Uçucu kül kullanılarak içme sularından adsorpsiyon yöntemi ile fosfat giderimi

Abstract

ÖZET Günümüzde ileri atıksu arıtımında bertaraf edilmesi gereken en önemli iyonlardan biri fosfat iyonudur. Sulardaki aşın fosfat alıcı ortamlarda ötrofikasyona neden olmaktadır. Bu çalışmada su ortamında bulunan fosfat fosforunun (PO4-P), Afşin-Elbistan Termik Santrali'nden getirilen uçucu kül ile, adsorpsiyon yöntemi kullanılarak uzaklaştırılmasına yönelik araştırmalar yapılmıştır. Yapılan çalışmalarda fosfat adsorpsiyonu üzerine başlangıç fosfat konsantrasyonu, uçucu kül konsantrasyonu, karıştırma hızı, pH, elektrolit (NaCI) ve sıcaklığın etkisi incelenmiştir. Uçucu kül konsantrasyonunun artması ile fosfat giderim veriminin arttığı ve bununla paralel olarak, karıştırma hızının artmasıyla da verimin arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca karıştırma hızının artmasıyla adsorpsiyonun dengeye gelme zamanının da kısaldığı gözlenmiştir. Denemelerde pH artışının adsorpsiyon verimine etki etmediği fakat sıcaklık artışı ile verimin arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca; elektrolit konsantrasyonunun artması ile adsorpsiyon veriminin de arttığı tespit edilmiştir. Uçucu külün fosfat iyonunun giderimi açısından uygun bir adsorbent olabileceği yapılan çalışmalardan anlaşılmıştır.

SUMMARY Phosphate, is an ion which should be removed by advanced wastewater treatment techniques. Excessive amounts of phosphate lead to eutrophication problem in receiving waters. In this research work, the removal of phosphorus in aqueous stream was investigated by using fly ash of Afşin- Elbistan thermal power plant station. The parameters such as phosphate concentration, fly ash concentration, stirring speed, pH, temperature and electrolit (NaCI) concentration were investigated. It was found that fly ash could be use suitable adsorbent for the removal of phosphate phosphorus. It was concluded that phosphorus removal rate increased, increasing the fly ash concentration and also increasing the stirring speed, increased the removal rate. and it was observed that, increasing the stirring speed, shortoned equilibrium time of adsorption process. An increase in the pH didn't affect the adsorption yield but it was found that temperature increase increased the yield.