Çocuk acil servis yoğunluğunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Acil servislere (AS) başvuru oranları her geçen gün artmakta ve AS yoğunluğu dünya çapında bir sorun olmakla birlikte, birçok ülkede ulusal sağlık hizmeti krizlerinden biri olarak tanımlanmaktadır. AS başvurularının artması, özellikle kentlerde birçok hastanenin kapasitesinin üzerinde hastaya hizmet vermesini gerektirmektedir. Acil olmayan başvurular, birinci basamak sağlık hizmetlerinin etkin kullanılamayışı, AS'te yatış bekleyen hastalar nedeniyle oluşan blokaj bu krizin nedenlerinden sadece bir kaçıdır. Bu tez çalışmasında çocuk acil servis (ÇAS) yoğunluğunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlandı.Gereç ve yöntem: Çalışmamız prospektif, kesitsel tanımlayıcı klinik çalışmadır. Çalışmaya ÇAS'e üç ay süreyle başvuran 2049 hasta dâhil edildi. ÇAS yoğunluğunun nedenlerini ve başvuru saati ile ilişkisini belirleyebilmek için hasta ve hasta yakınlarına anket uygulandı. Hastalar başvuru saatine göre (Grup 1; 08.00-16.00, Grup 2; 16.00-24.00 ve Grup 3; 00.00-08.00) üç gruba ayrıldı. Ankette hastaların ve ebeveynlerin demografik özellikleri, ÇAS'e başvuru şekli, hastanın şikâyetleri ve tanısı, şikâyetlerinin başlama zamanı, hastadan istenen tetkikler, hastaya reçete yazılıp yazılmaması, hastanın yataklı servislere yatışının yapılıp yapılmadığı, ÇAS'e başvuru saati ve nedeni sorgulandı. Çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilirken, istatistiksel analizler için SPSS for Windows 24,0 programı kullanıldı. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotlar (Yüzde, Ortalama, Standart sapma); Pearson Ki-Kare testi ve Tek yönlü (One way) Anova testi kullanıldı. Bulgular: Grup 1'de 641, Grup 2'de 717 ve Grup 3'te 691 olgu çalışmaya dahil edildi. Olguların yaş ortalaması 61,9 ± 53,2 ay olup % 48,2'si kız, % 51,8'i erkek idi. Gruplar arasında hastaların adres bilgileri, anne ve baba mesleği, anne çalışma saati, çocuk acil servise başvuru şekli, aynı şikayet ile son bir hafta içinde hangi hekime başvurulduğu, ürogenital sistem tanıları, tam idrar tahlili (TİT) ve ultrason (USG) istemleri ile başvuru saati arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0,05). Sonuç: Verilerimizde olguların % 84,1'i ilk başvuru yeri olarak hastanemizin ÇAS'ini tercih etmiştir. Hastaların büyük çoğunluğunun doğrudan 3.Basamak ÇAS'e başvurması aşırı hasta yoğunluğuna neden olmaktadır. Birinci basamak sağlık hizmetlerinin kullanımının daha etkin hale getirilmesi ile uygunsuz AS başvurularının azaltılabileceğini ve böylece ÇAS yoğunluğunun da azaltılabileceğini değerlendirmekteyiz.Anahtar sözcükler: Çocuk acil servis, yoğunluk, demografik, şikâyet, tanı

Objectives: The number of patients applying the emergency units has been constantly increasing and overcrowding in emergency departments is a concerning global problem and has been identified as a national crisis in some countries. Many hospitals especially in the urban areas operate above their capacity because of the increasing rate of emergency department (ED) visits. The non-urgent applicants, the ineffective use of primary health care services, and the blockage caused by patients waiting for emergency services are just a few of the reasons for this crisis. The aim of this study was to determine the factors affecting the intensity of pediatric emergency services.Materials and Methods: Our study is a prospective, cross-sectional descriptive clinical study. The study included 2049 patients admitted to the pediatric emergency department for three months. A questionnaire was applied to the and their relatives in order to determine the causes of pediatric emergency service intensity and the relationship with the admission time. Patients were divided into three groups according to the application time (Group 1; 08.00-16.00, Group 2; 16.00-24.00 and Group 3; 00.00-08.00). The questionnaire included demographic characteristics of the patients and parents, how they applied to the CAA, the complaints and diagnosis of the patient, the time to start their complaints, the tests requested from the patient, whether the patient was prescribed or not, the patient was admitted to the inpatient services, the child was admitted to the emergency department and the application time was questioned. SPSS for Windows 24.0 program was used for statistical analysis. Descriptive statistical methods (Percent, Average, Standard deviation) when evaluating study data; Pearson Chi-Square test and One way Anova test were used. Results: 641 patients in Group 1, 717 patients in Group 2 and 691 patients in Group 3 were included in the study. The mean age of the patients was 61.9 ± 53.2 months, 48.2% were female and 51.8% were male. There was a statistically significant difference between the groups in terms of address information of the patients, mother and father's profession, working hours of mother, the way of referral to pediatric emergency department, urogenital system diagnoses, complete urinalysis and ultrasound prompts and time of application (p< 0.05).Conclusion: In our data, 84.1% of the cases preferred ÇAS as the first place of application. The majority of patients are admitted to the 3rd emergency pediatric emergency department directly and this leads to excessive patient density. We evaluate that inappropriate AS applications can be reduced by the trainings to be given in primary health care services and thus, the intensity of pediatric emergency services can be reduced.Key words: Pediatric emergency service, intensity, demographic, complaint, diagnosis