AB gıda mevzuatına uyumun Türkiye gıda imalat sanayi üzerine olası etkileri

Abstract

xiiÖZETTürkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım ortaklığı sürecinde tarım ve gıda politika veuygulamaları konusunda uyum sağlama çalışmaları, 2006 yılında ve gelecek on yıl içinde ensıklıkla üzerinde duracağımız konulardan biri olacaktır.Gıda ürünlerini bilimsel risk analiz yöntemleriyle denetleyecek Avrupa Gıda Otoritesi?Tarladan Sofraya? prensibini benimsediği yeni yaklaşımda, sadece son ürün değil, ürününoluştuğu üretim zinciri de denetlenecektir. Son düzenlemelerle yayımlanan Beyaz Kitap'taBirliğin gelecekteki genişleme sürecinde, yeni katılacak ülkelerin gıda sağlık güvenliği ileilgili temel prensiplere uyma zorunlulukları ve bu ülkelerin yasaları ve kontrol sistemlerine deuyumlaştırılmaları istenmiştir.Son yıllarda insan sağlığını tehdit eden gıda kaynaklı tehlikelerin ortaya çıkmasıyla, bualanda ciddi tedbirlerin alınması gerekliliği iyice artmıştır. ?Deli dana? BSE (BovineSpongiform Encephalopathy) (1996), dioksin ve nitrofen krizi (1999-2000), şap hastalığı krizi(2001) ve son olarak kuş gribi krizleri (2006-) gıda kaynakları güvenliğinin kontrol altınaalınması ve aynı zamanda gıda sektörleri için ciddi ekonomik krizlerin engellenmesi anlamınıtaşır. Bunun bilincinde olan gıda sektörü yöneticileri tüm firma çalışanlarını kapsayacakşekilde uluslararası geçerliliği olan bazı gıda güvenlik ve kalite sistemleri oluşturarak gönüllüuygulamalar yapmaktadır.Türkiye'nin Tarımsal yapısı, tarım nüfusu, işletmelerin küçüklüğü ve dağınıklığı,üreticilerin örgütlenmesi, tarıma verilen destekler, verimlilik, teknoloji kullanımı, kurumsalorganizasyon, bitki ve hayvan sağlığı şartları ve ürün kalite ve standartları açısından AB'denbüyük farklılıklar göstermektedir.Bu çalışmada, gıda ürünlerinde tüketiciler için giderek önemli olan gıda ürünlerindegüvenlik ve kalite uygulamaları regülasyonlarının AB gıda mevzuatında nasıl ele alındığı veTürkiye'nin önemli gıda imalatı sanayi alt gruplarından, et-süt ürünleri sanayi, meyve suyu-konsantre sanayi, makarna sanayi ve zeytinyağı sanayi işletmelerinin gönüllü uygulamalarıincelenerek araştırılmıştır.xiiiTürk gıda imalat sanayinin içerisinde bulunduğu mevcut durum, AB gıda mevzuatıuyumlaştırma çalışmalarıyla, ileride daha iyi bir noktaya gelmesi için bugünlerden yapısal veorganizasyonel bir dizi çalışmalarda bulunması gerekmektedir. Güvenli, kaliteli ve çevreyezarar vermeyen gıda üreten firmalar bir takım kalite ve güvenlik sistemleri oluşturmuş vebelgelendirmişlerdir.İkincil verilere dayalı olarak yapılan bu çalışmada, Türk gıda imalat sanayi de önemli yeresahip olan et-süt ürünleri sanayi, işlenmiş meyve sebze sanayi, değirmencilik ürünleri sanayive zeytinyağı sanayi ile ilgili mevcut durumları ve AB gıda mevzuatı uyumu için yasalzorunlulukları ile teknolojik yatırımlar, kobi işletmelerinin yapması gerekenler, işletmelerinölçek değiştirme gereklilikleri gibi konularda bilgilenilmesi açısından yol gösterici olacaktır.

xivSUMMARYAgricultural and food politics and their application matter in the unision acquisition ofTurkey will be one matter on which there will be made emphasise on the year 2006 andthe following ten years.The European Food Authority will check with the new adoptad aproach ?from field toboard?.not only the last product but also the consistence of the production chain of thefood products with scientific risk analize system . With the latest regulations published inthe white book it is emhasized about the adaptation to the main principles and the need tounify their control systems for the new joining countries in the broadening process of theunion.In recent years with the threat of humans which are food sourced let make them takingserious precautions against it. Bovine Spongiform Encephalopathy ?BSE? (1996) dioxinand nitrogen crises (1999-2000), şap ilness crises (2001) and at last bird influenza crises(2006-) taking food sources under control means a huge crises in the food sector and at thesame time that they can face economical crises.Being aware of this ;food sector managersmake some security and quality applications with the whole company employees whichare internationally accepted .Turkey?s agricultural constitution ,agricultral population ,the smallness of thecompanies and their outlying,producers being organized ,the advances given toagriculture,fertility,usage of technology,institional organisation ,plant and animal healthconditions and product quality and the standarts shows differences related to the EU.This study shows how safety and quality regulations in the EU food regulations areaccepted which are taking greater importance for the consumors and Turkey?s importantfood producing industry sub groups such as meat-dairy productindustry, fruiı juice-consantration industry, pasta industry and olive oil industry companies in whichvolunteered applications are examined.Turkey?s position in fabrication industry must make some more organisational actionsnowadays toreach a beter position with the union to the regulations of the EU. Foodxvproducing companies have established some quality and safety systems which are secureand of good quality and have no harm to the enviornment.Having done this study in a literary way, Things such as meat and milk productsindustry ; refined fruit and vegetables;mill products industry and oliveoil industry whichtake an important role in Turkey?s food fabrication industry must make the essentialchanges for the unison to the EU food regulations in terms of laws, technologicalinvestments ,the things which the kobi?s must do , and in changing their scale of theoperating will be indicative.