Mustafa Kemal`in cumhuriyet söylemi: Halkçılık, laiklik, batıcılık, milliyetçilik, (1919-1938)

Abstract

Cumhuriyet dönemi siyasal yaşamında Kemalizm'e bir göndermede bulunmadan siyaset yapmak, neredeyse mümkün değildir. Bu durum, yalnız resmi siyaset katıyla sınır değil; toplumsal yaşamın her alanını kuşatan bir paradigma niteliğindedir. Dolayısıyla Kemalizm'e referans, Kemalizm'in sınırlarını zorlayan ve bu sınırların dışından siyasi faaliyet yürütmeye çalışan çevreleri bile etkileyen bir zorunluluk niteliği taşımaktadır.Kemalizm'le ilgili mevcut çalışmalar ise genelde `gerçek Kemalizm'in ne olduğu' sorununa yoğunlaşmakta ve Kemalizm'in bir `ideoloji mi yoksa dünya görüşü mü' olduğu tartışmasına hapsolmaktadır. Kemalizm'in bir söylem olarak statüsü konusunda yapılan çalışmalar ise oldukça azdır ve mevcut literatür, Kemalizm'in işlevini kavramada yeterli bir bakış açısı sağlayamamaktadır. Dolayısıyla bu araştırma, ihmal edilen bir boyutu literatüre dahil ederek katkı sunmayı amaçlamaktadır.Kemalizm'in temel parametreleri olan halkçılık, laiklik, batıcılık ve milliyetçiliğin Mustafa Kemal'in söylem evreninde aldığı şekli araştırmayı konu edinen bu çalışma, beş temel bölümden oluşmaktadır. Bölümler, incelenen tarihsel aralıkta öne çıkan temel parametreden ve bu parametrenin söylemdeki kuruluşundan yola çıkılarak dönemlendirilmiştir.Çalışmada, alandaki bilgi birikiminin yetersiz olmasından dolayı keşfedici araştırma türü ile nitel yöntemle uyumlu veri toplama ve çözümleme tekniği olan arşiv-dökümantasyon çalışmasına dayalı eleştirel söylem çözümlemesi yapılmıştır. Analiz edilen materyaller, çoğunlukla Mustafa Kemal'in söylemlerinden oluşmakla birlikte; Cumhuriyet Halk Partisi'nin tüzükleri ve programları ile anayasalar ve yasalar da ek inceleme nesneleri olarak kullanılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kemalizm, söylem, halkçılık, laiklik, batıcılık, milliyetçilik

In the political life of Republic era, it is almost impossible to make politics without referring Kemalism. This situation is not only restricted with official political area, but also has a characteristic of paradigm encompassing all fields of social life. Consequently, referring to Kemalism holds a character of necessity which strains the borders of Kemalism and affects even those groups who try to perpetuate politics out of these borders.However, existent studies about Kemalism generally focus on the issue of ?what the real Kemalism is? and are restrained by the debate of whether Kemalism is an ?ideology or a world view?. On the other hand, those studies on the status of Kemalism as a discourse are very limited and recent literature can not provide an adequate point of view for understanding the function of Kemalism. In consequence, this study aims to make a contribution to literature by including this neglected issue.This study which aims to analyse how populism, laicism, westernism, and nationalism which are the basic parameters of Kemalism, take shapes in the universe of Kemalism, consists of five basic chapters. These chapters are periodized by evolving heading basic parameters in the evaluated historical period and how these paramters are constructed in the discourse.In this study, exploring research and analysis of critical discourse based on the study of archives-documentation which is the method of data-collecting and analysing compatible with qualitative method are used because of the inadequate knowledge on the field. Besides the materials of analysis are mainly consisted of Mustafa Kemal?s discourses; statutes and programs of Republic Public Party, constitutions and laws are also used as materials of analysis.Key Words: Kemalism, discourse, populism, laicism, westernism, nationalism