Sağlık hizmetlerinde örgütsel bağlılık, işe bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin modellenmesi

Abstract

Bu çalışmada, hastanede çalışan personelin, çalıştıkları kuruma, işlerine olanbağlılıkları ile işten duydukları tatmin seviyelerinin belirlenmesi ve bu yapılar arasındakiilişkinin modellenmesi hedeflenmiştir. Araştırma anket yöntemi ile gerçekleştirilmiştir.Çalışanların örgüte bağlılık seviyelerini belirlemek amacıyla Meyer ve Allen'in üç boyutluörgütsel bağlılık ölçeği kullanılmıştır. İşe bağlılığı ölçmede Kanungo'nun tek boyutlu ölçeğitercih edilmiştir. İş tatminini ölçmek için ise, Churchill'in ?iş tatmini ölçeği? kullanılmıştır(Churchill, 1974). Uygulama, Antalya Devlet Hastanesi'nde görev yapmakta olan tümpersoneli içermektedir. Personele 300 adet anket dağıtılmış, 288 adet kullanılabilir anketgeri dönmüştür. Geri dönüş oranı %96 olmuştur.Toplanan veriler SPSS 11.0 paket programı ile değerlendirilmiştir. Güvenirlik vegeçerlilik, frekans ve yüzde, ortalama ve standart sapma, t testi, tek yönlü varyans,korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Psiko-sosyal faktörler, işe bağlılık, örgütebağlılık ve iş tatmini arasındaki yapı LISREL 8.54 paket programıyla oluşturulmuştur.İlk olarak, araştırmanın güvenirlik ve geçerlilik analizleri yapılmıştır. Demografiközellikler (yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve medeni durum) ve diğer özellikler (çalışma grubu,kıdem durumu, iş yaşamındaki toplam çalışma süresi, işe verilen önem, işe gelinmeyen vegeç gelinen gün sayısı ve işten ayrılma niyeti) frekans analizi ile incelenmiştir. Psiko-sosyalfaktörlerin boyutları, işe bağlılık, örgütsel bağlılık boyutları ve iş tatmini ile bu kalemlerioluşturan soru maddelerinin ortalamaları ve standart sapmaları alınmıştır. Cinsiyetin vemedeni durumun, işe bağlılığa, psiko-sosyal faktörlere, örgütsel bağlılığa ve iş tatminineetkisi t-testi ile incelenmiştir. Eğitim durumunun, yaş ve çalışma gruplarının işe bağlılık,psiko-sosyal faktörler, örgütsel bağlılık ve iş tatminine etkisi Tek Yönlü Varyans Analizi(ANOVA) ile incelenmiş; anlamlı etkileşimlerin kaynağının tespiti için Post-Hocyöntemlerinden Scheffe testi uygulanmıştır. İşe bağlılık ve psiko-sosyal faktörler arasındakiilişkiler ile örgütsel bağlılık boyutları ve psiko-sosyal faktörler arasındaki ilişkilerkorelasyon testi ile incelenmiştir. İş tatmininin işe bağlılık, psiko-sosyal faktörler veörgütsel bağlılıkla ilişkisi de korelasyon testi ile incelenmiştir. İşe gelinmeyen ve geçgelinen gün sayısı değişkenlerinin işe bağlılık, psiko-sosyal faktörler, örgütsel bağlılıkboyutları ve iş tatmini ile arasındaki ilişkiler de yine korelasyon testi ile incelenmiştir. İştatminin ve örgütsel bağlılık boyutlarının hangi faktörlerden etkilendikleri çoklu regresyonanaliziyle belirlenmiştir. Son olarak, psiko-sosyal faktörler, işe bağlılık, örgüte bağlılık ve iştatmini arasındaki ilişkiler yol (path) diyagramıyla belirlenmiştir. Araştırmanın sonunda,analiz ve testlerin sonuçları irdelenmiş ve bu sonuçlar doğrultusunda örgütsel bağlılığı, işebağlılığı ve iş tatminini artıracak öneriler belirtilmiştir.

In this study, the affection of determining personnel to the corporation to their work thelevel of satisfaction about their work and the modelling of the relationship between theseconformations was aimed. The research was performed by using the survey method. Meyerand Allen`s three dimensional organizational commitment scale was used to determine the levelof personnel?s organizational commitment. Kanungo?s undimensional scale was prefered toevaluate work commitment. Churchill?s job satisfaction scale was used to evaluate the jobsatisfaction. The application includes all of the employee working in the Antalya StateHospital. The related survey was coducted with 288 attendance while 300 surveys werepropagated. The percentage of the return of the survey is 96%.The collected data were scoped out by using reliability, validity, frequency, percentage,average, standard deviation, t-test, ANOVA, correlation and regression analysis by using theSPSS 11.0 package software. In this research, structure among the psycho-social factors, workcommitment, organizational commitment and job satisfaction was formed by using LISREL8.54 package software.First of all, reliability and validity analyises was applied. The demographic factors(age, gender, educational status) and other factors (work group, seniority state, total workingperiod in business, central life interest, non-attendant days, late attended, non-attended days,attitude of leaving work) of those who completed the survey were inspected by analysis offrequency. The standard deviation and the mean of psycho-social factors, work commitment,organizational commitment and job-satisfaction and those factors that form these items werecalculated. The impact of the gender and the marital status to the work commitment,pyscho-social factors, the organizational commitment and the job satisfaction were investigatedby performing the t-test. The impact of educational status on the work commitment,psycho-social factors, organizational commitment, and job satisfaction of age and work groupswere investigated by ANOVA and Scheffe test that is one of Post-Hoc methods were appliedto determine the resource of significant interactions. The relationship between the workcommitment and psycho-social factors and the relationship between the organizationalcommitment dimentions and psycho-social factors were investigated by the correlation test.The relationship between the variables that indicate late or non-attended days, workcommitment, psycho-social, organizational commitment and job satisfaction were againinvestigated by using the correlation test. The matter of which factors the job satisfactionand the dimensions of organizational commitment are affected of were determined by multipleregression analysis. Finally the relationship between psycho-social factors and workcommitment to work organizational commitment and job satisfaction were determined by thepath diagram. At the end of the research, some suggestions were made to improve theorganizational commitment, work commitment and job satisfaction as a result of analysis andtests.