Seyahat pazarında bütünleşme eğilimlerinin rekabet gücü üzerindeki etkileri; Antalya`da faaliyet gösteren A Grubu seyahat acentaları üzerinde bir araştırma

Abstract

xn ÖZET 21. yüzyılın son çeyreğinde ürün, hizmet, sermaye ve bilginin uluslararası hareketinin büyük oranda arttığı gözlenmiştir. Küreselleşme olarak adlandırılan bu hareketlilik turizm endüstrisinde de yeni bir dönemin başlamasına neden olmuştur. Öncelikle turizm ekonomisinin piyasa dinamikleri olan turistik arz ve turistik talep yapılarının bu oluşumdan etkilendiğini söylemek yerinde olacaktır. Küreselleşmeyle birlikte ulusal sınır ların ve ticari engellerin büyük oranda ortadan kalkışı turizm endüstrisinde faaliyet gösteren işletmelerin elde ettiği gelirlerin çoğunun, turist destinasyonlarından kaynak ülkelerdeki ortaklara akmasına neden olmuştur. Bu açıdan gelişmiş ülkeler için küreselleşmenin getirdiği avantajlar gelişmekte olan ülkeler için Önemli tehlikeler içerebilmektedir. Bunun yanında turist gönderen ve turist kabul eden ülkeler ayrımında da büyük dengesizlikler oluşabilmektedir. Turizm endüstrisinde küreselleşmeyle birlikte gözlenen hızlı gelişimin Avrupa seyahat pazarındaki yoğunlaşma ve birleşme eğilimleriyle başladığını söylemek yanlış olmayacaktır. Avrupa seyahat pazarının lideri konumundaki Alman ve İngiliz seyahat gruplarının bugünkü yapısı, seyahat pazarında faaliyet gösteren bazı zincirleri satın almaya başlamalarıyla şekillenmiştir. Bu satın alım süreci, ilgili grupların farklı markalarla ürün çeşidi yaratma amacına dayanmaktadır. Böylece bünyede bulunması istenen ürün çeşidinde uzmanlaşmış şirket veya zinciri satın almak hem daha az maliyetli olacak hem de pazar payı yaratmak için bir çabaya gerek kalmayacaktır. Asıl işleri farklı endüstri kollarında odaklaşmış olmasına rağmen turizm endüstrisinin gelişim göstermesiyle birlikte yatırımlarını bu alana kaydıran Avrupa seyahat pazarının lider grupları, günümüzde, yatay ve dikey birleşmelerle rakipsiz bir konuma gelmişlerdir. Pek çok Avrupa ülkesinde faaliyet gösteren Alman ve İngiliz grupların, son yıllarda, denizaşırı ülkelere doğru yoğunlaşma düzeylerini genişlettikleri gözlemlenmektedir. Türkiye operasyonlarında da bulunan seyahat grupları, özellikle bağımsız çalışan yerel seyahat acentalarının faaliyet alanlarının daralmasına ve uzun dönemde varlıklarını koruyamamalarına neden olmaktadır. Bu çalışmada öncelikle turizm endüstrisinin yapısı paralelinde Alman ve İngiliz seyahat gruplarının, zaman içerisinde, Avrupa seyahat pazarında nasıl lider konuma geldiklerixni incelenmiştir. İkinci aşamada; elde edilen veriler doğrultusunda, Avrupa seyahat pazarının bugünkü yapısının Türk seyahat pazarı üzerinde yaratmış olduğu etkiler belirlenmiştir. Bu etkilerin daha somut gerçekliğe dayanması, Türk turizminin kalbi olarak nitelendirilen Antalya'da, seyahat pazarının önemli aktörlerinden seyahat acentaları üzerinde bir araştırma yapılması gerekliliğini doğurmuştur. Son aşamada elde edilen bulgular ışığında çözüm yolları üzerine düşünceler geliştirilmiştir.

XIV ABSTRACT In the last quarter of the twenty-first century, a sudden increase can be seen in the activity of international goods, services, capital and information. This activity which is called globalization has caused to start a new era in tourism industry. First of all, it is right to say that the supply and demand structure of tourism which is the market dynamics of tourism industry is directly effected by this constitution. With the removal of national boundaries and handicappes in front of trade with globalization; an important part of revenue which is earned by enterprises working in tourism industry, realised from tourism destinations to the partners in the origin countries. According to this, the advantage of globalization for developped countries can contain important danger for developing countries. Nevertheless there can be an imbalance between tourism destinations and origin countries. It won't be wrong to mention that the sudden progression in tourism industry with globalization has started with the concentration and merger tendencies in European travel market. In fact the recent structure of European travel market's leading German and English travel groups take their shape with taking over the chain companies working in travel market. This takeover process based on creating product sorts, with different brands, by relevant groups. Thus this taking over the company or chain which is experienced on the needed product proves low costs and less effort for having more market share. With the progression of tourism industry, the companies which are not active in this industry section, start to make investments in tourism industry. Today European travel market's leading groups have an unrivalled position with horizantal and vertical integrations. In recent years it can be seen that German and English groups which are active in too many countries in Europe, extend their concentration level to overseas countries. These groups have also operations in Turkey and these operations narrow the activation area of independent Turkish travel agencies. In long term it threats the existence of these travel agencies.XV This study searches how German and English travel groups could get the leading position through years at the parallel of tourism industry. In the second phase, according to the data found out, the effect of European travel market's recent structure on Turkish travel market was determined. These effects based on a concrete truth, therefore it was necessary to make a research through the travel agencies, which are one of the most important actors of travel market in Antalya as the heart of Turkey's tourism. As a conclusion, in the light of found out data, ideas were processed over ways of solution.