Tüketicilerin giyime ilişkin davranış modelleri ve davranışlarını etkileyen faktörlerin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi

Abstract

,-132- 7, ÖZ ET Araştırma, farklı demografik ve ekonomik değişkenlere sahip tükticilerin, giyime ilişkin davranış modellerini ve davranışlarını etkileyen faktörleri incelemek ve tüketicilerin giyime ilişkin davranışlarını geliştirmeye yönelik bazı önerilerde bulunabilmek amacı ile tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma, Ankara ilinde farklı gelir gruplarını temsil eden 3 ayrı semt grubunda yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, bu semtlerde oturan 16 ve daha yukarı yaş grubundaki tüketiciler oluşturmaktadır. örnek denek grubunun seçiminde farklı gelir gruplarını temsil eden semtlerden başka, yaş ve cinsiyet ölçütleride esas alınmış'' ve bunlar semt içi alt grupları oluşturmuştur. Her bir alt gruptan rastgele en az 20 denek alınarak, evreni temsil edebilme yönünden anlamlı sonuçlara gidilebileceği düşünülen N= 525 sayısına ulaşılmıştır. Araştırmanın verileri geliştirilen anket formuna bağlı kalınarak deneklerle yüz yüze yapılan mülakatlar sonunda toplanmıştır. Araştırmanın bitiminde elde edilen bilgiler `Hacet tepe üniversitesi Bilgi îşlem Merkezi` tarafından değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara göre, deneklerin % 60 ı giyim eşyalarını peşin almaktadır.-135- Taksitle satın almanın fazla olması nedeni İle düşük gelir grubunda, belirli bir mağazaya olan bağlılık daha çok görülmektedir. Mağaza seçimini etkileyen faktörlerin başında, kalite, fiyat ve çeşit gelmektedir. Denekler genellikle kendilerine yakışan, dayanıklı ve ucuz giyim eşyalarını tercih etmektedir. Deneklerin giyim eşyası seçimlerini, yaşları, cinsiyetleri, gelirleri ve eğitim durumları önemli Ölçüde etkilemektedir. Kadınlar ve giyim harcamaları sırasında bir başkasının kazancını kullananlar, giyim alışverişi sırasında, kararsızlık göstermektedirler. Satın alma işlemine geçmeden önce, planlama yapma, kararsızlığı azaltmaktadır. Deneklerin gelir durumları, ucuz satışlardan yararlanma derecelerini etkilemektedir. Düşük gelir grubundakiler, peşin ödeme yapamama nedeni ile, ucuz satışlardan yararlanama maktadır. Giyim eşyası satın almadan önce planlama ve piyasa araştırması yapmıyanlar, aldıkları giyim eşyalarını diğerlerine oranla daha sık değiştirmektedirler. Deneklerin sahip oldukları giyim eşyalarının bakımı konusundaki bilgileri yetersizdir. Bu nedenle, yıkama sırasın da çeşitli hatalar yaparak giyim eşyalarını bozmaktadırlar. Denekler, giyim eşyalarının fiatlarının çok yüksek olması ve satıcıların kaba ve ilgisize davranmalarından şikayet etmektedirler.-134- Kadınlar, yüksek gelir grubunda ki denekler ve gençler diğerlerinden daha sık giyim eşyası satın almaktadır (p<0.01) Denekler, fikir alma ihtiyacı nedeni ile genellikle bir başkası ile birlikte alışverişe çıkmaktadırlar. Kadınlarda bu oran erkeklerden daha fazladır (p<0.01) Deneklerin büyük bir kısmı (% 76.0) satın almadan önce piyasa araştırması yapmaktadır. Kadınlar erkeklerden daha fazla oranda piyasa araştırması yapabilmektedir (p<0.05). Piyasa araştırması sırasında en fazla incelenen kriterlerin başında fiyat; çeşit ve kalite gelmektedir. Deneklerin % 70.5 i giyim alışverişi yapmaktan hoşlanmaktadır. Bu konuda kadınlarla erkekler arasında fark önemli bulunmuştur. (p<0.01). Denekler giyim alışverişlerini en fazla hafta sonu öğleden sonra yapmakta; fakat bu iş için hafta içinde öğle den sonrayı tercih etmektedir. Deneklerin; modaya karşı olan ilgilerini gelirleri; yaşları ve cinsiyetleri etkilemekte, kadınlar, gençler ve yüksek gelir grubundakiler, moda ile daha yakından ilgilenmektedir (p<0.01). Giyim alışverişi için, genellikle belirli çarşı merkezleri tercih edilmekte, düşük gelir grubundakiler diğerlerinden daha fazla; semt çarşısından alışveriş etmektedir.-135- Taksitle satın almanın fazla olması nedeni İle düşük gelir grubunda, belirli bir mağazaya olan bağlılık daha çok görülmektedir. Mağaza seçimini etkileyen faktörlerin başında, kalite, fiyat ve çeşit gelmektedir. Denekler genellikle kendilerine yakışan, dayanıklı ve ucuz giyim eşyalarını tercih etmektedir. Deneklerin giyim eşyası seçimlerini, yaşları, cinsiyetleri, gelirleri ve eğitim durumları önemli Ölçüde etkilemektedir. Kadınlar ve giyim harcamaları sırasında bir başkasının kazancını kullananlar, giyim alışverişi sırasında, kararsızlık göstermektedirler. Satın alma işlemine geçmeden önce, planlama yapma, kararsızlığı azaltmaktadır. Deneklerin gelir durumları, ucuz satışlardan yararlanma derecelerini etkilemektedir. Düşük gelir grubundakiler, peşin ödeme yapamama nedeni ile, ucuz satışlardan yararlanama maktadır. Giyim eşyası satın almadan önce planlama ve piyasa araştırması yapmıyanlar, aldıkları giyim eşyalarını diğerlerine oranla daha sık değiştirmektedirler. Deneklerin sahip oldukları giyim eşyalarının bakımı konusundaki bilgileri yetersizdir. Bu nedenle, yıkama sırasın da çeşitli hatalar yaparak giyim eşyalarını bozmaktadırlar. Denekler, giyim eşyalarının fiatlarının çok yüksek olması ve satıcıların kaba ve ilgisize davranmalarından şikayet etmektedirler.