Konaklama işletmelerinde nakit yönetimi etkinliğinin incelenmesi

Abstract

Bugünün işletmecilik anlayışı çerçevesinde başarılı işletme kavramından söz edilecek olursa; işletmenin kârlı olmasının yanında hatta ötesinde mevcut kaynaklarının en iyi şekilde değerlendirerek piyasa değerini maksimize eden işletme kavramı ortaya çıkmaktadır. Bir işletmenin mevcut kaynaklarını en iyi şekilde değerlendirebilme yollarının en önemlilerinden biri ise; etkin bir nakit yönetimi yürütebilmesi ile doğru orantılı olacaktır. Nakit yönetimi son otuz yıldır gelişme gösteren bir kavram olmasına rağmen; faiz oranlarının değişkenlik gösterdiği; işletmeler arası işlemlerin çok büyük boyutlara ulaştığı; işletmelerin çok uluslu işletme ve global işletme olarak dünya çapına yayıldığı; iletişim teknolojisinin hızla geliştiği günümüzde daha da karmaşık bir hal almaktadır.İşletmeler nakit yönetimi konusundaki becerileri ile değerlendirildiğinde büyük işletmelerin kendilerine has yöntemler geliştirebildikleri; küçük işletmelerin ise nakit yönetimi konusuna hâkim personel bulmakta dahi zorlandıkları gözlemlenmektedir. Çok uluslu ve global işletmelerin finansal işlem yapısının karmaşıklığı dolayısıyla tüm dünya boyutunda ürün / hizmet üretimi için finansman temini; artı değer olarak kalan nakdin finansal piyasalardaki kullanılmama sonucunda satın alma gücünün yıpranmasını önlemek amacıyla değerlendirilmesi de dahil olmak üzere artık bugünün en önemli işletme sorunlarından biri haline gelmiştir.Ülkemizde faaliyet göstermekte olan konaklama işletmelerinin büyük bir kısmı KOBİ kapsamında yer almaktadır. Dolayısıyla konaklama işletmeleri nakit yönetimi konusunda hem KOBİ'lerin karşılaştıkları sorunlarla hem de sektörün getirmiş olduğu özellikler neticesinde ortaya çıkan sorunlarla karşı karşıya kalmakta ve etkin bir nakit yönetimi politikası sergileyememektedirler. Bu durum beraberinde çeşitli büyüklüklerde finansman sorununu getirirken konaklama işletmelerinin önemli bir kısmında ayrı bir finans departmanı bulunmaması nedeniyle yaşanan sorunlar süre ve miktar açısından da büyüyebilmektedir. Buradaki en büyük faktör; ayrı bir finans departmanı bulunmayan konaklama işletmelerinde finansal kararların muhasebe departmanı ya da üst düzey yöneticiler tarafından alınmasıdır. Nakit yönetiminde etkinliğin sağlanması hedeflendiğinde yapılacak ilk işlerden birisi konusuna hâkim nitelikli bir finans personelinin işletmenin nakit ihtiyacı veya fazlasını belirlemesi ve bu doğrultuda nakit yönetim stratejileri geliştirerek mevcut nakdin atıl duruma düşmesini engellemesinin sağlanmasıdır. Ancak konaklama işletmelerinde nakit yönetimi politikaları, bu niteliklere sahip personel yerine konu hakkında yeterli bilgi düzeyine sahip olmayan muhasebe personeli ya da birçok işi aynı anda yapmak zorunda olan üst düzey yöneticiler tarafından oluşturuldukları için yıl içerisinde pek çok kez gözden geçirilmeleri; onarılmaları veya değiştirilmeleri gerekmektedir.Bazı konaklama işletmelerinde sezonluk dalgalanmalar yaşanmaktadır. Nakit yönetiminde etkinliğe sahip olunamaması dalgalanmalar karşısında oluşabilecek nakit açığının önceden tespitini engellemekle birlikte nakit fazlasının oluşması durumunda nakdin nerede ve nasıl değerlendirileceği de doğru bir şekilde belirlenememektedir. Konaklama işletmelerinin sezonluk dalgalanmalar karşısında sıkıntıya düşmeden faaliyetlerine devam edebilmeleri, yoğun sezonlarında elde ettiği nakdini zamanında en iyi şekilde değerlendirecek ve yıl boyunca etkinliğini yitirmeyecek bir nakit yönetimine bağlıdır.Yapılan bu çalışmanın amacı; konaklama işletmelerinin nakit yönetimi konusunda yaşadıkları zorlukları ve yaptıkları hataları belirleyerek; bu hataların yok edilmesi ve yaşanan zorlukların aşılması adına çözüm önerileri üreterek etkin bir nakit yönetimi oluşturabilmelerini sağlamaktır. Çalışmada konaklama işletmelerinin nakit yönetimi konusuna bakış açılarının değerlendirilmesinin yapıldığı bir anket çalışması ve Antalya'da faaliyet göstermekte olan 5 yıldızlı bir konaklama işletmesinin bir yıllık nakit yönetimi uygulamalarının yer aldığı örnek uygulaması yer almaktadır.Çalışmanın birinci bölümünde nakit yönetimi ile ilgili temel konular açıklanmaktadır.Çalışmanın ikinci bölümünde konaklama işletmelerinde nakit yönetiminin kapsamı ve nakit yönetim stratejileri anlatılmaktadır.Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise ilk olarak yapılan anket çalışması daha sonra da örnek olarak incelenen konaklama işletmesinin nakit yönetim stratejileri yer almaktadır.

When we talk about the success of the management concept by taking into consideration today?s understand of management; the cöncept of management which maximizes the market value of an entity by the appraisal of its existing sources besides the profitability. One of the most important ways for the best utilization of sources of an entity will be directly proportional with an effective cash management. Although the concept of cash management has been improving for the last 30 years, it becomes more complicated with continuously changes in interest rates, the huge magnitude of interrelations and operations between the entities, expanding of them throughout of the world as multinational and global managements and development in communication technology.When the entities are evaluated according to their capability in cash management, it is observed that the big ones are able to develop their own methods but the small ones even hardly find qualified and experienced personnel for managing the cash flows. It becomes one of the major management problems of today to supply the necessary funds for production units and services in the world and to avoid the depreciation in purchasing power of excess funds which are not operated in monetary markets because of the complex structure of financial operations of multinational and global managements.The majority of managements in our country which are dealing with the activity of hospitality take place in the group of small business entities called KOBI. Thus, the hospitality managements encounter with the problems of small business entities and with the problems arising from the characteristics of the sector making them unable to execute an effective policy in cash management. While this situation is causing a lot of finance problems which may become larger from the aspect of time and quantity as a result of not having a separate finance department in the entities. It is a fact that the financial decisions are taken by accounting departments or by the top management in the entities which do not have a finance department. If providing the efficiency of cash management is aimed by the entity, the first action is to employ qualified and experienced finance staff who will follow and detect the excess or lack of funds and avoid the actual funds from remaining inactive or useless by developing effective cash management strategies. However, the cash management policies in hospitality managements have to be reviewed, repaired or changed in many times during the year which are formed by the accounting department or by the top management who have some other duties and responsibilities to be performed at the same time who do not have sufficient level of knowledge about it.In some of hospitality managements, seasonal fluctuations are experienced in general. Therefore, in the case of not having a true cash management, it will not be possible to forecast lack of funds or evaluating the excess funds which may arise as a result of seasonal fluctuations. In order to continue their business activities without influencing from seasonal fluctuations, the hospitality entities have to manage the flow of cash obtained during the high season to be in time and in an efficient manner for the whole year without losing the effectiveness of cash management.The object of this study is to determine and eliminate the difficulties and mistakes in cash management of managements and to advise them for organizing of efficient cash management in order to find out the solutions to come over the difficulties experienced in cash movements.In our study, a survey takes place in which the cash management perspectives of an hospitality management is evaluated and also a case study takes place about cash management practices of a 5 star hospitality entity during a year in Antalya.Fundamentals of cash management are explained in the 1st section of this study.The context and strategies of cash management in hospitality managements are explained in the 2nd section.The survey report and case study about cash management strategies of an hospitality management take place in the 3rd and last section of the study.