Gama ışınlarına tutulan organik ve inorganik maddelerde oluşturulan serbest radikallerin, elektron spin rezonans (ESR) yöntemi ile incelenmesi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi GAMA IŞINLARINA TUTULAN ORGANİK VE İNORGANİK MADDELERDE OLUŞTURULAN SERBEST RADİKALLERİN ELEKTRON SPİN REZONANS (ESR) YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ Biray AŞIK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı Danışman:Yard.Doç. Dr.Mehmet BİREY 1997, Sayfa: 61 Jüri :Yard. Doç. Dr. Mehmet BİREY :Prof.Dr.Mehmet ZENGİN :Doç.Dr.Recep TAPRAMAZ Bu çalışmada Dimethyl Malonik Asit ve Dimethyl(l-hydroxy-I, 1-diphenyl) methylphosphonate tek kristallerinin gama ışınlarına maruz kalması sonucu oluşan serbest radikaller, Elektron Spin Rezonans yöntemi ile incelendi. Işınlama sonrası dimethil malonik asit tek kristallerinde (CH3J C(COOH)2 katyon radikali ve Dimethy(l-hydroxy-l, 1-diphenyl) methylphosphonate tek kristallerinde de (CHi)2PO radikalimin oluştuğu gözlendi. Bu radikallerin spekturumları 120-300 K sıcaklık bölgesinde alındı. (CH3) C(COOH)2 katyon radikali için aCH> = 21 G, gav = 2,0036 a(COOHh =5 G ve (CH^PO radikali için aP = 36,9 G g = 2.0035 ve aH s 5 G bulundu. Ayrıca her iki radikal için elektron spin yoğunlukları tesbit edildi. ANAHTAR KELİMELER: ESR, spektroskopik yarılma faktörü (g), aşırı ince yapı etkileşme faktörü (a), spin yoğunluğu (p ).

112 ABSTRACT Masters Thesis ESR STUDY OF FREE RADICALS INDUCED BY GAMMA RAYS IN ORGANIC AND INORGANIC SAMPLES Biray AŞBK Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Physics Supervisor: Asst. Prof. Dr. Mehmet BİREY 1997, Page : 61 Jury : Asst. Prof. Dr. Mehmet BİREY :Prof.Dr.Mehmet ZENGİN :Assoc.Prof.Dr.Recep TAPRAMAZ In this study, ESR spektra of the radicals induced in Dimethyl Malonic Acid and Dimethy(l-hydroxy-l, 1-diphenyl) methylphosphonate single crystals after irradiation by gamma (y) rays were investigated, y irradiation of Dimethyl Malonic Acid gives (CH3) C(COOH)2 cation radicals with hypierfine spliting of a=21 G a(cooH) =5 G and gav=2.0036. Similerly, the y irradiation of Dimethy(l-hydroxy-l, 1- diphenyl) methylphosphonate gives the radical (CH3)2PO with ap=36,9 G, an=5 G and gav=2.0035 the 7C elektron densities were calculated. The spectra of both samples show no detectable change between the temperatures 120-300 K. KEYWORDS: ESR, Spectroscopic spliting factör(g), hyperfine structure constant(a), electron spin density (p ).