Ankara koşullarında nohut (cicer arietunum L.)`ta ekim zamanı ve bitki sıklığının verim, verim komponentleri ve antraknoza olan etkileri

Abstract

ÖZET ANKARA KOŞULLARINDA NOHUT (Cicer arietinum L.) 'TA EKİM ZAMANI VE BlTKt SIKLI?ININ VERÎM, VERÎM KOMPONENTLERÎ VE ANTRAKNOZA OLAN ETKİLERİ Nezahat AYDBT Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Didar ESER 1988, Sayfa: 119 Jüri: Prof. ûr. Didar ESER Prof. Dr. Abdulkadir AKÇÎN Doç. Dr. Ali GÜLÜMSER Araştırmamız 1984 ve 198 5 yıllarında Orta Anadolu Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü' nün Haymana yolu üzerin deki Araştırma Çiftliği 'nde yapılmıştır, üç nohut çeşidi [830 (Eser 87), Yerli, ILC-195J i dört farklı ekim zama nında (ilk yıl 29 Şubat' ta başlamak üzere birer ay aray la, ikinci yıl 3 0 Mart' ta başlamak üzere 15 gün arayla), üç farklı sıra arası (2 0, 25 ve 3 0 cm) ve üç farklı sıra üzeri (5/ 7.5 ve 10 cm), açıklığı olmak üzere dokuz farklı ekim sıklığında denemeye alınmıştır. 2 Elde edilen deneme sonuçlarına göre: m 'de tane verimi; 83 0 ve Yerli nohut çeşidinde ilk yıl ikinci ekim zamanında (2 9 Mart) 5 x 20 cm ekim sıklığında, ILC-195 nohut çeşidinde ise birinci ekim zamanında (29 Şubat) 5 x 20 cm ekim sıklığında en yüksek bulunmuştur, ikinci yıl her üç çeşitte de m2 'de tane verimi ve biyolojik ve rim? üçüncü ekim zamanında (3 0 Nisan) 5 x 20 cm ekim sık lığında en yüksek, dördüncü ekim zamanında 10 x 3 0 cm ekim sıklığında en düşük olarak elde edilmiştir. Her üç çeşitte en yüksek bitki verimi üçüncü ekim zamanında 10 x 3 0 cm ekim sıklığında, en düşük bitki verimi ise. dördüncü ekim zamanında 5 x 20 cm ekim sıklığında belir lenmiştir. Hasat indeksi üç çeşitte de dördüncü ekim za manında 5 x 20 cm uygulamasında en yüksek, birinci ekim zamanında 10 x 3 0 cm uygulamasında en düşük değer almış tır. Bitki boyu her üç çeşitte de birinci ekim zamanın da 5 x 20 cm ekim sıklığında, çıkış ile çiçeklerime ara sı gün sayısı ise birinci ekim zamanında 10x30 cm'de enIV yüksek bulunmuştur. 1000 tane agxrlxgx, antraknoz hastalı ğı ve çxkxş ile olgunlaşma arası gün sayxsxnda ise en dü şük ve en yüksek değerler çeşitlere göre farklx ekim sık- lxklarxnda belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Nohut çeşitleri, Ankara koşulları, ekim zamanı, ekim sxklxgi, verim, verim komponentleri, antraknoz has- talxgx.

V ABSTRACT Ph. D. Thesis EFFECT OF SOWING TIME AND PLANT DENSITY OF THE YIELD, YIELD COMPONENTS AND ASCOCHYTA BLIGHT IN CHICKPEA (Cicer arietinum L.) UNDER ANKARA CONDITIONS Nezahat AYDIN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agronomy Supervisor: Prof. Dr. Didar ESER 1988, Page: 119 Jury: Prof. Dr. Didar ESER Prof. Dr. Abdulkadir ÂKÇÎN Assoc. Prof eDre Ali GÜLtîMSER The research was carried out at the Research Farm of Central Anatolia Regional Agricultural Research Institute on the road of Haymana in the years of 1984 and 1985. Three chickpea varieties [830 (Eser 87)/ Native, ILC-195] were taken to the experiment in four different sowing times (first year starting on the 29th February by one month interval, second year starting on the 3 0th March by 15 days interval), three different row distances (20, 25, 30 cm) and three different spaces on the row (5, 7.5, 10 cm) as nine different sowing densities. According to the obtained experimental results: Seed yield of 83 0 and Native varieties of chickpea per m2 was found highest at the second sowing time (29th March) of the first year in sowing density of 5 x 20 cm while chickpea variety of ILC-195 was found highest at the first sowing time in sowing density of 5 x 20 cm. Second year, seed yield and biological yield of three varieties per m2 were obtained highest at the third sowing time (3 0th April) in sowing density of 5x20 cm while the yields were obtained lowest at the fourth sowing time in sowing density of 10x30 cm. The highest plant yield of each three varieties was determined at the third sowing time in sowing density of 10 x 3 0 cm mean while the lowest plant yield was at the fourth sowing time in sowing density of 5x 20 cm. mVI Harvest index of three varieties was taken the highest value at the fourth sowing time in application of 5x20 cm while it was taken the lowest value at the first sowing time in application of 10x3 0 cm. The plant height of each three varieties was found highest at the first sowing time in sowing density of 5x20 cm. The number of days between the emergence and flowering was found highest at the first sowing time in density of 10x30 cm. The thousand seed weight, ascochyta bligh and the number of days between emergence and maturity were determined as the lowest and highest values in varieties in concern with different sowing times and different sowing densities. KEY WORDS: Chickpea varieties, Ankara conditions, sowing time, sowing density, yield, yield components, ascochyta bligh.