Azınlık hakları ve Türkiye

Abstract

ÖZET?Azınlık Hakları ve Türkiye? konulu bu tez çalışmasının temel amacı, azınlıklarmeselesinin hatlarını belirleyerek, konuyu hukuki boyutlarıyla ortaya koymaktır. Bu amaçdoğrultusunda, öncelikle azınlık kavramının içeriği belirlenmiş, daha sonra ise tarihselgelişimi incelenmiştir. Ancak sözkonusu inceleme, kavramın pek çok sorunsalı daberaberinde taşıdığını gösterecektir. Öyle ki uluslar arası hukukta genel kabul görmüş birazınlık tanımı dahi bulunmamaktadır.Azınlıklar sorunu, doğası gereği, yaşandığı ülke, devlet, bölge ve zamana göre farklıboyutlar taşımaktadır. Devletler hukukunda, konu, devletlerin kendi egemenlik alanındakabul edilmektedir. Ancak uluslar arası insani müdahale ilkesi de saklı tutulmaktadır.En son Doğu Bloku ülkelerinin çöküşü sırasında yaşanan şiddetli etnik çatışmalarnedeniyle, 1989'dan itibaren, azınlık hakları konusunda, uluslar arası hukukta temelprensiplerin belirlenmesi amacıyla, uluslar arası kuruluşlar çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.Azınlık hakları, ulusal ve uluslar arası olmak üzere iki düzeyde korunmaktadır. Uluslararası koruma, evrensel insan hakları belgeleri ve bölgesel düzeyde yapılan çalışmalarlasağlanmaktadır. Ulusal koruma ise, her devletin anayasa ve yasaları ile, vatandaşlarınaöngördüğü hukuki koruma alanını ifade etmektedir.Türkiye'nin azınlık hakları konusunda temel hukuki bağıtı, 1923 Lozan Anlaşmasıdır.Ülke, Avrupa Birliği'ne üyelik hazırlıkları doğrultusunda, son yıllarda, önemli iç hukukreformları gerçekleştirmektedir.Anayasa ve yasalarda yapılan bu reformların önemli birkısmı ise insan haklarına yöneliktir. Bu gelişmeler doğrudan veya dolaylı olarak, azınlıkvatandaşların hak ve özgürlüklerine de yansımaktadır. Esasen azınlık hakları konusundakibu gelişmeler, üstün norm niteliğindeki Lozan Anlaşmasını da daha etkin kılacaktır.

iABSTRACTThe main aim of this study subject of which is ?Minority Rights and Turkey? is todetermine the lines of minority issue and to present the subject from the law perspective.For this aim firstly the content of minority concept is determined and then its historicaldevelopment is investigated. However the investigation will show that the concept also hasmany problems together. There is even no minority definition which is accepted byinternetional law.The minority issue has because of its nature, different dimensions according to country,state, region and time. In ınternational law the subject is accepted in states own dominationarea. However the international principal of humanity intervention is saved.International organizations have increased their studies on determination of basicprinciples in international law about minority rigths, since 1989 because of the ethniccombats during the collapse of East Block Countries.Minority rights are protected in two levels as international and national. Internationalprotection is provided by universal human rights documents and regional studies. And thenational protection means the legal protection field which each state provides its citizensby constitution and law.Turkey is responsible by many international documents which it signed about humanrights. The State?s main obligation about minority rights is 1923 Lousanne Agreement aswell. Turkey has recently performed significant internal law reforms in the direction ofpreparation to membership of European Union. An important part of these reforms isrelated to human rights. This progress reflects to the minority rights directly or indirectly.Actually the progress about minority rights makes the Lousanne Agreement, which is asuperior norm, more effective.