Bazı asiklik aminofosfazen türevlerinin sentezi, yapılarının ve bazlık sabitlerinin incelenmesi

Abstract

11 Yüksek Lisans Tezi BAZI ASİKLÎK AMİNOFOSFAZEN TÜREVLERİNİN SENTEZİ, YAPILARININ VE BAZLIK SABİTLERİNİN İNCELENMESİ Mustafa YILDIZ Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Zeynel KILIÇ 1991, Sayfa: 57 Jüri: Doç. Dr. Zeynel KILIÇ Prof. Dr. Birgül ERK Doç. Dr. Esma KILIÇ Bu çalışmada, t. l-(dikloro)f osf inil-2,2, 2-trik- lorofosfazen Cl2P(0)N=PClo(l) bileşiği, fosfor pentaklo- rür ile amonyum sülfatın reaksiyonundan elde edildi. Bileşik (1) in, primer (benzilamin, t-butilamin) ve sekonder (pirolidin, diizopropilamin) aminlerin aşırısı ile asetortitril ortamında verdiği sübstitüsyon reaksiyon ları incelendi. Fosfazen (1) bileşiğinin; benzilamin, t- butilamin, pirolidin ve diizopropilamin ile reaksiyo nundan, dört tane fosfazen ve iki tane f osf inoilamin bileşikleri sentezlendi. Açık zincirli fosfazen ve f osf inoilamin bileşikleri nitrobenzende, HCIO^ ile potansiyometrik metotla titre edilerek pKa' değerleri hesaplandı. Sentezlenetı bileşiklerin Kapıları element ana lizi, kütle, İR, İH-, 10C- ve 31P-NMR spekturumları verilerinden faydalanılarak aydınlatıldı. Ayrıca bis[di(pirolidino)]f osf inoilamin bileşfinin yapısı x- ışmları kristallograf isi yöntemi ile belirlendi. ANAHTAR KELİMELER: Asiklik Fosfazen Türevleri, f osf inoilamin, Potansiyometrik Titrasyon, Susuz Ortam Titrasyonu

Ill ABSTRACT Masters Thesis SYNTHESES, BASICITIES AND STRUCTURES OF SOME ACYCLIC AMINOPHOSPHAZENE DERIVATIVES Mustafa YILDIZ Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Zeynel KILIC 1991, Page: 56 Jury: Assoc. Prof. Dr. Zeynel KILIC Prof. Dr. Birgül ERK Assoc. Prof. Dr. Esma KILIC In this study, l-(dichloro}phosphinyl-2, 2, 2- trichlorophosphazane Cl?PCO)-N=PClo (1) was prepared from phosphorus pentachloride and ammonium sulfate. The substitution reactions of l-(dichloro)phos- phinyl-2,2,2-trichlorophosphazane C12P(0)-N=PC13 (1) with an excess of primary amines (benzylamine and t- butylamine) and secondary amines (pyrrolidine and diisopropylamine) in acetonitrile have been investigated The reactions of compound (1) with benzylamine, t- butylamine, diisopropylamine and pyrrolidine in acetonitrile gave four acyclic phosphazanes and two phosphinoylamines. The acylic phosphazanes and phosphinoylamines were titrated potentiometrically in nitrobenzene with HCIO^ and their pKa' values calculated. The structures of these compounds 1 have.been determined by elemantal analysis, MS, IR, H-, İOC-, P-NMR spectral data. The structure of bisCdipyrroli- dino)phosphinoylamine was also determined by x-ray crytallographic data. KEY WORDS: Acyclic Phosphazene Derivatives, Phosphinoyl amine, Potentiometric Titration, Non-aqueous Media Titration