Seyfert galaksilerinin merkezi bölgeleri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi SEYFERT GALAKSİLERİNİN MERKEZİ BÖLGELERİ UğurİLTER Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr.Cemal AYDIN Seyfert Galaksiler, normal sarmal galaksilerin görünümüne sahip olmakla beraber aşın parlak ve mavi renklidirler. Merkezi bölgeleri sıcak ve soğuk toz ile farklı yaşlardaki yıldızlan içerirler. Merkezi kaynakta muhtemel bir karadelik vardır. Seyfert galaksilerin merkezi bölgelerinin doğasını anlamak için, Seyfert galaksilerinin optik ve yakın kırmızıöte (NJJR) bölgede elde edilmiş görüntülerinden oluşturulan model ile bir çalışma yürütülmüştür. Bu amaçla, Hubble Uzay Teleskobunun (HUT) veri bankasından alınan yüksek duyarlılığa sahip görüntüler ile La Palma Gözlemevi' nde bulunan WHT ve Hawaii' deki CFHT teleskoplan ile elde edilmiş görüntüler kullanılmıştır. Modelin merkez morfolojisi Peletier ve ark. (1999) ve Knapen ve ark. (1999) tarafindan analiz edilmiştir. Söz konusu çalışmada merkezi bölgedeki ışınım tartışılmış (R-H), (J- H) ve (H-K) renkleri incelenmiştir. (R-H) rengi genç yıldızların oluşumunun belirteci olarak, (J-H) rengi toz sönümlemesini bulmak, (H-K) rengi ise sıcak toz emisyonunun varlığını göstermek için kullamlmıştır. Galaksilerin büyük bölümünde (J-H) - (H-K) renk-renk diyagramından toz sönümlemesi görülmüştür. Bu sönümle bazı galaksilerde merkezi bölgesinin iç kısımlarındadır. Diğer galaksilerde bu sönümleme merkezi bölgenin dışında kalan kısımlarında görülmüştür. Bir galaksi büyük miktarda sıcak tozlardan kaynaklanan salma göstermiştir. Diğer galaksilerin bir kısmı sıcak toz salması göstermiştir. Bir tanesi bu özellikleri göstermemiştir. Genç yıldızların oluşumlarını belirlemek için (R-H) - (J-H) renk-renk diyagramı kullanılmıştır. Tümüyle genç yıldız popülasyonlan görülmemiş, hem genç hem de yaşlı yıldız popülasyonlannın her ikisi de görülmüştür. 2001, 80 sayfa Anahtar kelimeler : aktif galaksiler, aktif çekirdek, Seyfert galaksileri, toz içeriği, genç yıldızlar, fotometri,

ABSTRACT Master Thesis CENTRAL REGIONS OF SEYFERT GALAXIES UğurîLTER Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Astronomy and Space Science Supervisor: Prof.Dr.Cemal AYDIN Seyfert galaxies have the appearance of ordinary spirals, except that the nucleus is unusually bright and blue. Their central regions consist of hot and cold dust with stars of different ages, besides, a central source probably being a massive black hole. For the purpose of understanding the nature of central regions of Seyferts, a research has been done with a sample, which was obtained from the images of Seyfert galaxies in optical and near infrared regions. For this aim, the optical images, which were archived from Hubble Space Telescope (HST) and that, which were obtained from William Herschel Telescope (WHT) in La Palma and Canada-France-Hawaii Telescope (CFHT) in Hawaii were used. The central morphology of the sample was analyzed by Peletier etal.(1999) and Knapen et.al.(1999). The luminosity of central region was discussed and the colors of (R-H), (J-H) and (H-K) were analyzed.. The (R-H) color was used as the characteristic of young star formation. The (J-H) color was used to find extinction by dust And the last one, the (H-K) color was used to show presence of hot dust emission. The extinction by dust has been seen from (J-H) vs (H-K) color-color diagram in a great number of galaxies. This extinction is in the inner part of the central region for some galaxies. It is in the outer part for the rest Only a single galaxy showed great amount of hot dust emission. Some of others showed hot dust emission, but one of them didn't show this property. For determining the young star formation, (R-H) vs (J-H) color-color diagram was used. A completely young star population hasn't been seen. la general, both young and old star populations have been seen. 2001, 80 pages Keywords: active galaxies, active nuclei, Seyfert galaxies, dust content, young stars, photometry