Meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin alanlarının devam niteliğinde olan yüksek öğretim kurumları tercihlerini etkileyen bazı değişkenler

Abstract

Bu araştırmada Malatya ilindeki Meslek Liseleri son sınıf öğrencilerinin alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercihlerinin bazı değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmanın evrenini 1991-1992 öğretim yılında Malatya il merkezinde bulunan Meslek Liseleri son sınıf öğrencilerinden öğrenci seçme sınavını kazanan 593 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 1991-1992 öğretim yılında Malatya il merkezindeki Meslek Liselerinin son sınıfında okuyup öğrenci seçme sınavını kazanan 217 öğrenci oluşturmuştur. öğrencilerin ÖSYS tercih formunun fotokopisi alınarak veya bu bilgilerin tercih formu örneğine işlenmesi ile bağımlı değişken olan yükseköğretim kurumları tercihleri elde edilmiştir. Araştırmanın bağımsız değişkenleri, araştırmacı tarafından geliştirilen `Kişisel Bilgi Formu` ile elde edilmiştir. Diğer bir bağımsız değişken olan öğrencinin akademik başarısı ilgili okul idaresinden araştırmacı tarafından temin edilmiştir. Meslek Liseleri son sınıf öğrencilerinin yükseköğretim kurumlarını tercih etmelerinin yüzde oranları verilmiş olup,yüzde oranları kikare testi ile karşılaştırıImıştır.Araştırmada elde edilen sonuçlar şöyle özetlenebilir:. / 1.Ugyulanan ististiksel işlemlere göre; öğrencilerin i. 2.3. 4. 5. tercihlerinin cinsiyetlerine göre farklılık gös¬ termediği bulunmuştur (Bkz.Tablo - 2, 3, 4, 5, S). 2.Ugyulanan ististiksel işlemler sonucunda; Okul türle¬ rine göre meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin 9. 1O. il. 12. 13. tercihlerinin alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık gös¬ terdiği bulunmuştur (Bkz.Tablo - 34, 35, 36, 37, 38). Bu fark 9. 1O. 11. 12. 13. tercihlerde imam Hatip li¬ sesi öğrencilerinin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan vermeyen yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çıkmıştır. Ayrıca, 14. tercihte imam Hatip Lisesi öğrencilerinin ilgisiz yani alanlarının devamı niteliğinde olmayan yüksek¬ öğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık olduğu da ortaya çıkmıştır (Bkz.Tablo - 39). 3.Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 3.4. 5. tercihlerinin okudukları kollara göre farklılık gös¬ termediği bulunmuştur (Bkz. Tablo -52, 53, 54). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; okudukları kollara göre, meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin 2. 1O. 11. 12. 13. tercihlerinin alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılıkgösterdiği bulunmuştur'(Bkz.Tabio - 5i» 59, 6O, 61, 62). Bu fark, 2. tercihte Muhasebe - Bankacılık kolunda oku¬ yan öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan vermeyen yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çıkmış¬ tır. 1O. 11. 12. 13. tercihlerde ise imam Hatip'te okuyan * öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan ver¬ meyen yükseköğretim kurumları tercihleri yönünde çıkmıştır. Ayrıca 14. 15. tercihlerde imam Hatip öğrencilerinin ilgisiz yani alanlarının devamı niteliğinde olmayan yükseköğ¬ retim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık olduğu da or¬ taya çıkmıştır (Bkz. Tablo -63, 64). 4. Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. tercihlerinin ailelerin ge¬ lir düzeyine göre farklılık göstermediği bulunmuştur (Bkz. Tablo - 85, 86, 87, 88, 89, 9O, 91, 92). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; ailelerinin gelir düzeyine göre meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin 1. 2. 3. 1O. 11. tercihlerinin alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumları tercihleri yönünde farklılık gösterdiği bulunmuştur (Bkz. Tablo - 74, 75, 76, 83, 84). Bu fark, 1. 2. 3. tercihlerde ailelerinin gelir düzeyi dllşuk olan öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan vermeyen yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönün¬ de, 1O. 11. tercihlerinde ise alanlarının devamı niteliğindeolup ek puan veren yükseköğretim kurumlarını tercihleri yö- nUnâe çıkmıştır. Ayrıca, 4. 5. tercihlerde ailelerinin gelir düzeyi düşük olan öğrencilerin ilgisiz yani alanlarının devamı niteliğin¬ de olmayan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde fark¬ lılık olduğu da ortaya çıkmıştır (Bkz.Tablo - 77, 78). 5.Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 1. 2. 3. 4. 5. 9. 1O. 11. 13. 15. 16. 17. tercihlerinin okudukları meslek liselerini kendi isteği ile tercih etmiş olma durumuna göre farklılık göstermediği bulunmuştur (Bkz. Tablo -98, 99, 1OO, 1O1, 1O2, 1O6,1O7, İOB, 11O, 112, 113, 114). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; okudukları meslek lisesini kendi isteği ile tercih etme durumuna göre, alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumları tercihleri yönünde farklılık bulunmamıştır. Ancak kendi isteği ile meslek lisesine gelen öğrencile¬ rin 12. tercihlerinde ilgisiz yani alanlarının devamı nite¬ liğinde olmayan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönün¬ de farkılılık olduğu ortaya çıkmıştır (Bkz. Tablo - 1O9). 6.Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 1. 5. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 2O. tercihlerinin,dersaneye devam etmelerine göre farklılık göstermediği bulünmüştur(Bkz. Tablo- 122, 126, 134, 135, 136, 137,138, 139, 14O, 141).Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; dersaneye gitmelerine göre, meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin 1O.11. 12 tercihlerinin, alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık gös¬ terdiği bulunmuştur (Bkz. Tablo - 131, 132, 133). Bu fark 1O. 11.. 12. tercihlerde dersaneye gitmeyen öğ¬ rencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan veren yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çıkmıştır. Ayrıca, 2. 3. 4. 9. tercihlerde ise dersaneye gitmeyen öğrencilerin ilgisiz yani alanlarının devamı niteliğinde ol¬ mayan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık olduğu da ortaya çıkmıştır (Bkz. Tablo - 123, 124, 125, 13O). 7. Uygulanan istatistiksel işlemlere görej öğrencilerin 3. 4. 5. 9. 1O. 11. 12 tercihlerinin, akademik başarılarına göre farklılık göstermediği bulunmuştur (Bkz.Tablo -148, 149, 15O, 154, 155, 156, 157). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; akademik başarılarına göre meslek liseleri son sınıf öğrencilerin 13. 14. 15. 16. 18. tercihlerinin alanlarının devamı niteli¬ ğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde fark¬ lılık gösterdiği bulünmüştur(Bkz. Tablo - 158, 159, 16O, 161, 163). Bu fark 13. tercihte pekiyi derecesine sahip olan öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan ver-meyen yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çıkmıştır. -. >- 14. 15. 16. 18. tercihlerde ise yine pekiyi derecesine sahip olan öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan veren yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çıkmıştır. Ayrıca, 1. 2. tercihlerde pekiyi derecesine sahip olan öğrencilerinin ilgisiz yani alanlarının devamı niteliğinde olmayan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklı¬ lık olduğu da ortaya çıkmıştır (Bkz. Tablo - 146, 147) 8.Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 1. 2. 3. 4. 5. 9. 1O. 12. 13. 14. 15. 16. 17. tercihlerinin annelerinin yaptığı ise göre farklılık göstermediği bulunmuş¬ tur (Bkz. Tablo - 17O, 171, 172, 173, 174, 178, 179, 181, 182, 183,184, 185, 186). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; annelerinin yaptığı işe göre öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık bulunmamıştır. Ancak, 11. tercihte annesi memur olan öğrencilerin ilgi¬ siz yani alanlarının devamı niteliğinde olmayan yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık olduğu ortaya çık¬ mıştır (Bkz. Tablo -İSO). 9.Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 1. 2. 3. 4. 5. 12. 13. 14. 15. 16. tercihlerinin, babalarının yaptığı işe göre farklılık göstermediği buJünmüştur (Bkz,-Tablo - 194, 195, İ3S, 197, 198, 2O5, 2O6, 2O7, 2OS, 2OS). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; babalarının yaptığı işe göre meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin 11. tercihlerinin, alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğ¬ retim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık gösterdiği bulunmuştur (Bkz. Tablo - 2G4). Bu fark, 11 tercihlerinde babaları serbest meslek sahibi olan öğrencilerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek pu¬ an vermeyen yükseköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çık¬ mıştır. İO. Uygulanan istatistiksel işlemlere göre; öğrencilerin 3. 4. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. tercihlerinin, yetiştikleri çevreye göre farklılık göstermediği bulunmuştur (Bkz.Tabio- 22O, 221, 228, 229, 23O, 231, 232, 233, 234,). Uygulanan istatistiksel işlemler sonucunda; yetiştikleri çevreye göre meslek liseleri son sınıf öğrencilerinin 1. 2. ` 9. 1O. tercihlerinin alanlarının devamı niteliğinde olan yük¬ seköğretim kurumlarını tercihleri yönünde farklılık gösterdi¬ ği bulunmuştur (Bkz. Tablo - 218, 219, 226, 227). Bu fark, 1. 2. 9. 1O. tercihlerde köyde yetişen öğrenci¬ lerin alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan veren yük¬ seköğretim kurumlarını tercihleri yönünde çıkmıştır. Ayrıca, 5. tercihlerinde köyde yetişen öğrencilerin il¬ gisiz yani alanlarının devamı niteliğinde olmayan yuksekögre-lim kurumlar ın ı Ler c i h ler i yönünde fark f ı l ı k oldugu da ör taya çıRmıştır (Bkz. Tablo'-222). Sonuç olarak; alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan veren yükseköğretim kurumlarını tercih etme yönünde istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterme durumu şöyledir: Ailelerinin gelir düzeyine göre; dusuk gelir düzeyine sahip öğrencilerin 1O. 11. tercihleri, Dersaneye devam etme durumuna göre; dersaneye devam et¬ meyen öğrencilerin 1Q. 11. 12. tercihleri, Akademik başarılarına göre; pekiyi derecesine sahip öğ¬ rencilerin 14. 15. 16. 18. tercihleri, Yetiştikleri çevreye göre; köyde yetişen öğrencilerin 1. 2. 9. 1O. tercihleri farklılık göstermektedir. Alanlarının devamı niteliğinde olup ek puan vermeyen yükseköğretim kurumlarını tercih etme yönünde istatistiksel Dolarak anlamlı farklılık gösterme durumu ise şöyledir: Okul türlerine göre; imam hatip lisesi öğrencilerinin 9. 10.11. 12. 13. tercihleri, Kollara göre; Muhasebe - bankacılık kollarında okuyan öğrencilerin 2. tercihleri ve imam hatip öğrencilerinin 1O. 11.12. 13. tercihleri, Ailelerinin gelir düzeyine göre; gelir düzeyi dusuk olan öğrencilerin 1. 2. 3. tercihleri,Akademik başarılarına göre; pekiyi derecesine sahip öğ¬ rencilerinin 13. tercihleri. Babalarının yaptığı işe göre: babaları serbest meslek sahibi olan öğrencilerinin ii. tercihleri farklılık göster¬ mektedir. Yukarıda da gönuldugu gibi öğrencilerin, mesleklerinin devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını genel olarak 1O. tercihten sonra yaptıkları gözlenmektedir. Ancak gelir düzeyi dUşUk olan öğrencilerin ilk uç sırada alanlarının devamı niteliğindeki yükseköğretim kurumlarını tercih ettikleri görülmektedir. Bu öğrencilerin sosyo- ekono¬ mik düzeyleri dUsuk olduğu için kısa yoldan meslek sahibi olmak amacıyla meslek liselerine geldikleri ve mesleklerini devam ettirme isteği içinde oldukları söylenebilir.