Bazı tohum ilaçlarının, buğday tohumlarında çimlenme ve çıkış gücüne olan etkilerinin araştırılması

Abstract

. III ÖZET Yüksek Lisans Tezi BAZI TOHUM İLAÇLARININ,. BU?DAY TOHUMLARINDA ÇİMLENME VE ÇIKIŞ GÜCÜNE OLAN ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI Emine SEÇER Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Danışman : Yrd.Doç.Dr. Özdemir HANCIOGLU 1990, Sayfa : 90 Jüri: Yrd. Doç. Dr. Özdemir HANCIO?LU : Prof.Dr. Abdullah GÜRCAN : Prof.Dr. Haluk SORAN ' Bu araştırma 1989 yılında A. Ü. Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, Tarla Bitkileri Bölümü ve Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü çimlendirme laboratuvarında yü rütülmüş tür Araştırmada, bazı tohum ilaçlarının buğday tohumlarında çimlenme gücüne, çıkış gücüne ve fide boyuna olan etkileri araş tırılmıştır. Bu amaçla tohum ilacı olarak Dithane M-45, Planti neb 80, Ceresan P, Rizolex 50, Vitavax 75 ve Bayleton ilaçları, buğday çeşidi olarak Çakmak-79, Kunduru-1149, Bezostajal ve Gerek-79 çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Tohum İlaç ları kullanma dozu, kullanma dozunun 2 ve 4 olmak üzere 3 fark lı dozda uygulandı. çimlendirme denemesinde, tohumlar ilaçlamadan 1 gün ve 4 ay beklenildikten sonra çimlendirildi. Çıkma gücü denemesinde ise tohumlar, ilaçlamadan 1 gün sonra kum ortamına ekildi. Labo ratuvar koşullarında, kum yüzüne çıkan bitkilerde ekimden l3 gün sonra fide boyu ölçüldü. Araştırma sonuçlarında Dithane M-4 5, Plantineb 80, Ceresan P ve Rizolex 50 ilaçları farklı 3 dozlarında, bütün buğ day çeşitlerinde tohumların çimlenmesini olumsuz (fitotoksik) etkilemediği, Vitavax 75 ve Bayleton ilaçlarının ise yüksek doz larda (3 doz) Çakmak-79 çeşidinde çimlenme gücünü düşürdüğü sap tanmıştır. Dithane M-45, Ceresan P, Rizolex 50 ve Vitavax-75 ilaçlarının her 3 dozlarında tohumların çıkışını olumsuz etkile memiştir. Buna karşın Plantineb 80 ve Bayleton. ilaçları kullanma dozunun üstündeki dozlarda, Çakmak-79 çeşidinde. çıkışı olumsuzIV etkileyerek çıkma gücünü düşürmüştür. Denemeye alınan bütün ilaç lar ve özellikle yüksek dozlar, bütün buğday çeşitlerinde, fide boylarında önemli 'kısalmalara neden olmuştur. Bu sonuçlardan, denemeye alınan bütün ilaçlar, kullanma dozlarında kullanıldıklarında Çakmak-79, Kunduru-1149, Bezos tojal ve Gerek-79 buğday çeşitlerinde fitotoksite olarak nite lendirdiğimiz olumsuz etki yapmayacakları, ancak bu ilaçların buğday çeşitlerinde önemli derecede fide boyu kısalmalarına ne den olmaları, daha i ler ki dönemlerde bitkinin gelişimini olum suz etkileyebileceği sonucuna varılmıştır. ANAHTAR KELİMELER : Dithane M-45, Plantineb 80, Ceresan P, Riz-olex-50, Vitavax 75, Bayie ton, tohum ilaçlaması, buğday, buğdayda sürme Has talığı.

V SUMMARY Masters Thesis EFFECTS OF SOME SEED TREATMENT FUNGÎCÎDES ON GERMÎNATÎON AND EMERGENCE OF WEAT SEEDS Emine SEÇER Ankara University- Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Plant Protection Supervisor : Ass-t. Prof.Dr. Özdemir HANCIO?LU 1990, Page : 90 Jury : Ast. Prof.Dr. özdemir HANCIO?LU : Prof.Dr.Abdulİah GÜRCAN : Prof.Dr. Haluk SORAN This investigation was carried out at the Departments of Plant Protection and Field Crops of the Faculty of Agricul ture and at the Laboratories of the Seed Serti f i cation Institute, in 1989. In this work, effects of some seed treatment fungicides on germination ability, emergence power and seedling height of wheat üceds were searched. For this aim as a seed treatment fungicides Dithane M-45, Piantineb 80, Ceresan P, Rizolex 50, Vitavax-75 and Bayleton, and as wheat cultivars Çakmak-79, Kun- duru-114 9, Bezostaja-1 and Gerek-79 were used. Three different doses`, recommended dose and 2 and 4 times of the recommended dose ', of the fungicides were tested. Germination was tested after 1 day and 4 months of the treatment. For emergence seeds were sown in sand after 1 day from treatment. Seedling heighth was measured after 13 days from sowing. As a result of the investigation the following aspects were found out. Dithane M-45, Piantineb 80, Ceresan P and Rizo lex 50 did not affect germination of none of the wheat cultivars but Vitavax 75 and Bayleton at the highest dose reduced germina tion of Çakmak-79 wheat cultivar. Dithane M-45, Ceresan P, Rizo lex 5 0 and Vitavax 75 did not yield any ill effect at all the three doses on all cultivars, while Piantineb 80 and Bayleton at the doses above the recommended one affâcted emergenceVI negatively on Çakmak-79 wheat cu İti var. All the fungicides specially at the higher doses caused significant reduction on the seedling height on all cultivars. When all the fungicides were used at the recommended doses no phyto.toxic effect on germination and emergence were observed on cultivars Çakmak-79, Kunduru-1149, Bezostaja-1 and Gerek-79 however it was concluded that reduction on seedling height caused by all fungicides, specially on the highest dose, could impact plant growth üt later stages of growth. KEY WORDS : Dithane M-45, Plantineb 80, Ceresan P, Rizolex 50, Vitavax 75, Bayleton, seed-treatment, wheat, Common bunt of wheat.