Tavukçulukta uygulanan suni tohumlamalarda ejekülatın sulandırılmadan, sulandırılarak, ve çeşitli sürelerde depolanarak kullanılması üzerine bir araştırma

Abstract

İÜ ÖZET Yüksek Lisans Tezi TAVUKÇULUKTA UYGULANAN SUNÎ TOHUMLAMALARDA EJEKÜLATIN SULANDIRILMADAN, SULANDIRILARAK VE çeşitli sürelerde depolanarak kullanılması üzerine bîr araştirma Ersin SERT Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Danışman: Prof.Dr. A. Cemalettin AKPINAR 1988, Sayfa: 69 Jüri: Prof. Dr. A. Cemalettin AKPIHAR Prof.Dr» Eüveyde AKBAY Doç. Dr. Ahmet TESTİE Araştırmada, New Hampshire horozlardan sağılan karışık ejekülat, Hisex Brown tavukların tohumlanmasında kullanılmıştır. Yapılan iki denemenin ilkinde; tohumlama dozu, tohumlama sıklığı ve sulandırmanın döllülük üzerine etki sini tespit etmek amacıyla, taze karışık ejekülat sulan dırılmadan veya 1:1 oranında sulandırılarak, O.O3O, 0.04-5 ve 0.060 ml dozlarıyla, 6 ve 7 günde bir yapılan tohumla malarda kullanılmıştır. Sulandırılmamış ejekülatla 6 gün de bir yapılan tohumlamalardan, bu dozlar için sırasıyla % 94.44, 96.36 ve 96.30} 7 günde bir yapılan tohumlamalar dan ise % 93.33, 95.83 ve 95.56 oranında döllülük elde edilmiştir. Sulandırılmış ejekülatla 6 günde bir yapılan tohumlamalardan, bu dozlar için sırasıyla % 94. 64, 96.08 ve 96.08; 7 günde bir yapılan tohumlamalardan ise % 95,24-, 95,92 ve 96.00 oranında döllülük elde edilmiştir. îstatistiki analizlerin sonuçlarına göre; taze ejekülatın, sulandırılarak veya sulandırılmadan değişik tohumlama doz ve sıklıklarında kullanılmasıyla elde edi len döllülük oranları arasında önemli bir farklılık bulun mamıştır. ikinci denemede; karışık ejekülat Serum fizyolo jik, Ringer ve Ringer+glikoz çözeltileri ile 1:1 oranında sulandırılarak, 2-5°C da 1, 4 ve 28 saat süreyle depolan mıştır. Depolama periyodu sonunda ejekülat, 0.100 ml lik dozlarla, 6 günde bir yapılan tohumlamalarda kullanılmış tır. Bu depolama süreleri için, Serum fizyolojik ile sı rasıyla % 83.33, 22.64- ve 2.38; Ringer ile % 83.67, 26.92 ve 13.33; Ringer+glikoz ile % 94.34, 63.33 ve 27.91 ora nında döllülük elde edilmiştir.İV Sulandırıcılar ve depolama süresi arasında inte- raksiyon bulunmamış, buna karşın depolama süreleri arasın da ve sulandırıcılar arasında önemli derecede farklılık bulunmuş tur (P<0. 01). En iyi döllülük, bir saat süreli de polamadan sonra elde edilirken, Ringer+glikoz sulandırıcı sı döllülüğün korunması açısından diğer sulandırıcılardan üstün bulunmuştur. Deneme sonuçlarına dayanarak, 7 günde bir yapılan lan tohumlamalarda, 1:1 oranında sulandırılan ejekülatm 0.030 mi dozu ile tohumlamalar yapılmasının % 90 üzerinde döllülük elde edilmesi için yeterli olduğu ve Ringer+gli koz sulandırıcısı ile buzdolabı sıcaklığında muhafazanın 1 saatin üzerine çıkarılmaması gerektiği anlaşılmaktadır. ANâHTAR EELÎMELER: Tavuk, yapay tohumlama, taze ejekülat, sulandırma, tohumlama dozu, tohumlama sıklığı, sulandırıcı, depolama süresi, döllülük.

ABSTRACT Masters Thesis AN INVESTIGATION ON USE OP THE UNDILUTED, DILUTED AND VARYING LENGTHS OF TIME STOEED SEMEN JOE ARTIFICIAL INSEMINATIONS IN POULTRY Ersin SERT University of Ankara Graduate School of Natural And Applied Sciences Department of Animal Science Supervisor: Prof. Dr. A. Cemalettin AKPINAR 1988, Page: 69 Jury: Prof.Dr. A. Cemalettin AKPINAR Prof. Dr. Rüveyde AKBAY Assoc. Prof.Dr. Ahmet TESTÎK In this study, pooled semen obtained from New Hamp shire males were used to inseminate Hisex Brown females. In the first trial, for the determination of the effect of the insemination dose, insemination interval and dilution on the fertility, 0.030, 0.045 and 0.060 ml of un diluted and 1:1 rate diluted semen were used in inseminati ons at interval of 6 and 7 days. In the inseminations app lied every 6 days with above doses of undiluted semen, the fertility rates obtained were 94.44-, 96.36 and 96. 29$, res pectively. Corresponding rates for every 7 days inseminati ons were 93.33» 95«83 and 95.56$ respectively. In the inse minations applied every 6 days with above doses of diluted semen, the fertility rates obtained were 94.64, 96.08 and 96.08% respectively. Corresponding rates for every 7 days inseminations were 95.24, 95.92 and 96.00$ respectively. The statistical analyses results showed no signifi cant differences in regard to the fertility rates which ob tained from use of the diluted or undiluted fresh semen at the varying insemination doses and intervals. In the second trial, pooled semen were diluted 1:1 rate in Serum physiologic, Ringer or Ringer+glucose dilu ents and then stored for 1, 4 and 28 hours at 2-5 C. At the end of storage period, semen were used in inseminations at interval of 6 days with 0.100 ml doses. Jfor above storage times with Serum physiologic, fertility rates obtained were 83. 33» 22.64 and 2.30$ respectively. Corresponding rates were for Ringer 83.67, 26.92 and 13.33$; and for Ringerf glucose 94.34, 63.33 and 27.91$ respectively. There were no interaction between the diluents and storage times. However, significant differences were found in regard to the diluents and in regard to the storage ti- mes(p<0.01). While the best fertility rate was obtained at 1 hour storage; for the maintanence of fertility, Ringerfvi glucose diluent gave better results than other diluents. The results of investigation showed that 0.030 ml of 1:1 rate diluted semen should be used in inseminations at interval of 7 days and the storage time of Mngerfglu- cose diluted semen in refrigerator not be more than one hour to obtain more than 90 % fertility. EEI WORDS: Poultry, artificial insemination, fresh semen, dilution, insemination dose, insemination in terval, diluent, storage time, fertility.