Avrupa para birliğinde fiyat düzeyinin mali kuramı: Dinamik panel yaklaşımları

Abstract

Tezin temel amacı, enflasyon ve enflasyon belirsizliğinde parasal ve mali yaklaşımlardan hangisinin etkin olduğunu belirlemektir. Bu bağlamda, tezde iki temel hipotez bulunmaktadır. İlki, Avrupa Birliği'ne üye ve aday ülkelerde fiyat istikrarının sağlanmasında mali politika mı yoksa parasal politika mı etkin iken, ikincisi ise Avrupa Birliği'nde mali politikalardaki değişmelerin enflasyon belirsizliğini etkileyip etkilemediğinin tespit edilmesidir.Bu amaçla, ilk olarak Avrupa Birliği'ne eski ve yeni üyeler ile aday ülkelerde 1980QQ-2009Q4 dönemi için Bohn (1998)'un geliştirdiği ?geriye bakışlı yaklaşım? kullanılarak ?fiyat düzeyinin mali kuramının? (FTPL) hem bu ülke grupları hem de her bir ülke için uygun olup olmadığı iki farklı model ile test edilmektedir. Tezin mevcut literatüre ilk katkısı, hem tüm Avrupa Birliği ülkeleri ve aday ülkelerde baskın politika rejiminin tespiti ve bu ülke grupları arasındaki politika farklılıklarının ortaya konulması hem de Avrupa para birliğinde uygulanan parasal ve mali kuralların eski üyelerde politika rejim değişimi yaratıp yaratmadığının iki farklı model çerçevesinde OLS yönteminin yanı sıra DOLS ve FMOLS gibi eşbütünleşme yöntemleri ile test edilmesidir. Bu analizin temel sonucu, eski üyelerde parasal ve mali kuralların öncesinde Ricardocu olmayan politika rejimi veya FTPL'nin geçerli olması iken, sonrasında ise Ricardocu politika rejiminin hakim olmasıdır. Diğer bir bulgu ise eski üyelerde parasal ve mali kurallara tabi oldukları için Ricardocu politika rejimi mevcut iken, bu kurallara tabi olmayan yeni üyelerde ise Ricardocu olmayan politika rejiminin olduğu sonucuna ulaşılmasıdır. Son olarak, aday ülkelerde ise şaşırtıcı biçimde Ricardocu politika rejimi olduğu görülmektedir. Spesifik ülke bazlı sonuçlar ise karma politika rejimlerine işaret etmektedir.Tezin ikinci amacı, Avrupa Birliği'ne eski ve yeni üyelerde 1996:01-2009:04 döneminde mali politikaların enflasyon belirsizliğine etkisinin panel veri yöntemi ile iki model çerçevesinde grup bazlı analiz edilmesidir. Literatürde parasal politikalar ve enflasyon belirsizliği arasındaki ilişkiyi inceleyen çok sayıda çalışma olmasına karşın, mali politikaların enflasyon belirsizliğine etkisinin ihmal edilmesi ve bu konuda büyük bir boşluk oluşu tezin mevcut literatüre bir diğer katkısını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, iki farklı model oluşturulmakta ve ilk modelde panel veri analizi kullanılarak parasal politika değişkenlerini içeren global kontrol değişkenleri ile mali değişkenlerin nispi fiyat yayılım endeksi ile ölçülen enflasyon belirsizliğine etkileri incelenirken, ikinci modelde ise kanonik korelasyon analizi kullanılarak bir ?mali endeks? oluşturulmakta ve global kontrol değişkenlerinin yanı sıra bu endeks ile enflasyon belirsizliği arasındaki ilişki panel veri yöntemiyle analiz edilmektedir. Analiz sonuçları, bir yandan mali değişkenlerin enflasyon belirsizliğinde uzun dönemli bir etkisinin olduğunu gösterirken, diğer yandan tüm Avrupa Birliği ülkeleri ve eski üyeler için mali endeks, enflasyon belirsizliğinde ?pozitif? ve anlamlı etkilere sahip iken, yeni üyeler için ise anlamsız biçimde ?negatif? çıkmıştır. Ampirik sonuçlar, mali politika yoluyla enflasyon belirsizliğinde olası bir etkinin varlığını göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Ricardocu ve Ricardocu Olmayan Yaklaşımlar, Fiyat Düzeyinin Mali Kuramı, OLS, DOLS ve FMOLS Analizleri, Mali Endeks, Enflasyon Belirsizliği, Avrupa Birliği

This thesis aims to evaluate whether monetary or fiscal approaches are more effective in dealing with inflation and inflation uncertainty. Within this framework, there are two main research questions to be explored. The first question is whether it was the fiscal policy or the monetary policy that was more effective in ensuring price stability in European Union member and candidate states, and the second is whether fiscal policy changes in the European Union have affected inflation uncertainty or not.With this purpose, first, a test will be conducted, using two separate models based upon the backward looking approach developed by Bohn (1998) to see whether the ?fiscal theory of price level? (FTPL) is appropriate for new and older members of the European Union and candidate states, both as individual countries and as groups of countries, in the period 1980QQ-2009Q4. The first contribution of the thesis to the literature is the identification of the dominant policy regime in all European Union member and candidate states and the differences between them, and the testing of whether monetary and fiscal policies implemented in the European monetary union resulted in policy regime change in older members using co-integration methods like DOLS and FMOLS as well as the OLS method. The main result of this analysis is that the non-Ricardian policy regime and FTPL were dominant prior to the monetary and fiscal rules, whereas, the Ricardian policy regime became dominant in their aftermath. Another finding is that the Ricardian policy regime is in place in older members because they are subject to monetary and fiscal rules, whereas the non-Ricardian policy regime is in place in new members who are not subject to these rules. Finally, and surprisingly, candidate members also apply the Ricardian policy regime. Results for specific countries indicate various degrees of mixed policy regimes.The second major aim of the thesis is to analyze the effects of fiscal policies on inflation uncertainty in new and older members in the period 1996:01-2009:04, using two panel data models on a group basis. Although there are many studies examining the relationship between monetary policies and inflation uncertainty in the literature, there is a relative lack of studies examining the effects of fiscal policies on inflation uncertainty, and the thesis makes a contribution to the literature in this respect. Within this framework, two separate models are formed, and in the first model, panel data analysis is used to examine the effects of fiscal variables and global control variables including monetary policy variables on inflation uncertainty measured by relative price spread. In the second model, canonical correlation analysis is used to form a ?fiscal index? and the relationship between inflation uncertainty on the one hand, and this index and global control variables on the other were analyzed using panel data analysis. Results of the analysis indicate, first, that fiscal policies have a long term effect on inflation uncertainty. Another result that arises from the analysis is that the fiscal index has a ?positive? and significant effect on inflation uncertainty when the two groups of all European Union members and older members are considered, whereas, it has a ?negative? and insignificant effect when the group of new members is considered. Empirical results thus indicate that there is a possible link between fiscal policy and inflation uncertainty.Key Words: Ricardian and non-Ricardian Approaches, Fiscal Theory of the Price Level, OLS, DLS, and FMOLS Analyses, Fiscal Index, Inflation Uncertainty, European Union