Evcil dişi kanatlılarda üreme ve hormonal denetimi

Abstract

Ill ÖZET Yüksek lisans Tezi EVCİL DİŞİ KANATLILARDA` ÜREME VE HORMONAL DENETİMİ ÎUsun Sema ÖZER Ankara Üniversitesi Pen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilirn Dalı Danışman: Doç.Dr. Yücel AŞKIN 1988, Sayfa: i65 Jüri: Doç. Dr.Yücel AŞKIN Doç.Dr.Rüveyde Akbay Prof.Dr. Lütfü Özcan Üreme cinsel bir etkinlik olduğundan, yaşayan bir yavrunun varlığı ile başarılı sayılmaktadır. Bu konu hem horozu, hem de tavuğu ilgilendirir. İki cinsiyet arasında ki ilişki ve davranışlar üreme performansını etkilemekle birlikte, tavuklar yumurtlayan hayvanlar olduklarından, çiftleşme olmaksızın da yumurta vereceklerdir. Hazırlanan tezde sadece dişi hayvanların incelenmesi, yumurtlama mekanizmasının anlaşılmasında yeterli olacaktır. Canlı organizmalar üzerinde çalışmalar yapılırken, her olay için birden fazla mekanizma olduğu görülmüştür. Bu gibi örnekler yumurtlama (ovipozisy on) ile ilgili olarak da ortaya konmuştur. Kanatlılarda üreme `ovoviviparity` ile tanımlan-. maktadır. Üremenin bu modeli pekçok memeli ve sürüngen ' türlerinde görülmüştür. Ovovivipar hayvanlarda döller embriyonik gelişmenin çok kısa dönemlerini geçirdikten sonra anneyi terkederler ve gelişmelerinin büyük bir kısmını anne vücudunun dışında devam ettirirler. Hazırlanan bu tezde evcil dişi kanatlılarda üreme sisteminin anatomi ve fizyolojisinin yaraşıra, erkek kanatlılarda üreme sisteminin anatomi ve fizyolojisine de kısaca değinilmiştir. Cinsel olgunluğun başlamasını açıklayan kriterlerden bazıları dikkate alınmış, dişi kanatlılarda üreme fizyolojisini.belirleyen ovulasyon ve ovipozisyon döngüleri, döngüsel yumurtlama, yumurta üretimini etkile yen çevserel faktörlerden söz edilmiştir. Ovulasyonun kontrolünde ovulasyon uyarıcı hormon LH üzerine progeste-ronun etkisi tartışılmıştır. Dişi kanatlılarda üreme en-IV dokrinolojisi açıklanırken hipotalamo-nipofizyal sistem, ovaryumun steroid metabolizması ve kontrolüne de değinil miştir. ANAHTAR KELİMELER: Kanatlılarda üreme, cinsel olgunluk, ovaryum, ovidukt, döngüsel yumurtlama, ovulasyon döngüsü, ovipozisyon döngüsü, ovulasyonun kontrolü

ABSTRACT Masters Thesis REPRODUCTION IN POULTRY AND ITS HORMONAL CONTROL Füsun Sema ÖZER Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Animal Science Supervisor: Assoc. Prof.Dr. Yücel AŞICEN 1988, Page: 165 Jury: Assoc. Prof.Dr. Yücel AŞKIN Assoc.Prof.Dr.Rüveyde Akbay Prof.Dr. lütfü Özcan Since reproduction is a sexual activity, its suc cess in estimated by the viable offsprings. The behavior and the relationship between hens and roosters influence the sexual performance. Because the females are capable of ovulation without mating the ovulation mechanism ws investigated in this study. Many investigations showgd that every event in the living organisms involves more than one mechanism as does the oviposition. Reproduction in poultry is defined as `ovovivi- parity`. This model of reproduction was also seen in mammals and reptiles. In ovovivipar animals, the embryo leaves the mother after a very short period of develop ment and the major part of the development takes` place outside the body of the mother. This study also autlined the anatomy and physio logy of the reproductive organs both in females and males. Some of criteria related to the start of the sexual matu rity, the ovulation and oviposition cycles which determine the reproductive physiology, cyclic ovulation, and envi ronmental factors that influence egg production were studied. Also the effect of progesteron on LH hormone which stimulates ovulation was discussed. Reproductive hypothalamo-hypophyse system and steroid metabolism and control of ovarium were also discussed. KEYWORDS: Poultry reproduction, sexual maturity, ovarium, oviduct, sequential laying, ovulation cycle, oviposition cycle, control of ovulation.