Kırsal göçün nedenleri ve tarıma etkileri üzerine bir araştırma: Erzurum ili İspir ilçesi Kırık bucağı örneği

Abstract

Bu çalışmada, Erzurum İli İspir İlçesi Kırık Bucağı'nda meydana gelen ağır ve ileridüzeydeki göçün nedenleri ve tarıma olan etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Buamaçla, göç olgusunun teorik temelleri, dünyadaki ve Türkiye'deki göçle ilgili örneklereyönelik çalışmalar ve bölgeyle ilgili yayınlanan bilgi ve veriler kullanılarak, öncelikliolarak çalışmanın altyapısı oluşturulmuştur. Bölgedeki göçün nedenlerini ve etkilerinibelirlemek için, 26 köyün tamamında tabakalı örnekleme yöntemiyle 91 hane reisiyleyapılan anket sonuçları kullanılmıştır. Göçün nedenlerini belirlemek için, anket sonucuelde edilen veriler kullanılarak probit yöntemiyle Sınırlı Bağımlı Değişken Regresyonmodeli Limdep Programı'nda tahmin edilmiştir. Göçün tarıma etkisini belirlemek için,crosstab yöntemiyle tablolar oluşturularak deskriptif analizler yapılmıştır. Regresyonmodeli sonuçlarına göre göçü; hanelerin köy dışında okuyan çocuğunun olması, hanereislerinin sosyal güvenceye sahip olmaması, göç eden akraba sayısı ve hanede birisiningurbete çıkması gibi faktörler göçü tetiklemiş; sahip olunan çayır arazisi miktarı, başkasınaait arazi kullanımı, işletmelerde besicilik yapılması ve büyükbaş hayvan sayısı iseengellemiştir. Bu göçün tarıma etkileri ise; hayvan sayısının azalması, hayvan başına düşençayır ve mera arazisi miktarının artması, tahıl üretiminin tamamen bitme noktasınagelmesi, yonca ve korunga gibi yem bitkileri ekim alanlarının azalması şeklinde olmuştur.Göçü önlemek için, model sonuçlarında da açıkça görüldüğü gibi; mevcut ve alternatiftarımsal faaliyetlerin iyileştirilerek arttırılması ile ilgili tedbirlerin alınması gerekmektedir.Bu tedbirler alındığında, tarıma olumsuz etki eden, işletmelerin küçük ve dağınık olması,piyasa ile ilişkilerinin zayıf olması, verimsiz yerli ırklarla yapılan hayvancılık faaliyeti,değerlendirilemeyen çayır ve mera arazileri, çiftçiler arasındaki yetersiz işbirliği vekooperatifleşme gibi olumsuz unsurlar ortadan kalkmış olacaktır.2007, 94 sayfaAnahtar Kelimeler: Kırsal göç, tarım, sınırlı bağımlı değişken modeli, Erzurum, İspir,Kırık

In this study, we aimed to determine the causes for the high migration and their effects tothe agriculture in Kırık County, Ispir, Erzurum. For this reason, we established the basis ofthe study by using the data and publications related to the regional and global migration.To determine the reasons for the regional migrations, we used the results from the surveyapplied to the 91 residents by using the stratified sampling method in 26 villages. For thispurpose, we used Limdep software with Probit Estimation Procedure to estimate LimitedDependet Regression Model using the data from the survey. To determine the effect ofmigration to the agriculture, we established an analysis with tables formed by Crosstabbing. According to the result from regression model factors such as having childrenbeing educated out of the village, having social security, the number of the migrantrelatives, and people living in foreign countries from the household provoked migration.The factoress such as prossessing more land renting more land, livestock fattening and thenumber of the cows owned block migration. The effect of this migration on agriculture wasthat the number of livestock decreased, the amount of grass and pasture land per animalincreased, production of cereals was almost diminished, and the amount of the lands whichcan be used for forage crop farming was decreased. As it was seen in the regression results,to block migration, some precautions related to current and alternative agriculturalactivities should be taken. On the condition that these precauntions are taken, factorsaffectting profitable agriculture negatively such as small and partitioned farms, weakmarket relationships, and animal husbandry on non-productive native species, unutiliziedgrass lands, and insufficient unification cooperation among the farmers could beeliminated.2007, 94 pageKeyword: rural migration, agriculture, limited dependet variable model, Erzurum, İspir,Kırık