Tuzlu-Alkali topraklarda iyon taşınmasına ait simulasyon modeli ve programlanması

Abstract

Bu araştırmada doygun koşullarda, yıkama sırasında tabakalı tuzlu bir toprak kolonunda oluşan tuz dağılımı ve hareketi incelenmiştir. Bilgisayar programı I ve n ile hesaplanan değerlerin, kolon denemeleri sonucu elde edilen verilere göre geçerliliği araştırılmıştır. Kolon çalışmaları, deneme değerleri ile en son teorik yaklaşımları karşılaştırmak amacıyla kumlu ün bünyeli ve jips içeren tuzlu-aflcali topraklar kullanılarak, laboratuvarda yapılmıştır. Doygunluk noktasına (Pv) getirilen topraklarda program L, Cl~ ve tuz konsantrasyonunun tabakalar içerisindeki dağılımının belirlenmesinde iyi sonuçlar vermiştir. Fakat topraklar tarla kapasitesine (Fc) getirildiğinde ise tam bir uyum sağlanamamıştır. Program II gözönüne alındığında jipsli topraklardan elde edilen deneysel veriler Na+, Cl~~ ve tuz hareketleri için iyi bir tahmin göstermesine karşm, Ca*`*` + Mg++ ve SC>4= hareketleri için iyi bir sonuç vermemiştir. Anahtar kelimeler : Toprakta simulasyon ve bilgisayar modelleri, toprak kolonu, doygun akış, jipsli toprak, iyon ve tuz hareketi

The objective of this study was to describe the chemical change induced by saturating a stratified substrata soil column and the movement of the salts through the soil during leaching. This study was accomplished by the utilization of computer models including both program I and Programlı. Soil effluent column studies were carried out in the laboratory by using gypsiferous sandy loam soils, which had various saline and alkali levels according to depth, to compare the obtained experimental data with the mentioned recent theoretical approaches. When stratified soil columns were wetted to saturated pore volume, Pv, the program I gave the satisfactory predictions about the distribution of Cl~ and salts concentration. In contrast, when stratified soil columns were wetted to field capacity, Fc, the prediction of cr and salts concentration was less satisfactory. Given the program n, experimental data were in good agreement with Na+, Cl~ and salts concentration, but m prediction of C&+++ Mg+^and SCty- concentration in the gypsiferous soils was not very sufficent Key words : Simulation and computer models in soils, stratified soil column, saturated flow, gypsiferous soil, ions and salt movement