Gövde pasına (puccinia graminis var. tritici) dayanıklılıkları farklı buğday çeşitleri üzerinde biyokimyasal dayanıklılık mekanizmalarının araştırılması

Abstract

Duyarlılıkları farklı bazı buğday çeşitleri, buğday yaprakları üzerindeki zararlı etkisi saptanmış olan Puccinia graminis var. Tritici ile enfekte edilerek enfeksiyondan sonraki 1, 5, 9 ve 12. günlerde alınan örneklerde total DNA, total RNA ve serbest amino asit azotu tayini yapılmıştır.DNA miktarı dayanıklı MB81 ve MB84 çeşitlerinde enfeksiyondan sonra 1 ve 9. günler arasında düşüş gösterirken, 9 ve 12. Günler arasında MB81 de az bir artış olmuş, MB84 te düşüş devam etmiştir. Dayanıklı MB 83 çeşidinde enfeksiyondan sonra 1 ve 5. Günler arasında çok hafif bir artı, 5 ve 9. Günler arasında hızlı bir düşüş, 9 ve 12. Günler arasında çok az bir artış gözlenmiştir. Orta dayanıklı MB121, hassas Little Club ve Cheyenne çeşitlerinde DNA artışı enfeksiyondan sonra 5. Günde maksimum değerine ulaşmış, daha sonraki günlerde ise sürekli düşüş gözlenmiştir. Dayanıklı ve hassas çeşitlerde enfeksiyondan sonra 9 ve 12. Günler arasında DNA miktarı fazla değişim göstermezRNA miktarları dayanıklı MB81, MB83 ve MB84 çeşitlerinde enfeksiyondan sonraki günlerde sürekli düşerken, orta dayanıklı MB121, hassas Little Club, Michigan Amber ve Cheyenne çeşitlerinde enfeksiyondan sonra 1 ve 5. Günler arasında sürekli yükselmiştir. Hassas çeşitlerde enfeksiyondan sonra 5. Günde maksimuma ulaşan RNA miktarları 5 ve 12. Günler arasında sürekli düşüş göstermiştir. Serbest amino asit azotu ise dayanıklı konak patojen birimlerinde enfeksiyondan sonra 1 ve 5. Günler arsında artış gösterirken 5 ve 9. Günler arasında düşmeye başlamış, 12. Güne doğru ise artmıştır. Hassas konak-patojen birimlerinde enfeksiyondan sonra 1 ve 5. Günler arasında serbest amino asit azotu düşerken, 5 ve 12. Günler arasında çok az bir artış gösterir. Dayanıklılık mekanizmasında total DNA, total RNA ve serbest amino asit azotu arasındaki ilişkinin rolü tartışılmış, özellikle RNA-serbest amino asit ilişkisinin dayanıklılıktaki etkin rolü üzerinde durulmuştur. Pas gelişimini engelleyen maddelerin yaprakta amino asit birikimine neden olduğu durumlarda dayanıklı çeşitlerde serbest amino asit azotu miktarının artışı buna delil olarak gösterilmiştir. Hassas konak-patojen birimlerinde ise artan protein miktarına bağlı olarak düşüş gözlenmiştir.

Some wheat types having different resistance infected by Puccinia graminis var. Tritici to the leaves of wheat and that the destructive effects are known and the 1st, 5th, 9th and 12th days after the infection, the examples are taken, the total DNA, total RNA and free amino acid nitrogen were determined.DNA amount shows a decrease in the wheat types MB81, MB84 on the 1st and 9th days after the infection and has a little increase in MB81 on the 9th and 12th days and decrease of MB84 in those days. In the types of resistant types after the infection a slight increase can be seen on the 1st and 5th days and a quick decrease on the 5th and 9th days and a little increase on the 9th and 12th days. In the mild resistant MB121 and susceptible Little Club and Cheyenne types, DNA increased after the infection, on the 5th day reached the maximum level and in the previous day, decrease began. But in the susceptible type Michigan Amber, a continuous decrease could be seen. In the resistant and susceptible types after the infection between 9th and 12th days, DNA amount showed no extreme differences.RNA amount in the resistant types MB81, MB83 and MB84 still continued to decrease after the date of infection; in the mild resistant MB121, susceptible types Little Club, Michigan Amber and Cheyenne on the 1st and 5th days after the infection stationary increase were observed. In the susceptible types on the 5th day RNA reached the maximum amount and between the 9th and 12th days a continuous decrease were observed.Though the free amino acid nitrogen in the resistant host-pathogen units, between 1st and 5th days after the infection showed an increase; decreased between 5th and 9th days and increased through the 12th day showed. In the susceptible host-pathogen relationship after the infection the free amino acid nitrogen showed decrease; between the 1st and 5th and there is a slight increase between 5th and 12th days The relationship between total DNA, total RNA and free amino acid nitrogen and especially the role of RNA and free amino acid nitrogen were discussed in the mechanism of resistance. The evidence of the increase in the amount of free amino acid nitrogen in the resistant varieties is shown as evidence in cases where the substances that inhibit the development of rust cause amino acid accumulation in the leaves. In the susceptible host-pathogen relationship, a decrease was observed due to increased protein content.