Anonim şirketlerde bağımsız denetim ve bağımsız denetçinin sorumluluğu

Abstract

Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 11 Ocak 2011 tarihinde kabul edilmesi ile birlikte Türkiye'deki yeni ticaret düzenine dair tartışmalarda, bağımsız denetim konusu sıkça gündeme gelmeye başlamıştır. Çalışmamızı tamamladığımız sırada yürürlükte bulunan 6763 sayılı Ticaret Kanunu hükümlerinden farklı bir sistem getiren Yeni Ticaret Kanunu'nun bağımsız denetime ilişkin hükümleri; çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Çalışmamızın ağırlık noktası ise, bağımsız denetçilerin denetim faaliyetinden doğan sorumluluklarıdır.Çalışmamızda, anonim şirketlerdeki bağımsız denetim faaliyetinin hukuki niteliği ortaya konulduktan sonra, ayrıntıları ile bağımsız denetim sözleşmesi ve tarafların karşılıklı sorumlulukları incelenmiştir. Yeni bağımsız denetim sistemi oluşturulurken Kanun Koyucu tarafından örnek alınan Amerika Birleşik Devletleri Sistemi ve Avrupa Birliği içtihatına ayrı bir bölüm içerisinde yer verilmiştir.Çalışmamızın hazırlanması sürecinde halen yürülükte bulunan 6762 sayılı Ticaret Kanunu ve Yeni Türk Ticaret Kanunu hükümlerine değinilerek, iki kanunun içerdiği denetim sistemleri arasındaki farklar ortaya konulmuştur. Çalışmamızın özellikle bağımsız denetim sözleşmesinin niteliği ve sözleşmenin taraflarının sorumluluklarına ilişkin bölümlerinde, çalışmamızın hazırlanışı sürecinde halen yürülükte olan 818 sayılı Borçlar Kanunu ve 11 Ocak 2011 tarihinde TBMM'de kabul edilmiş olan ve 1 Temmuz 2012 tarihinde yürülüğe gireceği öngörülmüş bulunan 6098 sayılı Yeni Borçlar Kanunu hükümlerine karşılaştırmalı olarak değinilmiştir.Yeni Türk Ticaret Kanunu, ticaret piyasasından faaliyet gösteren tüm şirketlerin daha şeffaf, profesyonel ve bağımsız olarak denetlenebilir, hesap verebilir ve tüm yatırımcılara karşı sorumlu tutulabilecek bir yapıya sahip olmasını hedeflemiştir. Dünya piyasalarındaki zorlu rekabetle baş edebilecek, kurumsal yönetim ilkeleri ile yönetilen güçlü ticari aktörlere sahip olabilmek için bağımsız denetim zorunlu hale getirilmiş ve mali tablolarda ve finansal raporlarda uluslarası denetim standartları referans gösterilmiştir.

Independent audit has been at the top of the agenda frequently as one facet of the discussions of new trade patterns which has gained momentum with the adoption of the New Turkish Commercial Code through the Grand National Assembly of Turkey on January 11, 2011. In this paper, the New Commercial Code which is bringing a completely different system on independent audit, compared to the provisions of the Commercial Law No. 6763 which was still in force; while we were about completing this paper. The main focus of our study is the responsibilities of the independent auditors in the New Turkish Commercial Code?s system.The independent audit agreement and the responsibilities of the parties under this agreement are examined in this paper, after addressing the legal bases of audit activity in joint-stock companies. The United States and the European Union jurisprudence taken as a model system by the legislator especially when creating a new independent audit system has also been included the paper in a separate section.Financial statements and reports of the companies are the basis of the information in capital markets. The notification of this information in a complete, accurate and effective manner to all concerned parties is an indispensable condition for the existence of a strong capital market. Audit reports are the important sources for the investors of getting inside information from the companies. The main objective of the independent audit is to protect the interests of the shareholders and the investors.