Türk iş sisteminin temel dinamiklerinin 1908-1960 aralığında Türkçe romanlar üzerinden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Türkçe romanda, 1908-1960 aralığı temelinde Türkiye'deki iş sisteminin temel unsurlarının oluşumunun roman içerikleri üzerinden bir anlatı çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır. Genel olarak sosyal bilimlerde, özel olarak yönetim yazınında kurgu öğelerin kullanılması son yıllarda artan bir olgu olmasına rağmen, belirli bir kesim tarafından mesafeyle yaklaşılan bir durumdur. Bunun en temel nedenlerinden biri genel olarak sanat eserlerine ve bilimsel çalışmalara gösterilen pozitivist yaklaşımdır.Roman her dönemde edebi türler arasında en çok ilgi çekeni olmuştur. Esnek ve dinamik yapısı, öyküleme çeşitliliği ve kendine has anlatım biçimi yüzünden geniş kitlelerce tercih edilmiştir. Yönetim yazınında iş sisteminin temel unsurlarının romanlar üzerinden incelenmesi alan için yeni bir yaklaşım olarak değerlendirilebilir. Özellikle Türkçe literatürde bu konuda bir eksiklik olduğu göze çarpmaktadır. Çalışmada özellikle sosyolojik okumaya imkân sağlayan ve Türkçe romanda kanonlar arasında kabul edilen eserler seçilmiştir.Devlet, Türk iş sisteminde kurucu ve dönüştürücü bir aktör olduğundan Türk iş sistemi çalışmalarında özel bir yere sahiptir. Bu nedenle çalışmada, Türkçe romanda Türkiye'deki iş sisteminin temel unsurlarının oluşumu incelenirken devletin fonksiyonuna ve onun ticaret erbabıyla ilişkisine odaklanılmış ve İkinci meşrutiyetten 1960 kadar olan dönemi anlatan on roman belirlenmiştir. Bu romanlardan devlet ile ticaret erbabı ilişkisini anlatan bölümler seçilmiş, daha sonra seçilen bu parçalar dönemi anlatan tarihsel olaylarla birleştirilerek bir anlatı (narrative) çerçevesinde işlenmiştir.

The purpose of this research is to analyze formation of basic components of the business system in Turkey the period of 1908-1960 in Turkish novels within the context of a narrative. The use of fiction items in social sciences in general and that is, in management science in special terms, is becoming increasingly widespread, yet it is a phenomenon that is approached by a certain group of people remain distant. One of the most basic reasons for this is the positivist approach generally shown to art works and scientific studies.The novel has attracted the greatest attention among literary genres in all periods. Because of its flexible and dynamic structure, variety of narration and its own way of phraseology, it has been widely preferred. The study of basic components of the business system in the management science through novels can be considered as a new approach for the field. Especially in the Turkish studies, it is seen that there is a deficiency in this matter. In the study, the selected novels which enables to read sociologically in particular, are considered to be one of canons of the Turkish literature. Since the state is a founding and transformative actor in the Turkish business system, it is at the center and therefore has a special place in Turkish business system studies. In this study, ten novels which describe the period from the Second Constitution to the 1960 have been determined in order to examine the basic components of the business system through novel contents. From these novels, chapters describing the relationship between the state and the merchant were selected, then these selected pieces are combined in a narrative context by combining them with the historical events that describe the period.