Bazı likenlerden izole edilen maddelerin sıçanlarda indometazin ile oluşturulan ülser modelinde antiülser mekanizmalarının araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, R. melanophthalma, R. capitata, E. divaricata, R. polymorpha, P. aipolia, C. cucullata, U. filipendula, X. somloensis ve L. pulmonaria adlı 9 liken türünün indometazinle uyarılan ülser modelinde in vivo antiülser etkileri araştırıldı. R. capitata, X. somloensis ve L. pulmonaria türleri anlamlı gastroprotektif etki gösterdi. X. somloensis'ten XS-I (usnik asit) ve XS-II kodlu 2 liken metaboliti ve L. pulmonaria'dan LP-I (sitiktik asit), LP-II (isidioforin) ve LP-III (rizonaldehit) kodlu 3 liken metaboliti izole edildi. Bu metabolitler içerisinde Stiktik asit ve isidioforinin önemli oranda gastroprotektif etki gösterdiği ilk defa tarafımızdan bulundu.Antiülser etki ile antioksidan savunma sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak üzere sıçanların mide dokularında lipid peroksidasyonu (LPO) ve glutatyon (GSH) miktarları ile süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (KAT), glutatyon S-transferaz (GST), glutatyon redüktaz (GR) ve glutatyon peroksidaz (GPO) aktiviteleri ölçüldü. Bunun yanı sıra tüm dokularda miyeloperoksidaz aktivitesi de belirlendi.İndometazin ile ülser oluşturulmuş mide dokularında GSH miktarı, SOD, GPO ve GST aktiviteleri düşük bulundu. Bunun aksine LPO miktarı ile KAT ve GR aktiviteleri ise yüksek bulundu. Bu sonuçlar reaktif oksijen sınıfları (ROS) ve oksidatif stresin gastrik mukozal hasarlarda önemli bir rol oynadığını ve indometazinin antioksidan savunma sistemi üzerinde olumsuz etkileri olduğunu göstermektedir. İndometazin uygulanan dokuların aksine stiktik asit, isidioforin ve referans ilaçların uygulandığı gruplarda GSH miktarı ile SOD, GPO ve GST aktivitelerinin artması LPO miktarı ile KAT ve GR aktivitelerinin ise azalması gastrik mukozada üretilen ROS'ların olumsuz etkilerinin uzaklaştırıldığı fikrini desteklemektedir.

In this study, the antiulcerogenic effects of 9 lichen species R. melanophthalma, R. capitata, E. divaricata, R. polymorpha, P. aipolia, C. cucullata, U. filipendula, X. somloensis and L. pulmonaria were investigated on ulcer model induced by indomethacin, in vivo. R. capitata, X. somloensis and L. pulmonaria species showed significant gastroprotective effects. Two metabolites coded as XSI (usnic acid) and XSII were isolated from X. somloensis and 3 metabolites coded as LP-I (stictic acid), LP-II (isidiophorin) and LP-III (rhizonaldehyde) were isolated from L. pulmonaria. It is firstly reported that, stictic acid and isidiophorin exhibited siginificant gastroprotective effect among the isolated metabolites.In order to discuss the relationship between antiulcerogenic activity and antioxidant defence systems, the levels of lipid peoxidation, the amount of reduced-glutathione(GSH) and the activities of antioxidant enzymes such as superoxide dismutase (SOD), catalase (CAT), glutathione peroxidase (GPX) glutathione S-transferase (GST) and glutathione reductase (GR) were determined in the stomach tissues of rats. In addition myeloperoxidase activity was determined in the stomach tissues too.The amount of GSH and activities of SOD, GPX and GST in indomethacin-administrated tissues reduced, contrarily the lipid peroxidation levels and activities of GR and CAT increased. These results suggested that reactive oxygen species (ROS) and oxidative stress play important role in the gastric mucosal damages and indomethacin also has negative effects on the antioxidant defence systems. In contrast to indomethacine, the increase in the amount of GSH and activities of SOD, GPX and GST and the decrease in lipid peroxidation levels and activities of GR and CAT in stictic acid, isidiophorin and reference drugs administrated groups, supports the reduction of negative effects of reactive oxygen (ROS) radicals, produced in gastric mucosa.