Toprak sanayiinde tuğla-kiremit üretiminde kullanılan killerin ekstrüzyonla şekillendirilmesi ve vakum ekstrüzyon presi dizaynı

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, tuğla üretiminde kullanılan killer ve bunların şekillen dirilmesinde kullanılan vakum esktrüzyon presleri incelenip, yeni bir vakum presin teknolojik çalışmalara dayalı olarak optimum dizaynına ça lışıldı. Çalışma üç safhayı kapsar. Birinci safhada killerin tuğla yapımına uygunluğu incelenmiş, ikinci safhada biçimlendirilebilirliği, kil-su sistemleri, killerin plastikli- gini ve akma gerilimini belirleme yöntemleri incelenmiştir. Üçüncü saf hada genel olarak vakum presler ve bunlardaki ekstrüzyon işlemi ince lenmiştir. İncelemede ekstrüzyon işleminde gerekli güç ihtiyacına ve verime etki eden faktörler aranmıştır. Ekstrüzyon işlemi için gerekli eksenel kuvvetin (değişkenlerin sabit değerleri için) hesaplanmasını sağlayan matematiksel modeller kurulup uygun bilgisayar programı geliş tirilmiştir. Yine bu safhada makinanın önemli bir bölümü olan besleme ve baskı helezonları grubu için bir sistem geliştirilip, halen kullanıl makta olan 500/500 VP'lerde deneylerle bu sistemin kullanılabilirliği incelenmiş ve neticede yaklaşık olarak % 20 güç tasarrufu sağlandığı tesbit edilmiştir. Ayrıca bu sistemler için tüm kayıpları içeren bir kayıp katsayısı bulunmuştur. Yine bu bölümde yeni dizaynda göz önüne alınacak dizayn esasları veri lip, redüktör bölümü dizaynında dişlilerin kontrolü için pratikte kul lanılabilecek bir bilgisayar programı geliştirilmiştir (Ek-3). Çalışma nın son aşamasında yukarıda belirtilen esaslar dahilinde yeni makina (600/560 VP) dizayn edilip, montaj resmi Ek-2'de verilmiştir. Son bölüm de ise çalışmanın sonuçları ve öneriler sunulmuştur.

SUMMARY In this study, by studying clays which are used in brick production, and vacuum pressing extrusion machines which are used in their forming, it was studied to design a new profitable vacuum pressing machine based on technological studies. This study consists of three sections. At the first section, it was studied if or not the clays were appropriate to manufacture brick. At the second section, it was studied about the forming capability of clay, clay-water systems, the methods which determine the plasticity and the current stress of clays. At the third section, generally, vacuum pressing machines and their extrusion process were studied ; furthermore, mathematics models were built so that we could compute the power need for the extrusion process, the factors which affect efficiency and the axial force what the extrusion process caused. According to this mathematics model, the computer program which solved the problem was developed too (Appendix 1). At the same section, for the supporting and press helix groups, which are important components, a system was developed. By experienced using 500/500 VP press machines which are still used, the usefulness of system was examined and, as a result, 20 % power save was established. Moreover, for the systems, a loss coefficient which includes all loss, was established. In addition, the assumed design bases were given at this section and a computer program was developed to check the gears which are used in the reductor (Appendix 3). At tfie last section of study, a new pressing machine (600/560 VP) was designed and its assemble technical pictures were added (Appendix 2), the results of study and advice were presented.