TAR-ET ve et kombinası destekleme politikalarının Erzurum besi hayvancılığı sektörüne etkilerinin analizi

Abstract

Hayvan varlığı bakımından bölgeler arasında ilk sırada yer alan Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde hayvancılık problemlerinin çözümüne yönelik ve mevcut et ihtiyacını karşılayacak projeler uygulamaya konulmuştur. Bu bölgelerin en büyük geçim kaynağı olan hayvancılığın, geliştirilmesi, hayvan karkas ağırlığının artırılması ve yöre halkının gelir seviyesinin arttırılması amacıyla ?Sözleşmeli erkek besi sığırı yetiştiriciliği, TAR-ET besi hayvancılığını destekleme projesi? 2006?2010 yılları arasında uygulanmıştır. Bu çalışmada besicilerin TAR-ET Projesine olan ilgi ve yaklaşımları ile bu yaklaşımlarda etkili olan faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışmada Erzurum merkez ve ilçelerine bağlı 40 adet köyde yapılan 152 anket çalışması sonuçlarından, literatürden ve kuruluşlarından elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Besicilerin TAR-ET Projesine olan ilgilerini gösteren yaklaşımları; anket yoluyla elde edilen veriler kullanılarak binomial probit regresyon analizi yöntemi ile belirlenmiştir. Modeldeki bağımsız değişkenlerin işareti beklentilere uygun bulunmuş ve besicinin yaşı, ailedeki fert sayısı, hayvancılık dışı faaliyette bulunma, toplam sahip olduğu dana sayısı, işletmenin üretim şekli ve TAR-ET projesine önceki yıllarda müracaat etmesi istatistiki olarak önemli çıkmıştır.Modelde besicilerin TAR-ET projesinde biten sözleşmeyi yenileyip yenilememe kararında; besicinin yaşı, toplam buzağı sayısı, işletmenin üretim şekli, TAR-ET kapsamında kesilen hayvan sayısı, suni tohumlama yaptırması, TAR-ET projesine önceki yıllarda müracaat etmesi, 1,5 TL et teşvikinin yeterli bulunması pozitif yönde etkili olurken, ailedeki fert sayısı, hayvancılık dışı faaliyette bulunması, hayvancılık ile ilgili desteklerden faydalanması negatif yönde etkili olmuştur.TAR-ET benzeri projelerin devamlılığı ve bunların sağladığı desteklerin sürdürülebilir sonuçlar doğurabilmesi için işletmelerin daha büyük olması, piyasaya dönük üretim yapan işletmelerin artması, modern hayvancılık tekniklerini kullanması, kontrat usulü çalışmalara yatkın olması ve sadece hayvancılıkla uğraşıyor olmasını sağlayacak politikalar yürürlüğe konulmalıdır. Ayrıca politikaların sunduğu fırsatlar istikrarlı, yani tahmin edilebilir olmalıdır.

The projects were put into effect to meet the current meat demands and to solve the issues in the animal husbandry sector in Eastern and Southeastern Anatolia regions, ranked in the first place in terms of cattle holdings. ?Contractual male cattle fattening farming TAR-ET fat stock support project? were in effect between the years of 2006-2010 in order to improve the animal husbandry sector, main source of income in these regions, to increase the cattle carcass weight and to raise the income levels of the people in the regions. The aims of this study were to find out the interests and concerns of stockbreeders to TAR-ET project and to determine the factors affecting these concerns.In this study, the data gathered from literatures, organization reports and 152 survey studies conducted in Erzurum city center and 40 villages in the districts. The factors affecting the interests and concerns of the stockbreeders to TAR-ET project were determined by binomial probit regression analysis method by using the survey data. The signs of the independent variables in the model were found consistent with the expectations. Statistically significant variables were the age of the stockbreeders, family size, off-farm activities, calf holdings, form of the farm production and application to the TAR-ET project in previous years.In the decision of Animal growers regarding to renewing the contract in the project of TAR-ET, the age of farmers, total number of calves, production type of farm, the number of animals slaughtered, practicing artificial insemination, previous application to TAR-ET project having the idea of TL 1,5 meat incentive premium to be suffecient are found to be positively affective, while the number of family members, having activities outside of farmer and having benefits from animal support policies are found to be negatively affective.Policies that could encourage to increase size of farms, to increase the number of farms that produce for the market, to apply better techniques of animal husbandry, to implement contact farming, to only deal with animal husbandry are need to be put into effect. Additionally, opportunities provided by the policies need to be stable and predictable.