Ayaş Asartepe barajı sulama sahasında sulamanın tarım işletmelerinde yol açtığı ekonomik ve yapısal değişiklikler

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi AYAŞ ASARTEPE BARAJI SULAMA SAHASINDA SULAMANIN TARIM İŞLETMELERİNDE YOL AÇTI?I EKONOMİK VE YAPISAL DE?İŞİKLİKLER Zuhal GÖGERÇİN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Rauf ARIKAN 1987, Sayfa: 160 Jüri: Doç. Dr. Rauf ARIKAN Jüri; Prof. Dr. Ahmet ERKUŞ Jüri: Doç. Dr. Onur ERKAN Bu araştırmada, Ayaş Asartepe Barajı sulama sahasında, sulama yapılan ve yapılmayan köylerden seçilen toplam 57 adet tarım işletmesi incelenmiştir. Sulu ve kuru işletmeler, işletme genişlik grupları itibariyle analiz edilip, işletme büyüklüğü, nüfus ve işgücü durumları, sermaye yapıları, yıllık faaliyet sonuçları ve diğer özellikleri mukayeseli olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sulamanın yol açtığı ekonomik ve. yapısal değişiklikler, elde edilen sonuçların sulu ve kuru işletmeler itibariyle karşılaştırılmasından elde edilmiştir. Etüd alanında, sulu işletmelerde ortalama çiftçi ailesi büyüklüğü 5,80, kuru işletmelerde 3,08 kişidir. Okur-yazarlık oranı sulu işletmeler ortalamasında % 94,44, kuru işletmeler ortalamasında ise f 83,74 dür. Ortalama işletme arazisi genişliği, sulu işletmelerde 82,84 dekar, kuru işletmelerde ise 71,81 dekardır. Sulama olayı, aktif sermayede artışa neden olarak sulu işletmelerde, kuru işletmelere göre iki katma ulaşmıştır. Her iki grupta da yabancı sermaye değeri yüksektir. Dolayısıyla öz sermayenin aktif sermaye için deki payı azdır. Bütün işletmelerde saf hasıla pozitiftir.işletme başına elde edilen tarımsal gelir mevcut nüfusu geçindirmeye ve işletmenin gelişmesine yeterli düzeydedir. Kişi başına düşen yıllık tüketim harcamaları, sulu işletmelerde 193»792,00 TL, kuru işletmelerde ise 244.696,10 XL bulunmuştur. Bu harcamaların sulu işletmelerde % 49, 45` i, kuru işletmelerde ise % 41,87'si gıda maddelerine yapılmıştır. Sulu işletmelerin,.pazarlaşma düzeyleri daha yüksek olup, bu işletmeler daha çok pazara yönelik çalış maktadırlar. Sulama bölgenin altyapısını da iyileştirici sonuçlar getirmiştir. ' ANAHTAR KELİMELER: İşletme analizleri, sulu ve kuru işletmelerin mukayesesi, sulamanın sonuçları.

IV + 'ABSTRACT Masters Thesis ECONOMIC AND STRUCTURAL CHANGES CAUSED BY IRRIGATION ON THE FARMS OF ASARTEPE - AYAŞ IRRIGATION AREA Zuhal GÖGERÇİN Aiikara University Graduate School of Natural and Applieo Sciences Department of Agricultural Economics Supervisor J Assoc. Prof. Dr. Raıâf ARIKAN 1987, Page : 160 Jury : Assoc. Prof. Dr. Rauf ARIKAN Jury : Prof. Dr. Ahmet ERKUŞ Jury i Assoc.Prof. Dr. Onur ERKAN In this research, it was investigated a total of 57 sample farms selected form the irrigated and non - irrigated vilages within the irrigation area of Asartepe Dam at Ayaş, Ankara. The irrigated and non-irrigated farms were analyzed according to their sizes, papulations labour forces, capital structures, annual activity results, and other characteristics were explained by comparison. The economic and structural changes caused by irrigation were obtained by comparison of the acquired data between the irrigated and non-irrigated farms. In the research area, the average pupulation of aach irrigated farm is 5,08 while that of non-irrigated farm is 3,08. The average percentage of literacy is 94,44 in the irrigated farms and 83,74 in the non-irrigated farms. The average operated land is 8,284 hectares on each irrigated farm and 7,181 hectares on each non-irrigated farm. On the irrigated farms, irrigation causing an increment of active capital, has been twice as much as that in the non-irrigated farms. In either the irrigated farms or the non-irrigated farms, the amount of foreign capital is high and consequently, the portion of own capital in assets is low. On all of the farms, net revenue is positive. The agricultural income for each farm is sufficient to support its present population and to help developing ist elf.`V Annual consumption expenditure per capita is 193.792,00 XL. s on the irrigated farms while it is 244.696,10 TL s on the non-irrigated farms. 49,45 f> of the consumption expenditure on the irrigated farms and 41,87 i° of the consumption expenditure on the non - irrigated farms are ppent to purchase food. The irrigated farms, which have a higher marketing level than that the non-irrigated farms produce especially for market. irrigation has also caused an improvement of stractural invesments in the region. KEY W0EDS: Farm analysis, comparison of irrigated and dry farm, outcomes of irrigation.