Uygun sulama yönteminin seçimine ekonomik faktörlerin etkisi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi UYGUN SULAMA. YÖNTEMİNİN SEÇİMİNE EKONOMİK FAKTÖRLERİN ETKİSİ L Yasemin ALTINORAK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kültürteknik Anabilim Dalı Danışman : Yard.Doç.Dr.Osman YILDIRIM 1987, Sayfa: 114,`' Jüri j Yard.Doç.Dr.O.Yıldırım Prof.Dr.A.Erkuş Doç.Dr.C.Okman Bu çalışma, derin kuyudan su sağlanan 800x800 m `boyutlarında ki bir model alanda, ekonomik sulama yönteminin seçimi amacıyla plan lanmıştır. Model alanda şeker pancarı, ayçiçeği ve patates bitkileri nin yetiştirildiği öngörülmüş ve farklı lateral yada akış uzunlukları için alternatif yağmurlama, damla ve karık sulama sistemleri projelen- miştir. Hazırlanan toplam 27 adet projede ekonomik analiz sonuçları kar- şılaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sulama yöntemine etkili olabilecek tüm faktörler içerisinde yalnızca değişken olarak ekonomik faktörler gözönüne alındığında, 1986 yılı fiyatlarına göre, damla sula ma yöntemi her üç bitki için de ekonomik olmamıştır. Ayçiçeği bitkisi, mevcut taban fiyatlara göre, hiç bir sulama yönteminde ekonomik sonuç vermemiştir. Şeker pancarı ve patates bitkilerinde yağmurlama ve karık sulama yöntemi ekonomik olmuş, ancak yağmurlama sulama yönteminde fay- da-masraf oranı daha yüksek bulunmuştur. En yüksek fayda-masraf oranı ise 400 m lateral uzunluğuna sahip yağmurlama sulama sisteminde elde edilmiştir. Sonuç olarak, derin kuyulardan yararlanılan alanlarda yağ murlama sulama yöntemi önerilmiştir. ANAHTAR KELİMELER : Sulama yöntemi seçimi, ekonomik analiz, yağmurlama sulama yöntemi, damla sulama yöntemi, karık sulama yöntemi, fayda-masraf oranı.

ii ABSTRACT Masters Thesis EFFECT OF, ECONOMICAL FACTORS ON TEE SELECTION OP IRRIGATION METHODS Yasemin ALTINORAK Ankara university Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Engineering Supervisior : Asst.Prof.Dr.O.Yıldırım 1987, Page: 114 Jury J Asst.Prof.Dr.O.Yıldırım Prof.Dr.A.Erkuş Assoc. Prof. Dr. C.Okman This study was planned to select the most economical irrigation method in a model area of 800x800 m in size. Irrigation water was supplied `by a deep well turbine pomp. In the model field sugar `beet, sunflower, and potato were planted. The alternative sprinkler, drip, and furrow irrigation systems was designed and implemented in the different lateral or runoff lengths. The results of economical analyses were compared. According to the results obtained, the drip irrigaticn method was uneconomical for all crops considered. At the existing level of supporting price, the sunflower growing was not found economical for all methods of irrigation. Though the sprinkler and furrow irrigation methods were economical for sugar beet and potato growing, benefit-cost ratio was higher in the sprinkler. The highest benefit-cost ratio was obtained in the sprinkler systems with 400 m lateral length. KEÎ WORDS s The selection of irrigation methods, economical analyses, sprinkler irrigation method, drip irrigation method, furrow irrigation method, `benefit-cost ratio.