İnokülasyonun fasulye (phaseolus vulgaris) ve münavebe bitkisi buğday (triticum aestivum) verimi üzerine etkileri ile inokülasyon bakterisinin toprakta canlı kalma süre ve oranının belirlenmesi

Abstract

ÖZET Doktora Tezi ÎNOCÜLASYCNUN FASULYE (Phaseolus Vulgaris) VE MÜNAVEBE BİTKİSİ BU?DAY (Triticum aestivum) VERİMİ ÜZERİNE ETKİLERİ İLE İNOKÜLASYON BAKTERİSİNİN TOPRAKTA CANLI KALMA SÜRE VE ORANLARININ BELİRLENMESİ Kemal KARUÇ Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Bilimi ve Teknolojisi Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr.Velittin GÜRGÜN 1989, Sayfa : 58 Jüri : Prof.Dr. Velittin GÜRGÜN Prof.Dr. Koray HAKTANIR Prof.Dr. Kemal GÜR 1- Horoz çeşidi fasulyenin Rhizobium phaseoli, CİAT 899 susu ile aşılanması sonucunda beklenen pozisyon renk ve irilikte nodul oluşumu / aşılamanın başarılı ve kullanılan susun azot f iksasyon yeteneğinin yük sek olduğunu göstermiştir. 2? N.A., N_A ve N A^ uygulamaları ile elde edilen tane verimleri diğer uygulamalardan yüksek bulunmuştur. 3- üründe saptanan 1000 tane ağırlıkları 246.6-327.7 gr arasında değişmiş olup en yüksek değer N.A, uygulamasından elde edilmiştir.4- % protein oranları bakamından en yüksek değerler yüksek dozda azotlu gübre kullanılan parsellerden elde edilmekle beraber (Tablo 7) bu parsellerdeki tane verimleri düşük olduğu için (Tablo 5) protein verimleri bitki gelişiminin optimum olarak sağlandığı 5 kg N/da lık parseller ile aşılama uygulanan N A. N, A. parsellerinde daha yük sek bulunmuştur (Tablo 7).üründeki protein verimleri baz alınarak ya pılan hesaplama sonucunda en fazla azot fiksasyonunun 3,83 kg/da ile N A. parselinde gerçekleştiği bulunmuştur. 5- Fasulye hasadı sonrası ekilen buğday parsellerinde en yüksek tane ve sap+tane verimleri yüksek dozda N uygulanan parseller den elde edilmiştir. Yüksek verim elde edilen fasulye parsellerinden daha düşük buğday verimi elde edilmesi bu parsellerdeki azotun fasul ye tarafından tamamen sömürüldüğünü ve kendinden sonraki rotasyon bitkisine azot aktarılmadığını göstermektedir (Tablo 9). 6- Fasulye ekimi sırasında aşılanan R.phaseoli CİAT 899 su sunun iki yıl sonra toprakta kalan sayısı 147-424 arasında değişmek tedir. Bu da iyi bir nodülasyon için 1000 Rhizobium/gram topraktan oldukça düşük olduğu için fasulye tarımında aşılamanın her yıl peryo- dik olarak yapılması gerektiğini göstermektedir. ANAHTAR KELİMELER : uftnokulasyon, Rhizobium phaseoliyFasulye, /Buğday, Sere Canlı kalma,.Buğday, Seroloji En Muhtemel Sayı Yöntemi

iii ABSTRACT PhD Thesis THE EFFECTS OF BACTERIAL (RHIZOBIAL) INOCULATION ON THE YİELD OF BEANS (P. Vulgaris) AND WHEAT IN ROTAION AND THE DETERMINATION OF RHIZOBIUM SURVIAL IN THE SOIL Kemal KARUÇ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Food Science and Technology Supervisor : Prof.Dr.Velittin GÜRGÜN 1989, Page : 58 Jury : Prof.Dr.Velittin GÜRGÜN Prof.Dr.Koray HAKTANIR Prof.Dr. Kemal GÜR l.as a result of inoculation of beans with CİAT 899 strain big red coloured nodules on good position of the roots were formed. Thus it was considered as a successfull inoculation with high nitrogen fixing capacity. 2. The seed yields obtained with N-.A,, N0A` and N A... ? 1120 oi treatments outyielded the other treatments investigated 3. Thousand seed weights obtained for different treatments varried between 246.6-327.7 g. and the highest seed weight has been obtained with N.A, treatment. 4. Although the highest protein ratios in seeds were obtained from high N treatments (Table 7), protein yields were found to be higher than the 5 kg N/da and inoculated N A,, N,A, treatments (where optimum growth obtained), due to the low seed yields. The highest N-fixation capacity ; which was calculatedfrom the protein yields of crops, was achieved by N A, treatment with a value of 3.83 kg N/da. o i The highest wheat and wheat + straw yields were obtained from the trials in which the highest amount of urea was used. The lowest wheat yields from inoculated trials were attributed to the full depletion of fixed nitrogen through beans (Table 9). Since the Rhizobial count was lower than the value of 1000 cells/gram, which has been accepted for a good nodulation, a periodical inoculation treatment was recommended. KEY WORDS : inoculation, Rhizobium phaseoli, beans, wheat. Serology, Most Probably Number, Survival