Türkiye`nin ihracat yapısında değişmeler

Abstract

Bu çalışmada 1980 yılından günümüze Türkiye'nin ihracat yapısındaki tarihsel ve sektörel gelişmeler incelenerek ihracatın gösterdiği değişim açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Bununla birlikte Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. kuruluş yıldönümü olan 2023 yılında ulaşılması hedeflenen 500 milyar dolarlık ihracat hedefi dört farklı senaryo çerçevesinde analiz edilmiştir. Bu analizde özellikle ihracat artışının katma değeri yüksek mallar yönünde gelişip gelişmediğine bakılmıştır. Bu kapsamda ihracatta rekabet gücünü etkilediği düşünülen faktörlerden biri olarak ihracat çeşitliliği güncel ekonomik dinamikleri de göz önüne alarak ayrıntılı olarak değerlendirilmiş ve il bazında sektör ve ürün çeşitlendirmesi incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde oluşturulan firma büyüklüğü konsantrasyon endeksi ve ülke bazında yoğunlaşma endeksi ile bölgesel çeşitlendirme düzeyi ölçülmeye çalışılmıştır. Modelin sonuçları ise konsantrasyonun ihracat hacmini artırdığını gösterir niteliktedir.

This study aims to reveal the changes in exports by analyzing the historical and sectoral developments in Turkey's exports structure from 1980 to present. In addition, four different scenarios are developed to analyze the $ 500 billion export target set for the year 2023 which is the 100th anniversary of the foundation of Republic of Turkey. This analysis especially examines whether increase in exports is developing towards goods with high added value. Within this framework, exports diversification which is thought to be one of the factors affecting the competition power in exports, is evaluated by taking current economic dynamics into consideration, and sector and product diversification is examined at provincial level. Final section of this study tries to measure regional diversification level by company size concentration index, and country based condensation index. The results of the model show that the concentration increases export volume.