Kronik böbrek yetmezliği olgularında paratiroid işlevleri «Sağıtım yöntemlerinin» (Konservatif, düzenli hemodiyaliz ve böbrek transplantasyonu) serum parathormon, kalsiyum ve inorganik fosfor düzeyleriyle radyolojik kemik patolojileri ve kemik dışı d

Abstract

ÖZET Bu çalışmada konservatif olarak sağıtılan kronik böbrek yetmezliği (Gu rup 1), Hemodiyaliz sağıtımı gören bireylerde (Gurup 2a), Böbrek Transplantasyonu yapılan bireylerde (Gurup 3) ve Hemodiyaliz sağıtımı altındaki olgularda bir seans- lık hemodiyaliz uygulaması sonunda (Gurup 2a) serum parathormon, kalsiyum, inorga nik fosfor düzeyleri, `Kalsiyum X inorganik Fosfor` değerleri, radyolojik kemik pa tolojileri ile kemik dışı kalsifikasyonlar araştırıldı. Gurup 1 : 11 olguda (% 92) serum parathormonu anlamlı yüksek bulundu (p ^0.0001). Serum kalsiyumunda belirgin azalmaya karşın, serum inorganik fosfor düzeyinde ve `Kalsiyum X inorganik Fosfor` değerinde belirgin artma saptandı (P K*0.0001). Beş olguda (% 41.6) kemik bozukluğu ve bir olguda (% 8.3) arter iyel kalsifikasyon görüldü. Gurup 2a : Bu gurubu oluşturan olguların % 87. 5 'inde serum parathormonun- da artma saptandı (p ^0.0001). ikinci guruptaki bu artış birinciye oranla da an lamlıydı (p^ 0.05) Serum kalsiyumunda anlamlı düşüş, serum inorganik fosfor ve `Kalsiyum X inorganik Fosfor` değerlerinde belirgin yükselme saptandı (p ^0.0001) Birinci guruba oranla serum kalsiyumunun yükselme, serum inorganik fosfor ve `Kal siyum X inorganik Fosfor` değerlerindeki düşüş az da olsa anlamlıydı (p ^ 0.05) Bu gurupta radyolojik kemik bozukluğu (% 66.6) arteriyel kalsifikasyon(% 8.3) bil dirilenlerden Baha düşük oranda bulundu. Gurup 2b : Serum parathormon ve inorganik fosfor düzeylerinde belirgin (p /0.001) ve `Kalsiyum X inorganik Fosfor` değerinde anlamsız fp ^0.2) düşüş olmasına karşın, serum kalsiyum düzeylerinde anlamlı artım (p ^ 0.001) saptandı. Diyalizatta parathormon bulunamamış ve parathormon serum düzeyinin düşüşü sentez ve salmımındaki baskılanmaya bağlanmıştır. Bu guruptaki verilerin kontrol gurubu na oranla olumsuz yönde, birinci guruba oranla olumlu yönde anlamlı farklılaşım gösterdiği görülmüştür (p S 0.001). Gurup 3 : Olgularda serum parathormon, kalsiyum, inorganik fosfor düzeyle` rinin ve `Kalsiyum X inorganik Fosfor` değerinin normale döndüğü ve bu değerlerin kontrol gurubundan anlamlı farkının olmadığı (p ^JO.1) bulundu. Bu gurup olguların 1., 2â ve 2b guruplarına oranla serum parathormon ve inorganik fosfor düzeyleriyle `Kalsiyum X inorganik Fosfor` değerlerinin belirgin düşüg (p ^0.001) gösterdiği, serum kalsiyum düzeylerinin 1. ve 2a gurubundan anlamlı farkının olmadığı (p^0.2), ancak 2b gurubundan çok düşük (p ^0.0001) olduğu saptandı. Radyolojik kemik pato lojisi göstermeyen bu guruptaki bir olguda daha hemodiyaliz sağıtımı altındayken gözlenen falx cerebri kalsifikasy onunun gerilemediği izlendi. Olguların hiç birin de otonom (tersiyer) hiperparatiroidi gelişmedi. Kronik böbrek yetmezliğinde gelişen sekonder hiperparatirodiye bağlı deği şikliklerin, kalsiyum kapsamı yüksek diyalizatla önlenebildiği ve bunun da parat hormon sentez ve salmımındaki supresyonla sağlandığı saptandı. Bu sık supresy onlar in olgularda otonom hiperparatiroidi görülmesini de ön lediği kanısına varıldı. Böbrek ve paratiroid işlevlerinin böbrek transplantasyonu ile daha iyi ve sürekli olduğu görüldü. - 81 -