Genelleştirilmiş minimum değişmeli kontrol stratejilerinin sürekli karşılaştırmalı bir reaktöre uygulanması ve en etkin ayarlanabilen değişkenin seçimi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi DOĞRUSAL VE DOĞRUSAL OLMAYAN GENELLEŞTİRİLMİŞ MİNİMUM DEĞİŞMELİ KONTROL STRATEJİLERİNİN SÜREKLİ KARIŞTmMALI REAKTÖRE UYGULANMASI ve EN ETKİN AYARLANABİLEN DEĞİŞKENİN SEÇİMİ Murat GÜRAKAN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Ali Y. BİLGESÜ Bu çalışmada, Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli (GMV) ve doğrusal olmayan Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli (NGMV) kontrol stratejilerinin, etil asetat ile seyrettik sodyum hidroksit sabunlaşma reaksiyonunun gerçekleştirildiği sürekli karıştırmah bir reaktöre uygulanması çalışması yapılmıştır. Bundan başka en etkin ayarlanabilen değişkenin bulunması ve kontrol üzerinde önemli bir rol oynayan ileri beslemeli fonksiyonun seçiminin yapılması çalışması da yapılmıştır. Model parametreleri açık hatta Yalancı ikili gelişigüzel (PBRS) sinyalleri verilerek Bierman algoritaması ile bulunmuştur. Doğrusal ve doğrusal olmayan Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli kontrol etkinliği hata kareleri integrali (İSE) ve hata mutlak değerleri integrali (IAE) kriterleri kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca kontrol edilen değişkenin zamanla değişimi gözlenerek, kontrol etkinliği yorumlanmıştır. 2001, 83 sayfa Anahtar kelimeler : Genelleştirilmiş Minumum Değişmeli Kontrol, Doğrusal Olmayan Genelleştirilmiş Minumum Değişmeli Kontrol, Sürekli karıştırmah Reaktör

ABSTRACT Master Thesis APPLICATION OF LINEAR AND NONLINEAR GENERALISED MINIMUM VARIANCE CONTROL STRATEGIES TO A CONTINUOUS STIRRED TANK REACTOR AND DETERMINATION OF MOST EFFECTIVE MANIPULATED VARIABLE Murat GÜRAKAN Ankara University Graduate School of Naturel and Applied Sciences Department of Chemical Engineering Supervisor : Prof.Dr. Ali Y. BİLGESÜ In this study, the application of the generalised minimum variance (GMV) and the nonlinear generalised minimum variance (NGMV) control strategies to a continuous stirred tank reactor where the saphonication reaction between ethyl acetate and diluted sodium hydroxide takes place is carried out. Furthermore the determination of the most effective manipulated variable and the feed-forward function which has an important role on the control is studied. The model equations are solved with the Runge-Kutta-Fehlberg method. The ARMAX and NARMAX type models are used in the linear and non linear generalised minimum variance control algorithm. The model parameters are obtained by sending PRBS signals at the open line and by using the Bierman algorithm. For the determination of the linear and non linear generalised minimum variance control effectiveness the square error integral and absolute error entegral criterions are used. Also by inspecting the change with time for the control variable the control effectiveness is interpreted. 2001, 83 pages Key Words : Generalised Minimum Variance Control, Nonlinear, Generalised Minimum Variance Control, Continuous Stirred Tank Reactor.