekiliş alanları, hayvancılık sektörü ile bağlantılı olarak meraların durumu incelenmiş ve daha sonraki bölümlerde ise piyasa analizi gereği piyasanın temel koşullan olan arz ve talep koşulları ve daha sonra ise piyasa yapısı ele alınmıştır. Yem sanayiinden sonra ara ütün piyasası olarak da hayvancılık sektörü incelenmiştir. Hayvancılık sektöründe ise canlı hayvan potansiyeli, sektördeki üretim sorunları, dış ticaret durumu, işletme yapılan, sektörde fiyat oluşumu, devlet regülasyonu, kredi ve finansman politikaları, sektörde pazarlama, eğitim ve örgütlenme ve son olarak da sigorta uygulamalan incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise nihai ürün piyasası olan kırmızı et ve mamulleri sanayi için piyasa analizi yapılmıştır. Burada da kırmızı et ve mamullerinin Üretim, tüketimi ve dış ticareti, insan beslenmesindeki önemi ayrıntılı olarak ele alınmış daha sonra ise piyasa yapısı ile piyasanın arz ve talep koşullan ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir

SUMMARY FttJYER AND MARKET ANALYSIS OF RED MEAT AND PRODUCTS In Turkey, where the population has been increasing rapidly andeconomic levelopment efforts has been sustained intensively, meat and meat products industry and, stock raising sector and fodder sector, which has direct and indirect interactions with meat and neat products industry, have cruical importance in country people's health and nourishment and, by generating employment on country's economy. To get the desired utility of most importanat group of bestial foods, which is necessary consumption to protect and maintain human health, is possible only by producing and serving for consumption under appropriate conditions. First modern initiative in Turkey in meat industry started with establishment of `State Corporation for the Production and the Distribution of Meat and Fish Product` (EBK) in 1952. After that, in 1982, by giving the right to set up kombina to private sector, industry that based on stock raising till today progressed significantly. Despite these developments, in Turkey, there are a lot of problems in red meat sector ranging from obtaining input to consumption. In Turkey, it is still not possible to say that meat and meat products are produced in appropriate way for human health. Various laws applied to the sector but a sound structure hasn't been formed up to now. When the established capacity is taken into consideraton, although it seems that the capacity is capable of meeting the country's needs, it is observed that they are not adequate qualitative sense. Another problem in the sector is that consumers percept the prices as high and consequently insufficient demand occurs. Besides these, one of the main problems of red meat and products industries is there isn't stable and efficient input in Turkey. Unfortunately, among agricultural policies stock raising was pushed behind and from time to time by imports was exposed to unfair competition. Desired efficiency level could never be achieved in stock raising. The struggle with animal illness cannot be undertaken effectively. It is observed that animal stock time by time is decreasing. The cultural race of cattle stock is in a very low level Stock raising sector's most important problem is fodder costs. Especially in livestock fattening sector fodder costs share is rather more. From 1950's for to have more field pastures are destroyed completely. Pastures which were 35-40 rnillon hectare, have been decrease to 9-10 rnillon hectare. In addition, share of harvesting fodder plants in total agricultural products approximately is 6-7 %, this ratio is very low. At the same time fodder inputs are imported and high level custom taxes are put on these imported goods by the state.XI Moreover high supporting puchase prices applied to fodder plants put the fodder producers in t difficult conditon. Filiyer analysis of meat and meat products industries are examined in this study. /ccording to classical american industrial economic approach market analysis is done depending on filiyer analysis of input market for stock raising and of fodder sector, product market for red meat and products sector. Fodder sector's production and consumpton condions input market, foreign trade of fodder sector and fodder plants harvesting areas, the conditons of pasture fields related with stock raising sector are examined. In the preceeding sections depending on the market analysis the main conditons of market that are demand and supply conditons and market structure are examined. After fodder sector stock raising sector which is intermediate product market analyzed. In stock raising sector, live stock potential, production problems in the sector, foreign trade conditons, structure of enterprises, price formation in the sector, state regulation, credit anf financal policies, marketing, education and organization in the sector and finally insurance applications are examined. In the last section of this study like it was made for the input market, market analysis of final product market of red meat and products sector was made. Red meat and products production and consumption, foreign trade, the importance in human nourishment are investigated in detail and then market structure, demand and supply conditions of the market are investigated in detail.