Antalya turizm destinasyonunun rekabetçilik analizi

Abstract

Her geçen gün büyüyen turizm sektöründe yeni destinasyonlar da pazara hızla girmekte ve destinasyonlar arası rekabet artmaktadır. Yarattığı ekonomik etkilerinin büyüklüğünden dolayı ülkeler turizmi geliştirme çabalarını hızlandırmakta ve bu sektörde rekabetin koşulları sürekli değişmektedir. Artan rekabet ortamında daha fazla gelir elde etmek isteyen ülkeler destinasyon rekabeti üzerine yoğunlaşmaktadır. Destinasyonların başarısı birçok faktöre bağlı olmakla birlikte, rekabet stratejilerini belirlerken sosyal, kültürel, politik, teknolojik ve çevresel güçleri de dikkate alan destinasyonlar daha rekabetçi stratejik bir konum elde edebilmektedirler.Bu çalışma destinasyonların daha rekabetçi ve stratejik pozisyon elde etmesinin koşullarını ortaya koymaya çalışmaktadır. Türkiye'nin önemli turizm destinasyonlarından biri olan Antalya'nın rekabet avantajının korunması ve bu destinasyonda sürdürülebilirliğinin sağlanmasını hedeflenmektedir. Dolayısıyla çalışmanın temel araştırma konusu, destinasyon rekabetçiliği ve sürdürülebilir destinasyon rekabetçiliği için model oluşturulmasıdır. Çalışmada, destinasyon rekabetçiliği ile ilgili modeller incelenerek, Antalya destinasyonunun rekabetçiliği için uygun bir model oluşturulmasında Crouch ve Ritchie (1999) tarafından hazırlanan ve literatürde en önemli çalışmalardan birisi olan destinasyon rekabetçiliği modeli kullanılmıştır. Modeldeki öğeleri ve öğeler arası ilişkileri incelemek amacıyla literatüre dayalı olarak veri toplama aracı oluşturulmuştur. Alan araştırması Antalya destinasyonunu ziyaret eden 1195 turistin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.Antalya destinasyonunun daha rekabetçi stratejik bir pozisyon elde etmesi için test edilen modelde tüm ilişkileri istatistiksel olarak anlamlı olduğu ve araştırmada önerilen tüm hipotezler doğrulanmıştır. Çalışma kavramsal olarak test edilen model de destekleyici faktörler ve kaynakların temel kaynaklar ve çekicilikleri etkilediği, temel kaynaklar ve çekiciliklerin destinasyon yönetimini etkilediği, destinasyon yönetiminin destinasyon politika ve planlamasını etkilediği, destinasyon politika ve planlamasının yeterlilik ve yükselme kriterlerini etkilediği ve yeterlilik ve yükselme kriterlerinin destinasyon rekabetçiliğini etkilediği açığa çıkartılmıştır. Araştırmada önerilen modelin ise kabul edilebilir seviyede bir uyum iyiliği göstermektedir. Araştırma sonuçları benzer turizm destinasyonları için de yol gösterici olacaktır.Anahtar Kelimeler: Destinasyon, Destinasyon rekabetçiliği, Destinasyon Rekabetçiliği Modeli, Antalya

New destinations in tourism sector which is growing day by day are getting into the market and competition among destinations is increasing. Countries are increasing their efforts to enhance tourism because of the magnitude of economic effects it creates and the conditions of competition are constantly changing in this sector. Countries willing to get more profit in this increasing competition environment focus on destination competition. Success of the destinations depends on many factors; however destinations which take social, cultural, political, technological and environmental strengths into consideration while determining their competition strategies are becoming more competitive and successful. The purpose of this study is to set forth the conditions of destinations to acquire more competitive and strategic positions. It is aimed at protecting competition advantage of Antalya which is one of the most important tourism destinations in Turkey and ensuring sustainability in this destination. Main research subject of the study is setting a model for destination competitiveness and sustainable destination competitiveness. Furthermore, it is thought that the results to be acquired will be a guide for similar tourism destination.In this study, it was tried to set a convenient model for the competitiveness of Antalya destination through examining models regarding destination competitiveness. Destination competitiveness model which was prepared by Crouch and Ritchie (1999) and which is one of the most significant studies within the literature was used. Data collection tool was developed based on the literature in order to examine the elements in the model and inter-element relationships. Field study was conducted with the participation of 1195 tourists visiting Antalya destination.It was found that all relationships were significant in the model tested in order for Antalya destination to acquire a more competitive strategic position and all hypotheses proposed in the study were confirmed. It was proposed in the study that supportive factors and sources affected basic sources and attractiveness, basic sources and attractiveness affected destination management, destination management affected destination policy and planning, destination policy and planning affected adequacy and progress criteria and adequacy and progress criteria affected destination competitiveness within the model tested conceptually in the study. Consequently, the model proposed in the study possesses a goodness of fit in acceptable level.Key Words: Destination, Destination competitiveness, Destination Competitiveness Model, Antalya