Hidroelektrik santrallerinin çevre, kent yaşamı ve kültüre etkileri: Hasankeyf Ilısu Barajı

Abstract

Günümüzün en temel sorunlarından biri enerji ihtiyacı ve bu ihtiyacın giderilmesi için yaratılan ekolojik sorunlardır. Hidroelektrik enerji üretimi için inşa edilen barajlar ve Hidroelektrik Santraller beraberlerinde birçok çevresel, kentsel ve kültürel etkiyi de getirmekteler. Bu bağlamda hidroelektrik enerji üretiminin yararlılığı bilim dünyasında ve kamuoyunda tartışılmaktadır. HES'lerin neden olduğu çevresel etkilere Allianoi, Zeugma, Hasankeyf gibi önemli tarihi ve kültürel alanları sular altında bırakma da eklenince; tartışma boyutu farklılaşmaktadır.Araştırmanın odağında bulunan HES'lerin çevre, kentsel yaşam ve kültüre etkileri; HES'lerin genel etkileri saptanarak tümden gelim yöntemi ile Hasankeyf Ilısu Barajı özelinde incelenmiştir.Araştırma iki temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde: suyun doğadaki yaşamsal önemi ve enerji üretimi amacıyla kullanılması süreci ile; HES'lerin neden olduğu çevresel, kentsel ve kültürel etkiler incelenmiştir. İkinci bölümde ise Dicle Nehri üzerine kurulacak olan ve Hasankeyf'i su altında bırakacak olan Ilısu Barajı ve HES'in Dicle Vadisi ve Hasankeyf'te neden olacağı çevresel, kentsel ve kültürel etkiler; konu ile ilgili yapılmış araştırmalar, yasal mevzuat, kamuoyu tartışmaları, bilimsel raporlar, TBMM tutanakları ve proje ile ilgili hazırlanmış YYEP ve ÇED raporlarından yararlanılarak ele alınmıştır.

One of the main problems of today's energy needs and the need to remedy the ecological problems created. Dams built for hydroelectric power generation and Hydroelectric Power Plants with them the many environmental, urban and cultural impact was to the. In this context, the usefulness of the production of hydroelectric power in the world of science and public debate. Environmental impacts caused by hydroelectric power plants; important historical and cultural areas such as Allianoi, Zeugma, Hasankeyf are droped under water, the size of discussion differs.The focus of the research in the effects of the hydro-electric plants environment, urban life and culture, by determining the general effects of hydroelectric power plants with the deductive method, investigated the case of the Ilisu Dam Hasankeyf.Research consists of two main parts. The first section: the vital importance of water in nature and use of energy for the production process, caused by hydroelectric power plants of environmental, urban and cultural impacts were examined. In the second part which will be established on the Tigris River, the Ilisu Dam and Hydroelectric Power Plant which will drop Hasankeyf under water and leaving the Tigris Valley and Hasankeyf will result in environmental, urban and cultural effects of the relevant academic studies, legislation, public debate, scientific reports , minutes of the Grand National Assembly of Turkey and about the project prepared a Resettlement Action Plan and Environmental Impact Assessment reports are discussed using.